Σπάνια «κλικ» του Βενιζέλου σε δημοπρασία

Σπάνια «κλικ» του Βενιζέλου σε δημοπρασία

Τα φωτογραφικά λευκώματα εποχής, όχι μόνο προσφέρουν πολύτιμο υλικό για την ιστοριογραφία, αλλά κρύβουν εκπλήξεις, φανερώνοντας τον παλμό των γεγονότων με σχολιασμό που δεν στερείται σημασίας. Μια πολιτική φυσιογνωμία που κατάφερε να ξεπεράσει τον καιρό της και να σφραγίσει τη μοίρα του νεότερου Ελληνισμού είναι ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Τη μορφή του ηγέτη των Φιλελευθέρων σώζει ένα άλμπουμ που δημιουργήθηκε από ανώτερο αξιωματικό και προσφέρεται στην επικείμενη δημοπρασία του οίκου «Καραμήτσος» (πώληση 704, β’ μέρος, 2/11). Διαβάζουμε δίπλα από τη φωτογραφία που δεν προδίδει τη μοίρα του περίφημου πολιτικού: «Η μεγαλοφυία πίπτουσα. Μετά τις εκλογές της 1 Νοεμβρίου, την ημέρα που φεύγει…».

Στις εκλογές εκείνες (Νοέμβριος 2020) το Κόμμα των Φιλελευθέρων έλαβε 50,31% του συνόλου των ψήφων αλλά νικήθηκε από την ενωμένη αντιπολίτευση που είχε λάβει το 49,36%. Παράδοξο, αλλά λόγω του εκλογικού νόμου, η αντιβενιζελική παράταξη κατάφερε ν’ αποσπάσει περισσότερες έδρες. Είναι, όμως, εξαιρετικά δηλωτικό πόσο διχασμένος ήταν ο λαός. Ο Βενιζέλος, παρά το μεγάλο ποσοστό του κόμματός του, δεν εξελέγη καν βουλευτής. Τη μεθεπομένη σχημάτισε κυβέρνηση ο Δημήτριος Ράλλης, παραιτήθηκε ο Κουντουριώτης κι έγινε αντιβασίλισσα η βασιλομήτωρ Όλγα μέχρι να γίνει δημοψήφισμα, το οποίο θα επανέφερε τον εξόριστο Κωνσταντίνο. Στις 4 Νοεμβρίου ο Βενιζέλος αναχώρησε για το Παρίσι, δηλώνοντας ότι αποσύρεται από την ενεργό πολιτική και σκοπεύει να ιδιωτεύσει.

Οι ορκισμένοι οπαδοί του δεν επρόκειτο βεβαίως να αφήσουν τον ηγέτη τους. Άλλωστε, το τέλος της σταδιοδρομίας του Βενιζέλου ήρθε πολύ μετά, όταν σημαδεύτηκε από το αποτυχημένο κίνημα βενιζελικών αξιωματικών τον Μάρτιο του 1935 και την αυτοεξορία του στο Παρίσι. Ο συγκεκριμένος αξιωματικός δεν αρκείται στην αφήγηση των πολιτικών και στρατιωτικών γεγονότων της εποχής, αλλά ανατρέχει στα χρόνια της νιότης του Λευτεράκη. Στο πρώτο φύλλο, παρατίθενται 4 σπανιότατες φωτογραφίες του οραματιστή πολιτικού σε διάφορες ηλικίες: νεαρός στα χρόνια απεικονίζεται μαθητής γυμνασίου και κατόπιν φοιτητής.

Ήταν το πέμπτο παιδί του Κυριάκου Βενιζέλου, εμπόρου στο επάγγελμα. Τα μαθητικά του χρόνια, τα πέρασε στο λύκειο Αντωνιάδη στην Αθήνα και στο Δημόσιο Γυμνάσιο Αρρένων Σύρου στην Ερμούπολη, απ´ όπου αποφοίτησε, και εργάστηκε στο κατάστημα του πατέρα του. Αν και ο Βενιζέλος είχε πρόθεση να συνεχίσει τις σπουδές του, ο πατέρας του επέλεξε να τον τοποθετήσει στο κατάστημά του με σκοπό να τον διαδεχθεί. Μόνο υστερα από παρέμβαση του τότε γενικού προξένου της Ελλάδας στα Χανιά, Γεωργίου Ζυγομαλά, ο πατέρας πείστηκε να τον στείλει στην Αθήνα για σπουδές. Το 1881 γράφτηκε στη Νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ´όπου αποφοίτησε το 1887. Πρόσφατα, εκδόθηκε μια ολοκληρωμένη και καλαίσθητα εικονογραφημένη «εξωσχολική» βιογραφία που αξίζει να διαβάσετε μαζί με παιδιά, καθώς αποτελεί ιδανικό μπάσιμο στο κλίμα και τα δραματικά γεγονότα της εποχής (εκδ. Διόπτρα, Μάρω Βασιλειάδου).

Το κλίμα αυτό μεταφέρει και το προσφερόμενο άλμπουμ σε ένα σύνολο από 104 φωτογραφίες (αργυροτυπίες) επικολλημένες σε χαρτόνια με χειρόγραφες επεξηγηματικές λεζάντες σχεδόν για κάθε μία. Οι φωτογραφίες εκτείνονται γεωγραφικά από τη Θεσσαλονίκη και τη Θράκη στη Μικρά Ασία και τη Σμύρνη περίπου το 1920 και έχουν ως επίκεντρο τον Αντιστράτηγο Λεωνίδα Παρασκευόπουλο, ο οποίος απεικονίζεται σε πολλές από τις φωτογραφίες (σε μία με την οικογένειά του). Στο άλμπουμ περιλαμβάνονται 33 φωτογραφίες από τη Σμύρνη, 15 από τη Θεσσαλονίκη (1918-1920) όπου και περιλαμβάνονται σπάνιες φωτογραφίες από το στρατιωτικό αεροδρόμιο του Σέδες, 11 φωτογραφίες από την Πάνορμο στις έξι από τις οποίες απεικονίζεται ο Βασιλιάς Αλέξανδρος, 12 φωτογραφίες από τη Ραιδεστό της Ανατ. Θράκης.

Στις φωτογραφίες, εκτός από τον Λ. Παρασκευόπουλο απεικονίζονται ηγετικά στελέχη του Ελληνικού στρατού όπως Στρατηγός Ιωάννου, Ζυμπρακάκης, Άγγλος στρατηγός Bridges, Μαζαράκης και πολλοί άλλοι. Τέλος σε 5 φωτογραφίες απεικονίζεται το αντιτορπιλικό ΙΕΡΑΞ με το πλήρωμα του. Διαστάσεις φωτογραφιών από 8x5εκ έως 13x9εκ. Περίπου 60 φωτογραφίες σε πολύ καλή κατάσταση, οι υπόλοιπες από λίγο έως πολύ αποχρωματισμένες. Χονδρά χάρτινα καλύμματα με ίχνη σφραγίδας σε βουλοκέρι στο μπροστινό κάλυμμα.

Λαχνός 8761 με τιμή εκκίνησης τα 300 ευρώ. Η επισκόπηση του υλικού μπορεί να γίνει κατόπιν τηλεφωνικού ραντεβού, έως 29 Οκτωβρίου, στα γραφεία του οίκου στην Πινδάρου 7, Κολωνάκι. Για οποιαδήποτε επιπλέον πληροφορία μπορείτε να επικοινωνήσετε στο email [email protected] ή στο τηλέφωνο 2310264366.