Οι τελευταίες ανακοινώσεις για ελέγχους των εξαγωγών ορυκτών κρίσιμης σημασίας από την Κίνα έχουν κάθετα ανεβάσει την ανησυχία παραγόντων της αγοράς ότι το Πεκίνο θα αξιοποιεί ολοένα και περισσότερο την κυριαρχία του στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού, ως απάντηση στα αμερικανικά και ευρωπαϊκά μέτρα απέναντι στα κινεζικά προϊόντα.
Το Υπουργείο Εμπορίου της Κίνας ανακοίνωσε την προηγούμενη Πέμπτη ότι οι έλεγχοι των εξαγωγών αντιμονίου θα τεθούν σε ισχύ στις 15 Σεπτεμβρίου, ενώ την ίδια στιγμή στελέχη της βιομηχανίας δεν αποκλείουν οι έλεγχοι να επεκταθούν και σε άλλα μέταλλα, όπως για παράδειγμα ο γραφίτης, για τον οποίο ήδη από πέρυσι το Πεκίνο έχει δηλώσει ότι θα επιβάλει άδειες εξαγωγής.
Μετά την ανακοίνωση, πολλοί φορείς της αγοράς ορυκτών μετάλλων έσπευσαν να εκφράσουν την ανησυχία τους καθότι το αντιμόνιο μαζί με το βολφράμιο βρίσκονται στη λίστα κρίσιμων ορυκτών με ευρείες εφαρμογές, από τα τσιπ και τα φωτοβολταϊκά έως τον στρατιωτικό εξοπλισμό, ενώ υπενθυμίζουμε ότι ο γραφίτης είναι και ένα από τα πιο κρίσιμα υλικά μπαταριών και το βολφράμιο το πιο ανθεκτικό στη θερμότητα στοιχείο του σύμπαντος και εξίσου σκληρό με το διαμάντι.
Η ανακοίνωση κινητοποίησε επίσης πολλούς παραγωγούς κρίσιμων μετάλλων στην ΕΕ με στόχο την άμεση παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη στήριξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας προκειμένου να καλυφθεί το κενό και να εξασφαλισθούν οι κρίσιμες προμήθειες.
Μια τέτοια κρίσιμη παρέμβαση άλλωστε έκανε και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Metlen, Ευάγγελος Μυτιληναίος, με ανάρτησή του στο Linkedin, στην οποία υπογραμμίζει ότι η Eυρώπη πρέπει να αναλάβει δραστικά και απτά μέτρα για τη στήριξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, καθώς η Κίνα συνεχίζει να περιορίζει τις εξαγωγές μετάλλων και σπάνιων γαιών.
Η Κίνα δεν είναι ένας απλός παραγωγός. Είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός γραφίτη, κυριαρχεί στην παγκόσμια προσφορά βολφραμίου και αντιπροσωπεύει το 48% της παγκόσμιας παραγωγής ορυχείων αντιμονίου το 2023, τη στιγμή που οι ΗΠΑ, σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση του Γεωλογικού Ινστιτούτου δεν εξόρυξαν εμπορεύσιμο αντιμόνιο, ενώ έχουν να εξορύξουν εμπορικά βολφράμιο από το 2015.
Να υπενθυμίσουμε ότι οι νέες εξελίξεις όσον αφορά τις εξαγωγές πολύτιμων γαιών από την Κίνα δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Αντίθετα, πρόκειται για μια απόλυτα κλιμακούμενη ιστορία που ξεκίνησε όταν οι ΗΠΑ υπό την προεδρία του Ντόναλτ Τραμπ προσπάθησαν να περιορίσουν την πρόσβαση της Κίνας σε ημιαγωγούς υψηλής τεχνολογίας. Το Πεκίνο ως απάντηση ανακοίνωσε μεταξύ άλλων ελέγχους εξαγωγών στο γερμάνιο και το γάλλιο, δύο μέταλλα που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή τσιπ.
Οι νέες ανακοινώσεις για τις εξαγωγές του αντιμονίου είναι άλλο ένα επεισόδιο στην εμπορική διαμάχη της Κίνας με τους εταίρους της στη Δύση ενώ δημιουργούν εύλογη ανησυχία για τυχόν ανάλογη στρατηγική για τις εξαγωγές βολφραμίου, το οποίο είναι απολύτως ζωτικής σημασίας -πολύ περισσότερο από το αντιμόνιο- σε στρατιωτικές εφαρμογές, μια περίοδο που τα εξοπλιστικά προγράμματα αυξάνονται στις περισσότερες χώρες του πλανήτη.
Υπόψιν ότι η Κίνα έχει ήδη μια φθίνουσα παραγωγή βολφραμίου ενώ για πολλούς αναλυτές είναι θέμα δύο έως τριών μηνών η Κίνα να θέσει ελέγχους και σε αυτές τις εξαγωγές.
Το σκεπτικό λίγο πολύ μπορούμε να το κατανοήσουμε μέσα από τις ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις του πρόσφατου ρεπορτάζ της Evelyn Cheng στο CNBC. Από το 2026, ο νόμος REEshore των ΗΠΑ απαγορεύει τη χρήση κινεζικού βολφραμίου σε στρατιωτικό εξοπλισμό. Αυτό αναφέρεται και στον Νόμο του 2022 για την Αποκατάσταση Βασικής Ενέργειας και Ασφάλειας Εκμεταλλεύσεων στην ξηρά για τις Σπάνιες Γαίες.
Σύμφωνα με ανακοίνωση την περασμένη εβδομάδα όμως από κινεζική επιτροπή που συστάθηκε τον Ιούνιο σχετικά με την πολιτική κρίσιμων ορυκτών των ΗΠΑ, οι τιμές του αντιμονίου συνέχισαν να αυξάνονται ακόμη και μετά τη λήξη των διαταραχών στη ναυτιλία που σχετίζονταν με την πανδημία, ενώ ακόμα και αυτή τη στιγμή, η τιμή που αγοράζουν οι ΗΠΑ από το Ρότερνταμ είναι εκθετικά υψηλότερη από την τιμή για παράδοση εκτός Σαγκάης.
Υπάρχει η υποψία λοιπόν ότι το Πεντάγωνο έχει ξαναγεμίσει τα αποθέματά του σε ορισμένα μέταλλα, και κυρίως σε αντιμόνιο, επειδή το χρειάζεται για πυρομαχικά.
Το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχόλιο, ενώ ενδεικτικό του πώς διαμορφώνεται το τοπίο είναι το σχόλιο του Markus Herrmann Chen, συνιδρυτή και διευθύνοντα συμβούλου του China Macro Group, ότι η Κίνα αυτή τη στιγμή δρα «ενάντια σε αυτό που θεωρεί εισβολή στα εθνικά της συμφέροντα και ως εκ τούτου προωθεί έναν νέο στόχο πολιτικής για καλύτερο συντονισμό ολόκληρης της αλυσίδας αξίας ορυκτών, που θα προστατεύει τόσο τα επιχειρηματικά όσο και για τα γεωοικονομικά της συμφέροντα».
Αν δεν συνδυάσουμε όλα τα παραπάνω με όσα διαδραματίστηκαν στο πρόσφατο συνέδριο στο Χονγκ Κονγκ που θα περιγράψουμε πιο κάτω, καταλήγουμε στο διαυγές συμπέρασμα ότι πράγματι είναι θέμα χρόνου οι περιορισμοί και στο βολφράμιο.
Βλέπετε, σε περίπτωση που υπάρξει κάποιου είδους έξαρση στις εντάσεις στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, η Κίνα θα επιδιώξει να έχει όσο περισσότερο βολφράμιο μπορεί και η «άλλη πλευρά» να έχει όσο το δυνατόν λιγότερο.
Ίσως δεν είναι μακριά η κρίσιμη ώρα για την Ταϊβάν
Περισσότεροι από 1.200 πολιτικοί αξιωματούχοι και φιλοκινεζικές προσωπικότητες από την ηπειρωτική Κίνα, το Χονγκ Κονγκ, την Ταϊβάν και το εξωτερικό μετείχαν στην ετήσια συγκέντρωση με τίτλο «Προώθηση της ειρηνικής επανένωσης της Κίνας», η οποία πραγματοποιήθηκε στο Χονγκ Κονγκ για πρώτη φορά στα 14 χρόνια.
Τη συνάντηση αυτή οργάνωσε το Τμήμα Εργασίας του Ενωμένου Μετώπου –UFWD– το οποίο είναι αρμόδιο για τη διεξαγωγή διαλόγου με τις εθνικές μειονότητες, τις θρησκευτικές ομάδες και τους Κινέζους του εξωτερικού για θέματα που σχετίζονται με το Χονγκ Κονγκ, το Μακάο, το Θιβέτ και την Ταϊβάν.
Ας δούμε ενδεικτικά κάποιες δηλώσεις από αυτή τη συνάντηση που είναι αν μη τι άλλο αντιπροσωπευτικές των κινεζικών διαθέσεων.
-«Σήμερα, είμαστε πιο βέβαιοι και πιο ικανοί από ποτέ να ολοκληρώσουμε την επανένωση» δήλωσε ο Σι Ταϊφένγκ, ο επικεφαλής του UFWD.
-«Η Κίνα είναι βέβαιη ότι θα υπάρξει πλήρης επανένωση με την Ταϊβάν, την οποία θεωρεί μέρος του εδάφους της», δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος.
- Ο Σι προειδοποίησε ότι η παρούσα κατάσταση στο Στενό της Ταϊβάν είναι «σοβαρή και πολύπλοκη» καθιστώντας υπεύθυνους την κυβέρνηση του νέου προέδρου της Ταϊβάν Λάι Σινγκ-τε και του προοδευτικού δημοκρατικού κόμματός του, που «προτρέπουν χωρίς λόγο στην εκατέρωθεν αντιπαράθεση» για να ολοκληρώσει την ομιλία του με τη φράση
«...Ωστόσο ο χρόνος και τα γεγονότα λειτουργούν πάντα υπέρ αυτών που τάσσονται υπέρ της εθνικής επανένωσης».
Το κλίμα που καλλιεργήθηκε στη συνάντηση του Χονγκ Κονγκ υποδεικνύει ότι είναι μάλλον θέμα χρόνου η προσφυγή στη στρατιωτική βία προκειμένου η Κίνα να θέσει υπό τον έλεγχο της την Ταϊβάν.
Άλλωστε, ήδη διατηρεί σχεδόν καθημερινή στρατιωτική παρουσία γύρω από την Ταϊβάν, με την ανάπτυξη μαχητικών αεροπλάνων, μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πολεμικών πλοίων.
Το παράθυρο ευκαιρίας για ευρωπαϊκές και αμερικανικές εταιρείες
Καθώς η Κίνα επιδιώκει να διασφαλίσει την εθνική της ασφάλεια, εταιρείες στις ΗΠΑ αλλά και την Ευρώπη βρίσκονται μπροστά σε μια μεγάλη ευκαιρία. Ένα παράδειγμα είναι η δική μας Metlen στην Ευρώπη για την παραγωγή γαλλίου.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι η Energy Fuels στις ΗΠΑ που είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής οξειδίου του ουρανίου στην αμερικανική αγορά υποστηρίζοντας την εγχώρια παραγωγή πυρηνικής ενέργειας.
Πλέον χρησιμοποιεί την πείρα 40 χρόνων και την τεχνογνωσία της πάνω σε φυσικά ραδιενεργά υλικά για να αντιγράψει την επιτυχία της Κίνας διαχωρίζοντας πολλαπλά στοιχεία σπάνιων γαιών από χαμηλού κόστους και άφθονο μοναζίτη- ο μοναζίτης είναι φωσφορικό ορυκτό των σπανίων γαιών- και πλέον δημιουργεί μια σειρά προϊόντων σπάνιων γαιών στις ΗΠΑ.
Αν η Κίνα προχωρήσει πράγματι έως τα τέλη του έτους και σε άλλους περιορισμούς στις εξαγωγές σπάνιων γαιών, ο κατάλογος των εταιρειών που θα κληθούν να καλύψουν το κενό στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ θα μεγαλώσει. Νομοτελειακά λοιπόν θα πρέπει να μεγεθυνθεί και η ουσιαστική στήριξη της βιομηχανίας μετάλλων από τις ΗΠΑ και την ΕΕ.
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
