Καθώς τελειώνει ο Ιούλιος, οι αξιωματούχοι των μεγάλων κεντρικών τραπεζών θα αποσυρθούν για τις καλοκαιρινές τους διακοπές, αφού όμως μας αφήσουν ένα μικρό δώρο πριν ξεκινήσουν για τις παραλίες. Η αμερικανική Fed, η αρμόδια επιτροπή της οποίας θα συνεδριάσει σήμερα και αύριο, θεωρείται βέβαιο πως θα προχωρήσει σε μία ακόμα αύξηση των επιτοκίων αναφοράς κατά 0,25% και θα τα φέρει στο επίπεδο του 5,25% με 5,50%. Οι αξιωματούχοι της τράπεζας μπορεί να μην το έχουν προαναγγείλει αλλά οι επενδυτές είναι απολύτως βέβαιοι για αυτό.
Στο σχετικό παράγωγο προϊόν στο χρηματιστήριο του Σικάγου, αυτό το σενάριο συγκεντρώνει πιθανότητες 98,60%. Στην περίπτωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τα πράγματα είναι αρκετά πιο απλά: όταν η πρόεδρος Λαγκάρντ ανακοίνωσε την προηγούμενη αύξηση τον Ιούνιο είχε σχεδόν ξεκαθαρίσει πως όταν η δική της επιτροπή συνεδριάσει την Πέμπτη 27 Ιουλίου θα προχωρήσει σε μία αύξηση της τάξης του 0,25% και θα φέρει το βασικό επιτόκιο καταθέσεων στο 3,75%.
Όσον αφορά λοιπόν το τι περιμένουμε να δούμε από την άποψη του ύψους των επιτοκίων αναφοράς, στην πραγματικότητα δεν φαίνεται να υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία.
Οι σχετικές συζητήσεις μεταξύ των επενδυτών και των αναλυτών, και φυσικά μεταξύ των αξιωματούχων των δύο κεντρικών τραπεζών, έχουν να κάνουν περισσότερο με το τι θα γίνει σε αυτό το μέτωπο από τον Σεπτέμβριο και μετά, αφού τον Αύγουστο δεν προβλέπονται συνεδριάσεις των αρμόδιων επιτροπών τους. Για τον λόγο αυτό, οι επενδυτές και οι αναλυτές (και οι πολιτικοί ηγέτες εδώ που τα λέμε) θα περιμένουν με προσοχή να διαβάσουν τις επίσημες ανακοινώσεις που θα συνοδεύσουν την αναγγελία της αύξησης των επιτοκίων και να ακούσουν τις δηλώσεις του διοικητή Πάουελ και της προέδρου Λαγκάρντ που θα ακολουθήσουν.
Και βέβαια θα περιμένουν να ακούσουν και τις απαντήσεις των δύο κεντρικών τραπεζιτών στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων κατά την διάρκεια της συνέντευξης Τύπου. Η επικοινωνία της ηγεσίας των δύο τραπεζών με τον Τύπο και τους επενδυτές θα είναι η τελευταία πριν τις διακοπές και η επόμενη επαφή τους αναμένεται προς το τέλος του Αυγούστου, μάλλον κατά την διάρκεια του ετήσιου Συμποσίου Οικονομικής Πολιτικής που οργανώνει η Fed στο ορεινό θέρετρο του Jackson Hole στην αμερικανική πολιτεία του Wyoming από τις 24 έως και τις 26 Αυγούστου.
Αυτή την στιγμή, οι επενδυτές υποθέτουν πως ο διοικητής Πάουελ και οι υπόλοιποι αξιωματούχοι της Fed θα αφήσουν να εννοηθεί πως μετά την αυριανή αύξηση των επιτοκίων θα ακολουθήσει μία παύση στην σχετική δραστηριότητα, καθώς η πορεία του πληθωρισμού και του δομικού πληθωρισμού το τελευταίο διάστημα τους δίνει την ευχέρεια να «καθίσουν στην άκρη» και να δουν πως θα εξελιχθούν τα πράγματα.
Από τις τιμές στο σχετικό προϊόν του χρηματιστηρίου του Σικάγου στο οποίο αναφερθήκαμε και παραπάνω βλέπουμε πως οι αγορές εκτιμούν πως οι πιθανότητες να δούμε και νέα αύξηση επιτοκίων τον Σεπτέμβριο είναι αρκετά χαμηλές, κοντά στο 16%. Οι πιθανότητες αυτές μεγαλώνουν προς τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο, με 29% και 26% αντίστοιχα. Η λογική λέει πως ο διοικητής θα επιμείνει για μία ακόμα φορά πως αυτός και οι συνάδελφοί του αποφασίζουν με βάση τα δεδομένα που έχουν κάθε στιγμή μπροστά τους, δεδομένα που κάθε στιγμή αλλάζουν.
Εφόσον βλέπουν πως οι αγορές έχουν πάψει να προεξοφλούν μία επικείμενη μείωση των επιτοκίων, δεν έχουν λόγο να πουν κάτι που θα τρομάξει τις αγορές. Ούτως ή άλλως, έχουν προσπαθήσει πολύ να πείσουν τους επενδυτές πως τα επιτόκια θα μείνουν στα τωρινά επίπεδα για αρκετούς μήνες ακόμα και μόλις τους τελευταίους μήνες φαίνεται να το έχουν καταφέρει.
Στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα όμως τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Η νέα αύξηση κατά 0,25% θεωρείται βέβαιη, από εκεί και μετά όμως δεν φαίνεται να υπάρχει ομοφωνία σχετικά με το τι θα ακολουθήσει, ούτε μεταξύ των επενδυτών ούτε μεταξύ των αξιωματούχων της ΕΚΤ. Διαβάζοντας χθεσινό ρεπορτάζ του Bloomberg βλέπουμε πως μέσα στους κόλπους της Τράπεζας υπάρχουν αρκετές διαφορές απόψεων. Αυτό βέβαια είναι γνωστό από παλιά και αποτελεί ένα από τα εγγενή χαρακτηριστικά της ΕΚΤ.
Οι «μάχες» μεταξύ των σκληρών γερακιών που θέλουν υψηλά επιτόκια και συνήθως κινούνται γύρω από την Γερμανία και των μαλακών περιστεριών που θέλουν πιο χαλαρή πολιτική και συχνά κοιτάζουν προς την Μεσόγειο Θάλασσα είναι παροιμιώδεις και λογικά θα συνεχίζονται για χρόνια. Σύμφωνα με το διεθνές πρακτορείο, η σχετική αποκλιμάκωση του πληθωρισμού το τελευταίο διάστημα και κάποια σημάδια εξασθένισης της οικονομικής δραστηριότητας έχουν κάνει τα γεράκια περισσότερο διαλλακτικά τώρα τελευταία.
Αυτό δεν σημαίνει πως θα συμφωνήσουν στην πιθανή παύση ή την λήξη της διαδικασίας αύξησης των επιτοκίων αλλά μπορεί να σημαίνει πως δεν θα επιμείνουν σε μία ακόμα αύξηση τον Σεπτέμβριο και θα περιμένουν να δουν λίγα παραπάνω οικονομικά στοιχεία. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, είναι πολύ πιθανόν να δούμε μία προσπάθεια της προέδρου Λαγκάρντ να μην κάνει καμία εκτίμηση για τις μελλοντικές κινήσεις της τράπεζας και να δώσει μεγάλη έμφαση στο ότι όλα θα εξαρτηθούν από τα οικονομικά στοιχεία που θα γίνουν γνωστά το επόμενο διάστημα.
Μεγάλη σημασία θα έχει λοιπόν ο τρόπος με τον οποίον θα παρουσιάσει την κατάσταση η Κριστίν Λαγκάρντ και ο τρόπος με τον οποίον θα ελιχθεί κατά την διάρκεια της συνέντευξης Τύπου. Χαρακτηριστικός είναι ο τίτλος ενός άλλου άρθρου του Bloomberg, από την προηγούμενη εβδομάδα: «οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ εκτιμούν πως η μεγαλύτερη πρόκληση του Ιουλίου είναι ο τρόπος επικοινωνίας (με τις αγορές και τους επενδυτές)».
Κάπως έτσι προετοιμάζονται οι αγορές ενόψει του επόμενου διήμερου και όσων θα ακούσουν από την ΕΚΤ και την Fed. Αν ακουστεί κάτι σημαντικά διαφορετικό θα προκαλέσει πιθανότατα μία σημαντική αντίδραση από τους επενδυτές. Δεν πρέπει όμως να ξεχάσουμε πως αυτή την εβδομάδα θα συνεδριάσουν και οι αντίστοιχες επιτροπές και σε άλλες κεντρικές τράπεζες, όπως του Καναδά, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιαπωνίας. Μερικές φορές μας έρχονται εκπλήξεις από μέρη που δεν φανταζόμαστε.
