Ένα από τα πρώτα θέματα του διεθνούς Τύπου χθες ήταν η άνοδος της τιμής του φυσικού αερίου στην Ευρώπη στο υψηλότερο επίπεδο για φέτος.
Τα ολλανδικά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το φυσικό αέριο σημείωσαν άλμα άνω του 13% τη Δευτέρα, κάτω από το βάρος της είδησης για την αιφνίδια διακοπή λειτουργίας ενός από τα μεγαλύτερα εργοστάσια επεξεργασίας φυσικού αερίου, στο Nyhamna της Νορβηγίας.
Βαρίδι για την αγορά αποτέλεσε και η είδηση ότι στο σημείο εισόδου για το 1/3 της συνολικής προμήθειας της Βρετανίας, οι νορβηγικές ροές στον τερματικό σταθμό Easington του Ηνωμένου Βασιλείου έπεσαν στο μηδέν.
Παρά το γεγονός ότι η Equinor διερευνά το πρόβλημα και έχει καταλήξει σε ένα πρώτο συμπέρασμα ότι αφορά ένα τμήμα του αγωγού στο κοίτασμα φυσικού αερίου Sleipner στη Βόρεια Θάλασσα που συνδέεται με το Easington και το Nyhamna, ο νορβηγικός διαχειριστής του δικτύου Gassco A/S ανακοίνωσε ότι δεν θα είναι σε θέση να δώσει ένα χρονοδιάγραμμα για την επισκευή του αγωγού, τουλάχιστον μέχρι την Τετάρτη .
Το γεγονός ότι στο άνοιγμα της αγοράς υπήρχαν ελάχιστες διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με το μέγεθος του προβλήματος και τον χρόνο αποκατάστασης του, «έσπασε» την ψυχραιμία των traders με αποτέλεσμα να δούμε τιμές στο ολλανδικό συμβόλαιο παράδοσης Ιουλίου έως και τα 38,55 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Αν και η άνοδος των συμβολαίων ροκανίστηκε κατά το ήμισυ σχεδόν στη συνέχεια, η αντίδραση της αγοράς είναι ενδεικτική της νευρικότητας που επικρατεί.
Γιατί τόση νευρικότητα;
Δεδομένου ότι οι όγκοι στις αποθήκες φυσικού αερίου στην ΕΕ συνέχισαν να αυξάνονται -ήταν γεμάτες κατά 69,48% στις 29 Μαΐου - και από τη στιγμή που η βιομηχανική ζήτηση στην Ευρώπη ανακάμπτει με αργούς ρυθμούς, οι χθεσινές ακραίες διακυμάνσεις της αγοράς φυσικού αερίου προκαλούν εύλογες απορίες.
Μια πρώτη εξήγηση για τη νευρικότητα της αγοράς έδωσε χθες το Bloomberg: Μετά τη διακοπή των ροών του φυσικού αερίου από τη Ρωσία, η Νορβηγία πλέον διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για τον ενεργειακό ανεφοδιασμό της Ευρώπης.
Μπορεί λοιπόν οι μέρες της ενεργειακής κρίσης να έχουν παρέλθει, όμως η αγορά παραμένει εξαιρετικά ευαίσθητη σε θέματα εφοδιασμού, με αποτέλεσμα να υπεραντιδρά όταν υπάρχει οποιαδήποτε απόκλιση από τα προγραμματισμένα εποχικά σχέδια συντήρησης.
Εν ολίγοις, αυτό που μας λέει η αγορά. είναι ότι η Ευρώπη εξακολουθεί να εξαρτάται υπερβολικά από έναν βασικό προμηθευτή της, αυτή τη φορά τη Νορβηγία.
Αν η ενεργειακή εφοδιαστική αλυσίδα της Ευρώπης ήταν πολύ πιο πεποικιλμένη, προφανώς η αγορά θα ήταν πιο ήρεμη κάθε φορά που θα είχαμε μια απόκλιση εφοδιασμού από έναν προμηθευτή.
Αν ανοίξουμε όμως το «πλάνο», θα δούμε πως η τιμή του φυσικού αερίου όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα έχει ενισχυθεί για τρεις συνεχόμενους μήνες, σημειώνοντας άλμα 18% μόνο μέσα στον Μάιο.
Προφανώς λοιπόν υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που έχουν ωθήσει σε άνοδο τις τιμές.
Ένας λόγος είναι ότι οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη μειώθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες, λόγω του καύσωνα που πλήττει περιοχές της Ασίας ,οδηγώντας έτσι σε υψηλότερη ζήτηση.
Όπως παρατηρεί και η Saxo Bank, αυτό προκαλεί ανταγωνισμό για τα φορτία μεταξύ Ευρώπης και Ασίας και πιέζει τις τιμές προς τα πάνω.
Η απρογραμμάτιστη διακοπή της Νορβηγίας λοιπόν σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση LNG από την Ασία αναδεικνύουν την εξάρτηση της Γηραιάς Ηπείρου από τις εισαγωγές.
Oι ευρωπαϊκές τιμές αυξήθηκαν επίσης την περασμένη εβδομάδα μετά την ανακοίνωση της αυστριακής OMV που έκανε λόγο για πιθανή διακοπή των προμηθειών φυσικού αερίου από τη Gazprom.
Yπενθυμίζουμε ότι η OMV βρίσκεται αντιμέτωπη με διακοπή των ρωσικών προμηθειών που καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών της χώρας, καθώς το διαιτητικό όργανο έκρινε ότι η OMV οφείλει να μην πληρώσει τη Gazprom για το φυσικό αέριο που της δίνει, αλλά να αποζημιώσει άλλη εταιρεία της Ε.Ε., στην οποία ο ρωσικός όμιλος διέκοψε τις προμήθειες το 2022.
Αν εφαρμοστεί η απόφαση, θεωρείται βέβαιο πως θα οδηγήσει σε διακοπή των ρωσικών ποσοτήτων προς την Αυστρία, εξέλιξη που σύμφωνα με την γνώμη αρκετών αναλυτών όχι μόνο θα επηρεάσει τις υπόλοιπες εταιρείες που συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσικό φυσικό αέριο, αλλά θα επηρεάσει και την ευρύτερη αγορά πιέζοντας τις τιμές του συμβολαίου αναφοράς ΤΤF σε διψήφια άνοδο.
Τέλος, οι τιμές των ναύλων spot LNG έχουν βάλει το λιθαράκι τους. Την περασμένη εβδομάδα, οι τιμές των ναύλων στον Ατλαντικό αυξήθηκαν κατά 5.500 δολάρια/ ημέρα.(σ.σ: Oι τιμές στον Ειρηνικό μειώθηκαν κατά 1.250 δολάρια/ ημέρα).
Η ανατροπή των στρατηγικών λαθών «περνά» από το ευρωκοινοβούλιο
Αν δούμε συνολικότερα την δομή της ενεργειακής αγοράς στην ΕΕ, κατανοούμε ότι υπήρξαν στρατηγικά λάθη. Παρά το γεγονός ότι αρκετά από αυτά έχουν εντοπιστεί, δυστυχώς δεν έχουμε καλύψει ακόμα τις σοβαρές ανεπάρκειες.
Ναι μεν η Ευρώπη έχει σαφή προσανατολισμό στην πράσινη μετάβαση, όμως δεν έχει δώσει την ίδια έμφαση στην οικονομική βιωσιμότητα των πράσινων έργων και την ολοκληρωμένη λειτουργικότητα και απόδοση τους.
Όπως επισημαίνουν και κορυφαίοι επιχειρηματίες της χώρας μας, η Ευρώπη «κονταίνει» ολοένα και περισσότερο τη γέφυρα του φυσικού αερίου που θα μας οδηγήσει από τα ορυκτά καύσιμα στην πράσινη ενέργεια, με αποτέλεσμα πολλές φορές να κινδυνεύουμε να πέσουμε στο «κενό», καθώς είναι ακόμα μακρύς ο δρόμος προς την πράσινη μετάβαση.
Βλέπετε, τα δίκτυα δεν είναι ακόμα έτοιμα να σηκώσουν την παραγωγή των ΑΠΕ και τα έργα αποθήκευσης είναι ακόμα σε εμβρυικό στάδιο.
Πολλά παραδείγματα αυτής της κατάστασης έχουμε και στην χώρα μας, όπου οι Διαχειριστές πολλές φορές αναγκάζουν να κατεβάσουν διακόπτες σε μονάδες παραγωγής πράσινης ενέργειας, γιατί απλούστατα δεν υπάρχουν δίκτυα να μεταφέρουν την πλεονάζουσα ενέργεια.
Ως εκ τούτου, πρέπει να γίνουν τεράστιες επενδύσεις για πράσινες υποδομές. Επενδύσεις που απαιτούν χρήμα, χρόνο και σωστό συντονισμό.
Την ίδια στιγμή οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες δέχονται τεράστιο ανταγωνισμό από Κίνα και ΗΠΑ. Το ανταγωνιστικό κόστος παραγωγής αυτών των χωρών καθιστά την ενέργεια στην ΕΕ «δομικά ακριβή», με αποτέλεσμα να χάνει έδαφος σε επίπεδο ανταγωνιστικότητας και ρυθμών ανάπτυξης.
Γίνεται κατανοητό ότι η σταθερότητα των τιμών ενέργειας στην ΕΕ και η μεταρρύθμιση της αγοράς για την προστασία των καταναλωτών από τις υψηλές τιμές απαιτεί διορατικότητα, επαφή με την αγορά και πάνω από όλα αποφασιστικότητα σε επίπεδο θεσμικών οργάνων.
Και ποιος εγκρίνει νομοθετικές πράξεις της ΕΕ, μαζί με το Συμβούλιο της ΕΕ, με βάση προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής;
Ποιος αποφασίζει για τις διεθνείς συμφωνίες;
Ποιος αποφασίζει για θέματα διεύρυνσης;
Τα 705 Μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Του άμεσα εκλεγμένου σώματος της ΕΕ με νομοθετική, εποπτική και δημοσιονομική αρμοδιότητα.
Ως πολίτες της Ευρώπης οφείλουμε να σκεφτούμε συνολικά, επί της ουσίας και μακριά από μικροπολιτικές σκοπιμότητες ή επιφανειακές επιλογές βασισμένες στην αναγνωρισιμότητα, ποια θα είναι τα μέλη της Ευρωκοινοβουλίου, τα οποία θα αναλάβουν το βάρος όχι μόνο μιας λειτουργικής πράσινης μετάβασης, αλλά και πληθώρας άλλων εξίσου σημαντικών θεμάτων που θα καθορίσουν την ποιότητα της καθημερινότητας μας.
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
