Για έκτη φορά τους τελευταίους δεκατέσσερις μήνες, Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν θα καθίσουν, σε λίγες ώρες, στο ίδιο τραπέζι, σε μια κίνηση που επιδιώκει να σηματοδοτήσει τη συνέχεια του ελληνοτουρκικού διαλόγου, που άρχισε τον Ιούλιο του 2023 στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας.
Σήμερα, στις 18:30, ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Τούρκος πρόεδρος θα έχουν νέο τετ α τετ, στο κτίριο των Ηνωμένων Εθνών, όπου και οι δύο συμμετέχουν στην 79η Γενική Συνέλευση. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, η συνάντηση θα είναι σύντομη, με στόχο όχι να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στις συνομιλίες, αλλά να επιβεβαιωθεί ότι οι σχέσεις των δύο χωρών θα διατηρηθούν στις «ράγες» της ηρεμίας και του διαλόγου.
Εκτός από τη θετική ατζέντα, που οδηγεί σε βήματα προσέγγισης -όπως για παράδειγμα η χορήγηση βίζας σε Τούρκους τουρίστες, που μεταβαίνουν στα ελληνικά νησιά το καλοκαίρι ή το απτό αποτέλεσμα του μηδενισμού των τουρκικών παραβάσεων και παραβιάσεων στον εναέριο χώρο- επί τάπητος θα τεθεί και το μεταναστευτικό, με τα νέα δεδομένα, που προκαλούν οι τελευταίες αποφάσεις του Βερολίνου.
«Όσο οι διακινητές προσαρμόζουν τις μεθόδους τους, τόσο εμείς θα πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση και να αυξάνουμε τα επίπεδα συνεργασίας με την Τουρκία» δήλωναν κυβερνητικές πηγές, περιγράφοντας ουσιαστικά και το περιεχόμενο της επικείμενης συζήτησης.
Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν καλούνται επίσης να διερευνήσουν αν υπάρχουν πλέον οι προϋποθέσεις για το επόμενο βήμα. «Θα αξιολογήσουμε τα γεγονότα μετά τη συνάντηση και θα δούμε το βάθος των θεμάτων που μπορούμε να μπούμε. Σε μια πολύ ταραγμένη περίοδο, με τη Μέση Ανατολή που παράγει περισσότερες κρίσεις, το γεγονός ότι μπορούμε να μιλάμε, να προχωράμε τη θετική ατζέντα και να μην οδηγούμαστε σε κλιμάκωση στο πεδίο είναι θετική κατάκτηση» σχολίαζε ανώτατη κυβερνητική πηγή, δίνοντας και το στίγμα προθέσεων της Αθήνας.
Σε αυτό το πλαίσιο, αποκτά ιδιαίτερη σημασία η συζήτηση, που θα γίνει για το Κυπριακό, θέμα που ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να θέσει, την ώρα, που Αθήνα και Λευκωσία διερευνούν τις δυνατότητες, που υπάρχουν για την επανέναρξη των συνομιλιών, πάντα στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, απορρίπτοντας τις τουρκικές αιτιάσεις περί δύο κρατών.
«Σε αυτήν τη συγκυρία θα τεθεί το θέμα από εμάς. Είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι για την επανεκκίνηση των συνομιλιών» τόνιζαν ανώτατες κυβερνητικές πηγές. Τα όσα διαμειφθούν για το Κυπριακό και οι τουρκικές προθέσεις, έχουν σημασία, καθώς επίκειται η συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον γενικό γραμματέα του οργανισμού Αντόνιο Γκουτέρες, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης.
Επιπλέον στοιχείο στο «τραπέζι», η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου, με το Πλαίσιο Κατανόησης μεταξύ των δύο χωρών για το έργο, να υπογράφεται την περασμένη Παρασκευή, που δίνει το «πράσινο φως» για την επανεκκίνηση του τις αμέσως επόμενες μέρες, παρότι κυβερνητική πηγή σχολίαζε ότι «πραγματικό γεωπολιτικό ρίσκο στην υλοποίηση του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης δε θα υπάρχει». Με αφορμή αυτή την εξέλιξη, άλλωστε, σήμερα το απόγευμα θα πραγματοποιηθεί και τριμερής συνάντηση μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη, του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη και του Προέδρου της Γαλλίας Εμμανουέλ Μακρόν.
Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν θα προχωρήσουν στην επισκόπηση των διμερών σχέσεων, ενώ θα συζητήσουν και τις περιφερειακές εξελίξεις, την ώρα που τα πολεμικά μέτωπα στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία, προκαλούν ανησυχία σε παγκόσμιο επίπεδο. Η συνάντηση των δύο ηγετών πραγματοποιείται δύο μήνες πριν τις αμερικανικές εκλογές, με κυβερνητικές πηγές να δηλώνουν, πάντως, ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν εξαρτώνται από τις εξελίξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και το ποιος θα είναι τελικά ο επόμενος ένοικος του Λευκού Οίκου.
Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί και αυτή τη φορά με το ίδιο σχήμα. Εκτός από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Ταγίπ Ερντογάν, το παρών θα δώσουν οι υπουργοί Εξωτερικών και οι επικεφαλής των διπλωματικών γραφείων των δύο ηγετών. Δίνοντας το πνεύμα των ελληνικών προθέσεων, πάντως, ο πρωθυπουργός, μιλώντας στη Σύνοδο για το Μέλλον του ΟΗΕ, επεσήμανε την αναγκαιότητα «να επιστρέψουμε στις βασικές αρχές της χάρτας του ΟΗΕ, όπως για παράδειγμα η ειρηνική διευθέτηση των διαφορών με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο».
Είναι χαρακτηριστική και η τοποθέτηση του κυβερνητικού εκπροσώπου, την παραμονή της συνάντησης, ο οποίος επεσήμανε αφενός ότι διάλογος «δε σημαίνει ότι λύθηκαν όλα τα προβλήματα ή ότι συμφωνήσαμε σε όλα ούτε σημαίνει ότι η χώρα μας είναι αφελής», επανέλαβε τις ελληνικές «κόκκινες γραμμές για μία και μόνη διαφορά, αυτή του καθορισμού ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας και τόνισε ότι έως σήμερα η Ελλάδα δεν έχει χάσει από τη διαδικασία που έχει ακολουθηθεί.
