Σεπτέμβριος, ο χειρότερος μήνας για τα χρηματιστήρια
Shutterstock
Shutterstock

Σεπτέμβριος, ο χειρότερος μήνας για τα χρηματιστήρια

Για τους επενδυτές και κυρίως για τους… προληπτικούς, ο Σεπτέμβριος είναι κάτι σαν την «Τρίτη και 13» των αγορών. Για τους λιγότερο δεισιδαίμονες είναι απλώς ο παραδοσιακά χειρότερος μήνας για τα χρηματιστήρια σε επίπεδο αποδόσεων. Από το 1945 έως σήμερα, ο Σεπτέμβριος είναι ο μοναδικός μήνας του έτους που ο κορυφαίος χρηματιστηριακός δείκτης S&P 500 εμφανίζει μεγαλύτερη πιθανότητα πτώσης (56%) με μέσο όρο απωλειών 0,73%, σύμφωνα με την DBRS. Πηγαίνοντας ακόμη πιο πίσω, από το 1928 έως σήμερα, ο δείκτης της Wall σημειώνει κατά μέσο όρο πτώση της τάξης του 1,12% τον Σεπτέμβριο.

Είναι με άλλα λόγια, ο πιθανότερος μήνας να χάσει κάποιος επενδυτής χρήματα. Για όσους ασχολούνται με τα στατιστικά, αυτό σημαίνει ότι κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου οι επενδυτές γίνονται πιο επιφυλακτικοί και αυτή η τάση διαμορφώνει ένα συγκεκριμένο κλίμα που άλλες φορές παίρνει τη μορφή νευρικότητας και άλλες αβεβαιότητας. 

Το ράλι του 2023 που πυροδότησε η φρενίτιδα για την τεχνητή νοημοσύνη και το οποίο τροφοδοτήθηκε περαιτέρω από την αέναη δίψα των επενδυτών για ακόμη υψηλότερες κορυφές (αφού η φετινή άνοδος δεν βασίζεται στις προσδοκίες για μεγαλύτερα εταιρικά κέρδη) έστειλε τον S&P 500 κοντά σε ιστορικά υψηλά. Μελανό σημείο ήταν ο Αύγουστος, κατά τον οποίο ο δείκτης της Wall Street υποχώρησε κατά 1,6% με αποτέλεσμα να περιοριστούν τα κέρδη του μέσα στο 2023 σε 17,6%.

Οι πιο μεσοπρόθεσμες προβλέψεις αναφέρουν ότι τα παγκόσμια χρηματιστήρια θα κινηθούν ανοδικά τη διετία 2024-2025 αλλά οι πιο κοντινές εκτιμήσεις κάνουν λόγο για σοβαρά εμπόδια στο υπόλοιπο του 2023. Σύμφωνα με την Capital Economics, το φετινό ράλι δεν οφείλεται στις προσδοκίες για μεγαλύτερα κέρδη ανά μετοχή αλλά αντανακλά κυρίως τη μεγάλη πτώση του equity risk premium (ERP), ήτοι του ασφάλιστρου κινδύνου για τις μετοχές. Με άλλα λόγια, οι επενδυτές δεν έβλεπαν κάποιο μεγάλο κίνδυνο όμως λόγω του πληθωρισμού δεν περίμεναν και θετικές εκπλήξεις στα εταιρικά κέρδη. 

Με το που ξεκαθαρίσει το τοπίο αναφορικά με την ύφεση, ο οίκος προβλέπει ότι ο S&P 500 θα καταγράψει σημαντικά κέρδη το 2024 και το 2025 φτάνοντας έως τις 5.500 μονάδες και 6.500 μονάδες αντίστοιχα, με ώθηση από τον αυξανόμενο ενθουσιασμό για την τεχνητή νοημοσύνη. Αναμένει δηλαδή ότι ο S&P 500 θα ενισχυθεί κατά 22% από σήμερα έως το τέλος του 2024 και καταγράψει κέρδη της τάξης του 44% έως το τέλος του 2025.

Φέτος, όμως, και στο υπόλοιπο του έτους οι οιωνοί δεν είναι οι καλύτεροι δυνατοί. Με την παγκόσμια οικονομία να πρέπει να αντιμετωπίσει την πληθωριστική λαίλαπα, τα απόνερα της πανδημίας, τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία και φυσικά τα υψηλότερα επιτόκια των τελευταίων δεκαετιών, τα χρηματιστήρια δύσκολα θα κινηθούν ανοδικά. 

Από την… κατάρα του Σεπτεμβρίου δεν έχει γλιτώσει ούτε ο Nasdaq. Ο δείκτης των τεχνολογικών κολοσσών έχει σημειώνει κέρδη 52% από το 1971 έως σήμερα και μόνο τον ένατο μήνα του έτους εμφανίζει αρνητική μέση απόδοση 0,86%. Η DBRS, μάλιστα, προειδοποιεί τους επενδυτές για τον μήνα που διανύουμε, επισημαίνοντας ότι Fed και ΕΚΤ δηλώνουν έτοιμες να διατηρήσουν τα επιτόκια «υψηλά για περισσότερο». 

Ένα ακόμη αρνητικό στατιστικό για το μήνα Σεπτέμβριο που μπορεί να κάνει ακόμη πιο επιφυλακτικούς τους επενδυτές σχετίζεται με… τον Αύγουστο. Όταν οι δείκτες της Wall Street καταγράφουν απώλειες τον Αύγουστο συνήθως ακολουθεί ένας ακόμη χειρότερος Σεπτέμβριος.

Σημειώνεται ότι ο S&P 500 υποχώρησε κατά 1,8% και ο Nasdaq κατά 2,2% κατά τη διάρκεια του Αυγούστου. Η μεταβλητότητα του Αυγούστου είναι πολύ πιθανό να συνεχιστεί και τον Σεπτέμβριο καθώς οι επενδυτές αναμένουν τις αποφάσεις των κεντρικών τραπεζών για τα επιτόκια, την ώρα που η οικονομία εμφανίζει σημάδια ύφεσης. 

Ένα θετικό στατιστικό για τον Σεπτέμβριο είναι αυτό που αναφέρει Αμερικανός αναλυτής στο MarketWatch, σύμφωνα με το οποίο στις χρονιές πριν τις εκλογές όπως είναι η φετινή, το πρώτο μισό του Σεπτεμβρίου είναι συνήθως καλύτερο από το δεύτερο μισό και η μέση μηνιαία απόδοση του S&P 500 είναι θετική.