Τα στοιχεία για τον πληθωρισμό των ΗΠΑ που ανακοινώθηκαν αυτή την εβδομάδα ήταν και τα τελευταία στοιχεία ενόψει της συνεδρίασης της Fed στις 17-18 Σεπτεμβρίου.
Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ υποχώρησε τον Αύγουστο στο 2,5% σε ετήσια βάση από 2,9% τον Ιούλιο, ενώ ο δομικός δείκτης παρέμεινε αμετάβλητος στο 3,2%.
Ωστόσο, σε μηνιαία βάση, ο δομικός δείκτης σημείωσε μια μικρή αλλά απρόσμενη άνοδο ενώ την ίδια στιγμή τα ωρομίσθια επιτάχυναν σημαντικά τον Αύγουστο.
Αν και η δυναμική του Αυγούστου επηρεάζεται από εποχικούς παράγοντες, εντούτοις τα στοιχεία αποδυνάμωσαν τις εκτιμήσεις της επενδυτικής κοινότητας για μείωση των επιτοκίων κατά 50μβ από την Fed την επόμενη εβδομάδα.(σ.σ: Σύμφωνα με το CME FedWatch Tool οι πιθανότητες πλέον ανέρχονται στο 51% για μείωση επιτοκίων από το 5,25-5,5% στο 5-5,25%, έναντι 49% για μείωση επιτοκίων στο 4,75-5%).
Η έκθεση του PPI που ακολούθησε έδειξε ότι ο δείκτης τιμών παραγωγού αυξήθηκε κατά 0,2%, μέτρηση που ήταν απόλυτα εναρμονισμένη με τις εκτιμήσεις των αναλυτών. Ωστόσο, ο δομικός ήταν ελαφρώς υψηλότερος των εκτιμήσεων.
Το συμπέρασμα της εβδομάδας λοιπόν είναι ότι ο καταναλωτής και η οικονομία των ΗΠΑ συνεχίζουν να τα πηγαίνουν καλά, αλλά υπάρχουν εμμένουσες αν και αρκετά αποδυναμωμένες τάσεις στο μέτωπο του πληθωρισμού, κάτι που θα οδηγήσει πιθανότατα τον Πάουελ την επόμενη εβδομάδα να εγκαινιάσει τον κύκλο μείωσης επιτοκίων με μια συγκρατημένη μείωση κατά 25 μονάδες βάσης, διατηρώντας έτσι το επιτοκιακό χάσμα στο ζεύγος eur/usd.
Αντίθετα, από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, το συμπέρασμα είναι ότι η Κριστίν Λαγκάρντ έχει την ευελιξία να εστιάσει πλέον περισσότερο στο να δώσει καύσιμα στη μηχανή της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Βλέπετε, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αυτή την εβδομάδα μείωσε για δεύτερη φορά κατά 25 μονάδες βάσης το επιτόκιο καταθέσεων-το βασικό επιτόκιο που αφορά δανειολήπτες και επενδυτές – οδηγώντας το στο επίπεδο του 3,5%.
Την ίδια στιγμή μείωσε κατά 60 μονάδες βάσης το βασικό επιτόκιο κύριας αναχρηματοδότησης –από 4,25%- και επίσης κατά 60 μονάδες βάσης το επιτόκιο με το οποίο η ΕΚΤ χρεώνει τις τράπεζες για συναλλαγές δανεισμού χρήματος-επιτόκιο διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης – σε μια αναμενόμενη κίνηση προσαρμογής του λειτουργικού πλαισίου νομισματικής πολιτικής στις μεταβαλλόμενες νομισματικές συνθήκες, με σκοπό να μειώσει το χάσμα μεταξύ του επιτοκίου καταθέσεων και του επιτοκίου κύριας αναχρηματοδότησης από τις 50 στις 15 μονάδες βάσης.
Σε απλά ελληνικά, η ΕΚΤ μείωσε τη διαφορά μεταξύ των τριών επιτοκίων, με στόχο να κάνει τη νομισματική της πολιτική πιο αποτελεσματική και να ανακουφίσει ενδεχόμενη πίεση στην αγορά χρήματος από την απόσυρση ρευστότητας, δίνοντας κίνητρο στις τράπεζες να δανειστούν αν χρειαστεί χρήματα από την ΕΚΤ με ένα ελκυστικό επιτόκιο μόλις 15 μονάδες βάσης πάνω από το επιτόκιο καταθέσεων.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε επίσης η καθοδήγηση για τις προοπτικές και τις αδυναμίες της ευρωπαϊκής οικονομίας, καθώς και για τις αναμενόμενες διακυμάνσεις του πληθωρισμού.
Τι βλέπει η ΕΚΤ για πληθωρισμό και ανάπτυξη. Η αχίλλειος πτέρνα της ΕΕ
Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη υποχώρησε στο 2,2% τον Αύγουστο, από 2,6% τον Ιούλιο, κυρίως λόγω των χαμηλότερων τιμών της ενέργειας, οι οποίες μειώθηκαν κατά 3% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, έπειτα από αύξηση 1,2% τον προηγούμενο μήνα.(σ.σ:Η τιμή του Brent είναι στα επίπεδα του φθινοπώρου του 2021, πέριξ των 70-73 δολαρίων/βαρέλι).
Ο πληθωρισμός των τιμών των αγαθών και ο πληθωρισμός των τιμών των υπηρεσιών όμως κινήθηκαν προς αντίθετες κατευθύνσεις. Ο πληθωρισμός των τιμών των αγαθών υποχώρησε σε 0,4%, από 0,7% τον Ιούλιο, ενώ ο πληθωρισμός των τιμών των υπηρεσιών αυξήθηκε, σε 4,2% από 4,0%.
Μια μικρή βελτίωση έγινε και στις πιέσεις από το κόστος των μισθών. Το δεύτερο τρίμηνο, οι μισθοί με βάση τις συλλογικές διαπραγματεύσεις αυξήθηκαν κατά περίπου 3,6%, έναντι αύξησης 4-5% τα προηγούμενα τρίμηνα.
Όμως η παραγωγικότητα στη ζώνη του ευρώ συνέχισε να αποδυναμώνεται.
Το δεύτερο τρίμηνο, η συνολική οικονομική παραγωγή ανά ώρα στη ζώνη του ευρώ μειώθηκε κατά 0,6% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, ενώ την ίδια στιγμή το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος αυξήθηκε κατά περίπου 4,3%.
Αν συνεχιστεί ο συνδυασμός αύξησης των μισθών και συρρίκνωσης της παραγωγικότητας, τότε οι πιέσεις κόστους και τιμών θα παραμείνουν υψηλές και θα περιορίσουν το πεδίο εφαρμογής της επιτοκιακής πολιτικής της ΕΚΤ. Αυτός είναι ο λόγος που η Λαγκάρντ δε δεσμεύτηκε στην ομιλία της την Πέμπτη για την περαιτέρω πορεία των επιτοκίων, παρά το γεγονός ότι η πρόθεση της για μια τέτοια πολιτική ήταν εμφανής.
Όσον αφορά τις προβλέψεις, οι εκτιμήσεις για τον γενικό πληθωρισμό το 2024, το 2025 και το 2026 παρέμειναν αμετάβλητες σε σχέση με τον Ιούνιο σε 2,5%, 2,2% και 1,9% αντίστοιχα. (σ.σ:Ο πληθωρισμός αναμένεται να αυξηθεί πάλι προς το τέλος του τρέχοντος έτους, εν μέρει λόγω του ότι οι προηγούμενες απότομες μειώσεις των τιμών της ενέργειας δε θα περιλαμβάνονται πλέον στους ετήσιους ρυθμούς).
Οι εκτιμήσεις όμως για τον δομικό πληθωρισμό αναθεωρήθηκαν ανοδικά κατά 0,1% το 2024 και το 2025, σε 2,9% και 2,3% αντίστοιχα, ενώ παρέμειναν αμετάβλητες στο 2,0% το 2026, καθώς ο πληθωρισμός των τιμών των υπηρεσιών είναι υψηλότερος από ό,τι αναμενόταν.
Περνώντας στις εκτιμήσεις για την ανάπτυξη, γίνεται κατανοητό πλήρως γιατί το κέντρο βάρους της ΕΚΤ περνάει στη στήριξη της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Η οικονομική δραστηριότητα εξακολουθεί να είναι συγκρατημένη, αντανακλώντας την υποτονικότητα της ιδιωτικής κατανάλωσης και των ιδιωτικών επενδύσεων στην ΕΕ. Ως εκ τούτου, η ΕΚΤ αναθεώρησε πτωτικά κατά 0,1% τις εκτιμήσεις για την ανάπτυξη μέχρι και το 2026. Πλέον αναμένεται ανάπτυξη 0,8%, 1,3% και 1,5% για το 2024, 2025 και το 2026 αντίστοιχα. (σ.σ:Υπόψιν ότι παρά τη μικρή πτωτική αναθεώρηση, η καθοδήγηση αυτή εξακολουθεί να θεωρείται από την πλειονότητα των αναλυτών τουλάχιστον αισιόδοξη).
Η ελαφρά προς τα κάτω αναθεώρηση σε σύγκριση με τις προβολές του Ιουνίου, οφείλεται κυρίως στη μικρότερη συμβολή της εγχώριας ζήτησης στον ρυθμό ανάπτυξης των δύο προηγούμενων τριμήνων, οι οποίοι ήταν 0,2% το β΄ τρίμηνο και 0,3% το α΄ τρίμηνο, ήτοι χαμηλότεροι από ό,τι προβλεπόταν στις τελευταίες προβολές εμπειρογνωμόνων.
Παρά τη στήριξη από τις καθαρές εξαγωγές και τις κρατικές δαπάνες, η ιδιωτική εγχώρια ζήτηση εξασθένησε, καθώς τα νοικοκυριά κατανάλωσαν λιγότερο, οι επιχειρήσεις μείωσαν τις επενδύσεις τους και οι επενδύσεις σε κατοικίες σημείωσαν πτώση.
Ενώ οι υπηρεσίες στήριξαν την ανάπτυξη, η συνεισφορά του βιομηχανικού και του κατασκευαστικού τομέα ήταν αρνητική.
Βέβαια, η ΕΚΤ παραμένει αισιόδοξη ότι η ανάκαμψη θα ενισχυθεί με την πάροδο του χρόνου, καθώς η άνοδος των πραγματικών εισοδημάτων θα επιτρέψει στα νοικοκυριά να καταναλώνουν περισσότερο, οι εξαγωγές αναμένεται να συνεχίσουν να συμβάλλουν στην ανάκαμψη καθώς θα αυξάνεται η παγκόσμια ζήτηση, ενώ η σταδιακή εξασθένηση της επίδρασης της συσταλτικής νομισματικής πολιτικής αναμένεται να στηρίξει την κατανάλωση και τις επενδύσεις.
Αν και η ΕΚΤ έχει δίκιο στο ότι χρειάζεται χρόνος για να φανεί η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής στην οικονομία, εντούτοις κατανοούμε και τη στάση πολλών αναλυτών, που θεωρούν αρκετά αισιόδοξες τις προβλέψεις της ΕΚΤ για την ανάπτυξη.
Βλέπετε, η καθίζηση της ατμομηχανής της Ευρώπης, της γερμανικής παραγωγής, εξακολουθεί να εξελίσσεται, συμπαρασύροντας σε οικονομική στασιμότητα ένα μεγάλο μέρος της Ευρωζώνης. Σημείο των καιρών αποτελεί πλέον η εμβληματική αυτοκινητοβιομηχανία της Γερμανίας, η Volkswagen, η οποία ενδέχεται να κλείσει γραμμές παραγωγής για πρώτη φορά στην 87χρονη πορεία της!
Η εξασθένηση των προοπτικών της οικονομίας της Ευρωζώνης είναι αυτή που θα οδηγήσει τελικά την ΕΚΤ να πατήσει και άλλο «γκάζι» στις μειώσεις επιτοκίων.
Δεν αρκεί όμως μόνο η εγρήγορση της ΕΚΤ.
Θα πρέπει και οι εθνικές κυβερνήσεις των μεγαλύτερων οικονομιών της ΕΕ να προσγειωθούν στην πραγματικότητα, να ξαναθυμηθούν τα οικονομικά της βιομηχανικής παραγωγής όπως τόσο εύστοχα παρατήρησε ο κ.Μυτιληναίος και να υιοθετήσουν τις προτάσεις της έκθεσης του Ντράγκι για την αποκατάσταση της χαμένης ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.(σ.σ: Περισσότερα όσον αφορά το επαναστατικό κείμενο του Μάριο Ντράγκι μπορείτε να διαβάσετε εδώ).
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δε θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
Μαίρη Βενέτη
