Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες ειδήσεις της χθεσινής ημέρας ήταν η συμφωνία της Trafigura, πολύ μεγάλης διεθνούς εταιρείας εμπορίας κάθε είδους μετάλλων, πρώτων υλών και ενεργειακών προϊόντων, με ομάδα τραπεζών και εμμέσως πλην σαφώς με την Γερμανία.
Η διεθνής εταιρεία, της οποίας τα κεντρικά γραφεία βρίσκονται στην Γενεύη της Ελβετίας ανακοίνωσε πως έλαβε ένα δάνειο 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ με διάρκεια τεσσάρων ετών. Δύο τράπεζες ανέλαβαν την οργάνωση αυτού του μεγάλου δανείου, η γερμανική Deutsche Bank (DBK XETRA, DB NYSE) και μία άλλη διεθνής τράπεζα της οποίας το όνομα δεν ανακοινώθηκε. Οι δύο τράπεζες «πούλησαν» με την σειρά τους το δάνειο σε άλλες 25 τράπεζες, με την ζήτηση να μην ικανοποιείται πλήρως αφού υπήρξε υπερκάλυψή του κατά 1,6 φορές.
Μέχρι εδώ τα πράγματα φαίνονται μάλλον βαρετά, τέτοια δάνεια είναι όντως πολύ μεγάλης αξίας αλλά συνήθως δεν μας απασχολούν και πολύ. Αυτό που είναι πολύ ενδιαφέρον στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι το ότι την αποπληρωμή ενός μεγάλου μέρους του δανείου εγγυάται στην ουσία το γερμανικό δημόσιο, μέσω του προγράμματος Untied Financial Loan (UFK).
Την δουλειά αυτή αναλαμβάνει εκ μέρους του γερμανικού δημοσίου η γνωστή επιχείρηση ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων Euler Hermes AG, η οποία ανήκει στην ασφαλιστική εταιρεία Allianz. Το πρόγραμμα αυτό είχε σχεδιαστεί αρχικά με σκοπό την υποστήριξη των γερμανικών εξαγωγών βιομηχανικών προϊόντων αλλά στην πορεία άλλαξε, δεδομένων των συνθηκών, και χρησιμοποιείται πλέον κυρίως για την υποστήριξη των εμπορικών επιχειρήσεων που προμηθεύουν την Γερμανία με πρώτες ύλες.
Το συγκεκριμένο δάνειο, που δεν είναι το μόνο που έχει δοθεί μέσω αυτού του προγράμματος, έχει σκοπό να βοηθήσει την Trafigura να χρηματοδοτήσει τις αγορές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) που θα κάνει τα επόμενα χρόνια για λογαριασμό της Γερμανίας και των βιομηχανιών της. Για την ακρίβεια, όπως διαβάσαμε στον διεθνή Τύπο, το πρώτο φορτίο LNG παραδόθηκε την 1η Νοεμβρίου στις δεξαμενές της εταιρείας SEFE (Securing Energy for Europe) GmbH. Η εταιρεία αυτή ανήκει στο γερμανικό δημόσιο αλλά αν περνούσαμε έξω από τις εγκαταστάσεις της πριν έναν χρόνο θα βλέπαμε πάνω στα κτίρια της την επιγραφή «Gazprom Germania».
Η πρόσφατα εθνικοποιημένη πρώην θυγατρική του ρωσικού κολοσσού Gazprom είναι αυτή που θα παραλαμβάνει το φυσικό αέριο που θα αγοράζει για τα επόμενα τέσσερα χρόνια η Trafigura με την έμμεση αλλά σαφή υποστήριξη του γερμανικού δημοσίου. Το δάνειο των 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων θα βοηθήσει την Trafigura να χρηματοδοτήσει πιο εύκολα τις αγορές του LNG, καθώς η μεγάλη αύξηση στην τιμή του έχει κάνει πολύ πιο δύσκολη δουλειά την παραγγελία ενός φορτίου, με τις απαιτούμενες προκαταβολές να έχουν φτάσει πλέον σε σχεδόν απαγορευτικά επίπεδα για όποιον δεν έχει πρόσβαση σε ισχυρές πηγές χρηματοδότησης.
Αυτό είναι και το μόνο στο οποίο χρειάζεται βοήθεια η μεγάλη εμπορική εταιρεία, καθώς η ίδια διατηρεί ένα ευρύτατο δίκτυο συνεργατών ανά τον κόσμο, στον τομέα του φυσικού αερίου, του LNG, του αργού πετρελαίου, των βιομηχανικών μετάλλων όπως και στην αγορά ενέργειας. Αυτό άλλωστε γίνεται αμέσως αντιληπτό από όποιον διαβάσει την σχετική επίσημη ανακοίνωση της εταιρείας, η οποία αναφέρει σαφώς πως θα εκμεταλλευθεί το ευρύ της δίκτυο στον τομέα του φυσικού αερίου και του LNG προκειμένου να εξασφαλίσει τις ποσότητες που χρειάζεται η SEFE.
Εκτός όμως από φυσικό αέριο και LNG, η Trafigura έχει ξεκινήσει και άλλη μία συνεργασία με την Γερμανία, κάτω από το ίδιο πρόγραμμα εγγυήσεων. Την 2α Νοεμβρίου ανακοινώθηκε μία άλλη δανειακή συμφωνία, αυτή τη φορά ύψους 800 εκατομμυρίων δολαρίων, η οποία αφορά στην προμήθεια βιομηχανικών μετάλλων που δεν προέρχονται από την Ρωσία, σε γερμανικές εταιρείες για τα επόμενα πέντε χρόνια. Δεδομένου του ότι η Trafigura είναι ο μεγαλύτερος έμπορος χαλκού στον κόσμο, είναι προφανές πως η Γερμανία έχει πάρει πάρα πολύ στα σοβαρά το ζήτημα της επάρκειας πρώτων υλών για την βιομηχανία της χώρας του.
Η εξάρτηση της γερμανικής βιομηχανίας από την Ρωσία ήταν πάρα πολύ μεγάλη μέχρι πριν λίγους μήνες στον τομέα της προμήθειας μετάλλων και ενεργειακών πρώτων υλών και η ηγεσία της χώρας, όπως και οι μεγάλες επιχειρήσεις προσπαθούν με πολύ εντατικό τρόπο να φτιάξουν ένα νέο μοντέλο λειτουργίας.
Η μέθοδος της συνεργασίας με διεθνείς εμπόρους πρώτων υλών όπως η Trafigura και άλλες σαν και αυτήν (δεν είναι η μόνη που συνεργάζεται με την Γερμανία με αυτόν τον τρόπο) δεν είναι η μοναδική που χρησιμοποιεί η χώρα. Παρόλα αυτά έχει προκαλέσει αρκετές αντιδράσεις μέσα στην Γερμανία.
Παράγοντες της αντιπολίτευσης υποστηρίζουν πως το γερμανικό δημόσιο θα έπρεπε να βοηθά τις γερμανικές επιχειρήσεις να εξασφαλίσουν απ’ ευθείας τις απαραίτητες πρώτες ύλες από το εξωτερικό και να μην βασίζεται μόνο στους μεγάλους διεθνείς εμπόρους. Ο βουλευτής του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος στον οποίον αναφέρεται σχετικό άρθρο του Bloomberg υποστηρίζει πως αυτός θα ήταν ο σωστός τρόπος, καθώς η εξάρτηση από τους διεθνείς εμπόρους δεν κάνει πιο ασφαλή την εφοδιαστική αλυσίδα για τις επιχειρήσεις και την ίδια την χώρα.
Η αλήθεια είναι όμως πως η Γερμανία δεν βασίζεται μόνο στους διεθνείς εμπόρους. Μπορεί ο καγκελάριος Σολτς να έγινε αντικείμενο ειρωνικών σχολίων όταν ταξίδεψε στις χώρες του Περσικού Κόλπου νωρίτερα μέσα στο φθινόπωρο, αλλά φαίνεται πως αυτά τα σχόλια ήταν μάλλον πρόωρα.
Αυτό έγινε φανερό στις 29 Νοεμβρίου με την ανακοίνωση της πολύ μεγάλης συμφωνίας μεταξύ της κρατικής ενεργειακής εταιρείας του Κατάρ και της αμερικανικής πετρελαϊκής εταιρείας Conoco Phillips (COP NYSE), με αντικείμενο την προμήθεια LNG στην Γερμανία. Από τις επίσημες ανακοινώσεις γνωρίζουμε πως η συμφωνία αυτή θα έχει διάρκεια τουλάχιστον 15 ετών και προβλέπει την παράδοση περίπου 2 εκατομμυρίων τόνων LNG ετησίως από το 2026 και έπειτα.
Στο σχετικό ρεπορτάζ του Bloomberg αναφέρεται πως αυτή η ποσότητα ισοδυναμεί με περίπου το 6% του φυσικού αερίου που προμηθευόταν μέχρι πρόσφατα η Γερμανία από την Ρωσία. Από το ίδιο ρεπορτάζ μαθαίνουμε πως αυτή η συμφωνία μπορεί να ακολουθηθεί και από άλλες, ίσως και μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας, καθώς ο υπουργός οικονομικών Ρόμπερτ Χάμπεκ άφησε να εννοηθεί πως δεν είναι αντίθετος σε συμβόλαια διάρκειας 20 ή και περισσότερων ετών.
Αν σκεφτούμε λίγο είναι εύκολο να παρατηρήσουμε πως η συμφωνία με την Trafigura για προμήθεια LNG θα διαρκέσει τέσσερα χρόνια, δηλαδή μέχρι το 2026, όταν θα αρχίσει η εφαρμογή της 15ετούς συμφωνίας με το Κατάρ και την Conoco Phillips. Πιστεύουμε πως είναι φανερό πως η Γερμανία έχει αποφασίσει πλέον πως θα κινηθεί για να εξασφαλίσει τις πρώτες ύλες που είναι απαραίτητες στην ίδια και τις επιχειρήσεις της και κινείται ήδη δυναμικά. Επίσης, είναι πολύ εύκολο να παρατηρήσουμε πως κινείται μόνη της, χωρίς κανέναν συντονισμό με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αυτό φυσικά δεν αποτελεί έκπληξη αφού δεν είναι η πρώτη και μάλλον ούτε η τελευταία φορά που η μεγαλύτερη δύναμη της Ε.Ε. αποφασίζει να εξασφαλίσει πρώτα την ίδια και να αφήσει τον συντονισμό με την Ε.Ε. και την αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών μελών της Ένωσης για λίγο αργότερα. Όταν δηλαδή δεν θα βρίσκεται πλέον σε μειονεκτική θέση και θα μπορεί να διαπραγματευτεί με τους εταίρους της από την συνηθισμένη θέση ισχύος. Κλασσικά εικονογραφημένα δηλαδή, όπως έλεγαν κάποιοι παλαιότερα.
