Του Απόστολου Σκουμπούρη
Με καλούς οιωνούς μπαίνει το νέο έτος για το ελληνικό χρηματιστήριο, το οποίο μετά από αρκετό καιρό μπορεί να ελπίζει σε – έστω μικρή και από... απόσταση – σύνδεση με το ακάθεκτο momentum των διεθνών αγορών, που κατά τη διάρκεια του 2017 έδωσαν μια ακόμη «παράσταση», πετυχαίνοντας νέα ιστορικά υψηλά.
Η ελληνική αγορά, μετά από καιρό δεν έχει να φοβάται το συστημικό ρίσκο της Ελλάδος, τουλάχιστον στο βαθμό που αυτό «κηδεμόνευε» όλο το επενδυτικό περιβάλλον της χώρας τα τελευταία χρόνια, και αυτό, από μόνο του, είναι μια τεράστια αλλαγή.
Μια αλλαγή που δύναται να αλλάξει εντελώς την κατάσταση σ'' ό,τι αφορά το πως βλέπει η διεθνής χρηματοπιστωτική κοινότητα την Ελλάδα, αλλά και τις ελληνικές επιχειρήσεις.
Ήδη, αυτή η αλλαγή εξελίχθηκε κατά τη διάρκεια του Δεκέμβρη, ο οποίος άφησε εξαιρετικές παρακαταθήκες για τη συνέχεια, καθώς ήταν μήνας μεγάλης κινητικότητας και πολλαπλών εξελίξεων, με deals, εξαγορές ποσοστών, πακέτα και σημαντική αύξηση «καινούριων» εισροών στην αγορά.
Ο Δεκέμβριος, όχι μόνο αποκατέστησε σημαντικά την «τάξη» αλλά κυρίως αναβάθμισε συνολικά το προφίλ της αγοράς. Και αν η τελική εικόνα είναι που μένει, τότε το 2018 μπαίνει με εξαιρετική προίκα από το καλό φινάλε του 2017. Τον Δεκέμβριο ο Γ.Δ. ενισχύθηκε σε ποσοστό 8,4%, ενώ ο δείκτης των τραπεζών έκανε μερική... αποκατάσταση με άνοδο 18,48%.
Για πρώτη φορά... αναίμακτο κλείσιμο αξιολόγησης
Το μεγάλο ράλι μείωσης των αποδόσεων στην αγορά ομολόγων ήταν το εφαλτήριο για να ξυπνήσουν τα... αίματα στην αγορά. Η μείωση του συστημικού ρίσκου χώρας, μετά το κλείσιμο – εξπρές της 3ης αξιολόγησης, έδειξε ότι υπήρχε... χάσμα ανάμεσα στην αγορά ομολόγων και στην αγορά μετοχών. Αυτό το χάσμα, έκλεισε μερικώς τον περασμένο μήνα, όμως, ουσιαστικά το Χ.Α. ξεκινούσε από πολύ χαμηλή αφετηρία.
Είναι η πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της επταετούς κρίσης, που (ελληνική) κυβέρνηση και δανειστές κινούνται σε απόλυτη αρμονία σχεδόν σε όλα τα επίπεδα, χωρίς αντεγκλήσεις, χωρίς διαφωνίες, χωρίς μπαράζ καθυστερήσεων, χωρίς «κρυφτούλι» στα υπουργεία ή στο Hilton.
Η Ελλάδα, έχοντας περάσει μέσα από το... καθαρτήριο της κρίσης, σ'' όλα τα επίπεδα, δείχνει σταδιακά να αλλάζει. Για πρώτη φορά η χώρα και η (τωρινή) κυβέρνηση δεν προσπαθεί να αλλάξει την... πραγματικότητα αλλά να συμφιλιωθεί με αυτήν και να κινηθεί ορθόδοξα και σωστά, για την ανάκαμψη της οικονομίας.
Πλέον, έχοντας και την «προίκα» της γνώσης από τις κούφιες αντεγκλήσεις και τις διαμάχες επί μια εφταετία που δεν οδήγησαν πουθενά, έχει γίνει κοινός τόπος – σε Ελλάδα και Ευρώπη - ότι κανέναν δε συμφέρει να πάει σ'' οποιασδήποτε μορφής ρήξη.
Το πρόγραμμα προσαρμογής είναι μονόδρομος, οι μεταρρυθμίσεις επίσης μονόδρομος, οι «συνταγές» αλλαγής του κράτους συγκεκριμένες και... κλειδωμένες, ενώ σενάρια και... φαντασιώσεις περί εξόδου από την Ε.Ε. και αλλαγής νομίσματος, δεν υπάρχουν.
Μέσα σ'' αυτές τις συνθήκες, το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα αρχίζει και πείθεται ολοένα και περισσότερο για την πορεία της Ελλάδας προς την ανάκαμψη. Όπως οδεύει η κατάσταση, δε θα αργήσουν και οι αναβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας από διεθνείς οίκους αξιολόγησης, με ότι συνεπάγεται αυτό για το γενικότερο επενδυτικό προφίλ της χώρας.
Ξεμπλοκάρισμα επιχειρηματικών εξελίξεων
Εντός αυτού του σκηνικού, η χρηματιστηριακή αγορά με όλη την κινητικότητα των τελευταίων ημερών, πιστοποιεί ότι βρίσκεται σε ιδιαιτέρως γόνιμο στάδιο. Σε αρκετές συνεδριάσεις του τελευταίου 15ημέρου η ημερήσια αξία συναλλαγών υπερέβη κατά πολύ τα 100 εκατ. ευρώ, εν μέσω πολλαπλών πακέτων.
Η μείωση του ρίσκου χώρας, το ξεμπλοκάρισμα του (φθηνού) δανεισμού των εταιρειών και η περαιτέρω δημοσιονομική «θωράκιση», ασφαλώς ανοίγει επενδυτικά το τοπίο, τόσο για εγχώρια, όσο και ξένα επενδυτικά σχήματα.
Είναι σαφές ότι στην αγορά υπάρχουν πολύ έντονες διεργασίες, κάποιες εκ των οποίων τελεσφορούν και ανακοινώνονται, ενώ άλλες δρομολογούνται, ή ετοιμάζονται.
Κλάδοι όπως υποδομές, ενέργεια, υγεία, καλλυντικά και άλλοι, βρίσκονται στο επίκεντρο των εξελίξεων, ενώ ρόλο σ'' αυτό παίζει η πίεση που ασκείται στις τράπεζες να απεξαρτηθούν από δραστηριότητες που δεν ανήκουν στο σκληρό πυρήνα των εργασιών τους.
Πρόσφατα ο όμιλος Olympia Group, συμφερόντων Π. Γερμανού, από κοινού με την VNK Capital της οικογένειας Κάτσου (Pharmathen), ανακοίνωσαν την είσοδό τους στο μετοχικό κεφάλαιο της Lamda Development S.A. με ποσοστό 12,8% μέσω του κοινού επενδυτικού οχήματος Voxcove Holdings. Επιπλέον, σε επόμενη συνεδρίαση μεταβιβάστηκε το 0,63% της Lamda Development στα Αττικά Πολυκαταστήματα.
Εξαιρετικά σημαντικές κινήσεις, καθώς η Lamda Development έχει υπό τη διαχείρισή της τα The Mall Athens, Golden Hall και Mediterranean Cosmos, αλλά και το μεγαλύτερο επενδυτικό project των τελευταίων δεκαετιών στην Ελλάδα, την αναμόρφωση του Ελληνικού.
Την περασμένη Τετάρτη, σε επίσημη συνέντευξη Τύπου στην Αθήνα, ο κ. Γεώργιος Κορρές, ιδρυτής, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ομώνυμης εισηγμένης, ανακοίνωσε την πώληση έως και του 70% της εταιρείας του σε επενδυτικό σχήμα της Morgan Stanley και της κινεζικής Profex. Επίσης εξαιρετικά σημαντική εξέλιξη, που δείχνει την ελκυστικότητα ακόμη και των εταιρειών που δεν ανήκουν στον... προβεβλημένο FTSE 25, ούτε ανήκουν στο χρηματοπιστωτικό κλάδο.
Παράλληλα, μόνιμες είναι οι διεργασίες στον κλάδο της υγείας, όπου πρόσφατα υπήρξε η δημόσια πρόταση της Γ. Αποστολόπουλος για το Υγεία, που απορρίφθηκε, όμως πιστοποίησε το έντονο παρασκήνιο και την ελκυστικότητα του κλάδου. Ενός κλάδου που και χρηματιστηριακά ξεχώρισε το 2017, με το ΙΑΣΩ στο +290%, το Υγεία +279% και το Ιατρικό Αθηνών +143%.
Όλες οι ανωτέρω εξελίξεις είναι μερικά μόνο από τα σημάδια ότι υπάρχει... ξεμπλοκάρισμα επιχειρηματικών εξελίξεων. Εξελίξεων που εκτός απροόπτου αναμένεται να συνεχιστούν και το 2018.
