Από τι εξαρτώνται οι τιμές των αγροτικών προϊόντων

Από τι εξαρτώνται οι τιμές των αγροτικών προϊόντων

Οι καιρικές συνθήκες σε συνδυασμό με τη ζήτηση ή την πιθανή μείωση της παραγωγής θα δείξουν αν τελικά το φετινό φθινόπωρο οι τιμές των αγροτικών προϊόντων θα αυξηθούν περαιτέρω ή θα ακολουθήσουν μια σταθερή ή φθίνουσα πορεία, όπως συνέβη στο τέλος του α΄εξαμήνου του τρέχοντος έτους. 

Σύμφωνα με σχετικό report της Μονάδας Οικονομικής Ανάλυσης & Επενδυτικής Στρατηγικής της Τράπεζας Πειραιώς, το οποίο βασίζεται στα στοιχεία του Δελτίου Τιμών Αγροτικών Προϊόντων, το θετικό, σε γενικές γραμμές, κλίμα που επικράτησε στις διεθνείς κεφαλαιαγορές δεν φάνηκε να επηρεάζει τον δείκτη των τιμών των αγροτικών προϊόντων, ο οποίος ως τις αρχές του Ιουλίου κατέγραφε σημαντική υποχώρηση. Παράλληλα, οι επιμέρους αποδόσεις των αγροτικών προϊόντων παρουσίασαν μεικτή εικόνα.

Όπως αναφέρουν οι αναλυτές της Τράπεζας Πειραιώς, τις μεγαλύτερες απώλειες σημείωσαν οι τιμές του σιταριού, του βαμβακιού, του καλαμποκιού, του χυμού πορτοκαλιού και της σόγιας, ενώ θετικά κινήθηκαν οι τιμές στη ζάχαρη, στα βοοειδή και στο ρύζι. 

Με βάση τις εκτιμήσεις του οργανισμού ΝΟΑΑ, οι προβλέψεις για το καιικό φαινόμενο EL-Ninio εκτιμώνται ηπιότερες, με την πιθανότητα το άλλο, αντίθετο καιρικό φαινόμενο, La-Ninia να αναπτυχθεί κατά την περίοδο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου (65% πιθανότητα) και να παραμείνει την περίοδο Νοεμβρίου- Ιανουαρίου με αυξημένη πιθανότητα (85%).

Σε ό,τι αφορά το σιτάρι, η άμβλυνση των ανησυχιών για τυχόν ελλείψεις του ρωσικού χειμερινού σιταριού πιθανά να έχει αρνητική επίδραση στην τιμή του, φέρνοντάς την σε πιό χαμηλά επίπεδα. Από την άλλη πλευρά, η  ενίσχυση της κατανάλωσης καλαμποκιού αναμένεται να αυξήσει την τιμή του, όπως και οι πιθανές παραγωγικές απώλειες εξαιτίας δυσμενών καιρικών συνθηκών. 

Για τη σόγια, είναι πιθανή μια ανάκαμψη των τιμών από το χαμηλό του 2020 λόγω περιορισμού των καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Επίσης, η μειωμένη παραγωγή σε σχέση με τη ζήτηση αναμένεται να λειτουργήσει θετικά στην τιμή της ζάχαρης. 

Για τον κατεψυγμένο χυμό πορτοκαλιού, οι ανησυχίες για την μειωμένη καταναλωτική ζήτηση δύναται να συμπιέσουν περαιτέρω την τιμή του.  Σε ό,τι αφορά το βαμβάκι, η  τρέχουσα αδυναμία στη ζήτησή του, λαμβανομένης και της έκθεσης των πωλήσεων στην Κίνα, αναμένεται να επιδράσει αρνητικά στην τιμή του. Η μη επαναδιαπραγμάτευση στους υφιστάμενους περιορισμούς στις εξαγωγές ρυζιού από την Ινδία αναμένεται να συνεχίσει να λειτουργεί υποστηρικτικά της τιμής του.

Συνολικά, η κίνηση του δείκτη τιμών των αγροτικών προϊόντων σε μηνιαία επίπεδο στο τέλος Ιουνίου ήταν πτωτική κατά 8,94%, με τον δείκτη των εμπορευμάτων, όμως, να σημειώνει λιγότερες απώλειες, 0,74%.

Ως πιθανοί λόγοι της παραπάνω διαφοροποίησης μπορεί να αναφερθούν η υπερβάλλουσα προσφορά σε σχέση με τη ζήτηση, καθώς και η δυναμική του δολαρίου που εξακολουθεί να δείχνει σημάδια ανθεκτικότητας. Επιπλέον, οι ανησυχίες για τον κίνδυνο αποπληθωρισμού στην Κίνα, αλλά και για τη δυνατότητα διατήρησης, μεσοπρόθεσμα, ενός ισχυρού ρυθμού ανάπτυξης στη χώρα παραμένουν στο επενδυτικό επίκεντρο, με την τεχνική εικόνα του δείκτη να έχει επιδεινωθεί σε σχετικά αρνητική.

Εκτιμήσεις για την παραγωγή και ζήτηση

Ειδικότερα, για την αγορά σιταριού, όπως αναφέρει το δελτίο τιμών αγροτικών προϊόντων της Τράπεζας Πειραιώς, οι παγκόσμιες μηνιαίες προβλέψεις για το 2024- 202525 αφορούν μικρότερη παραγωγή, κατανάλωση, εμπόριο και τελικά αποθέματα. Η παραγωγή αναμένεται να διαμορφωθεί στους 790,8 εκατ. τόνους (-7,4 εκατ. τόνους), με μειωμένες προβλέψεις για την Ε.Ε., τη Ρωσία και την Ουκρανία.

Η κατανάλωση αναμένεται μειωμένη σε 798,0 εκατ. τόνους (-4,3 εκατ. τόνους) και τα αποθέματα σε 252,3 εκατ. τόνους (-1,3 εκατ. τόνους), διατηρώντας τον δείκτη αποθέματα/κατανάλωση στο 31,61%. Το εμπόριο προβλέπεται μειωμένο σε 212,8 (-3,2 εκατ. τόνους), το οποίο δύναται να αντισταθμιστεί από αυξημένες εξαγωγές των ΗΠΑ. Καθώς η περιορισμένη προσφορά δύναται να λειτουργήσει θετικά στην τιμή του, όπως και το γεωπολιτικό ρίσκο, ωστόσο φαίνεται να έχουν μετριαστεί οι προγενέστερες ανησυχίες της αγοράς για τυχόν ελλείψεις ρωσικού χειμερινού σιταριού, με τους διαχειριστές να ενισχύουν τις θέσεις πώλησης.

Η συνολική παραγωγή ζάχαρης στις ΗΠΑ αναμένεται να διαμορφωθεί σε χαμηλότερα επίπεδα (σε 9,200 εκατ. τόνους από 9,232 εκατ. τόνους), ενώ η κατανάλωση προβλέπεται αμετάβλητη σε 12,555 εκατ. τόνους και τα αποθέματα εκτιμώνται ελαφρώς μειωμένα σε 1,445 εκατ. τόνους, διαμορφώνοντας τον δείκτη αποθέματα/κατανάλωση σε 11,50%. 

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η μειωμένη παραγωγή σε σχέση με τη ζήτηση αναμένεται να έχει θετική επίδραση στην τιμή της, με τους διαχειριστές να περιορίζουν σημαντικά τις θέσεις πώλησης στα ΣΜΕ. Ωστόσο, φαίνεται να εξακολουθούν να υπάρχουν έντονες διακυμάνσεις στην τιμή των ΣΜΕ ζάχαρης, με τους επενδυτές να προσπαθούν να ισορροπήσουν μεταξύ αντίθετων παραγόντων όπως οι έντονες βροχοπτώσεις στην Ινδία, περιορίζοντας την παραγωγή, και των προβλέψεων για αυξημένη βραζιλιάνικη παραγωγή ζάχαρης.