Οι αποκαλύψεις Πομπέο για τον Ερντογάν και η οργή της Τουρκίας
AP Photo/Jacquelyn Martin
AP Photo/Jacquelyn Martin

Οι αποκαλύψεις Πομπέο για τον Ερντογάν και η οργή της Τουρκίας

Οργή προκαλούν οι αποκαλύψεις του πρώην υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο στο βιβλίο του στο οποίο περιγράφει άγνωστα περιστατικά που αναδεικνύουν δυσπιστία στις σχέσεις ΗΠΑ και Τουρκίας. 

Όπως αποκαλύπτει προσπάθησε να "σπάσει" μια κλειδωμένη πόρτα στο προεδρικό συγκρότημα της Άγκυρας για να φτάσει στον τότε αντιπρόεδρο Μάικ Πενς, ο οποίος είχε ένα τετ-α-τετ με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που διήρκεσε περισσότερο από το αναμενόμενο.

Στα απομνημονεύματά του Never Give an Inch: Fighting for the America I Love, που κυκλοφόρησε την Τρίτη, ο Πομπέο εξηγεί πώς η κυβέρνηση Τραμπ τον Οκτώβριο του 2019 έπεισε τον Ερντογάν να υπογράψει μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη βόρεια Συρία μετά από μια τουρκική στρατιωτική επιχείρηση για την κατάληψη περιοχών που προηγουμένως ελέγχονταν από τον αμερικανικό στρατό.

Ο Ντόναλντ Τραμπ διέταξε την απόσυρση από τη Συρία αφού πείστηκε από τον Ερντογάν ότι η ομάδα Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) είχε ηττηθεί και η Τουρκία μπορούσε να φυλάξει τις περιοχές που εκκενώθηκαν από τους Αμερικανούς. 

Ωστόσο, η τουρκική στρατιωτική επίθεση εξόργισε την αμερικανική κοινή γνώμη, μαζί με τις ελίτ του Πενταγώνου και της αμερικανικής ασφάλειας, οι οποίες πίεσαν τον Αμερικανό πρόεδρο να στείλει τους Πενς και Πομπέο στην Άγκυρα για να συζητήσουν μια διέξοδο. 

"Όταν φτάσαμε στο παλάτι του Ερντογάν, ζήτησε να συναντηθούμε ιδιαιτέρως με τον αντιπρόεδρο για "λίγα λεπτά". Μετά από περίπου μισή ώρα, είπα στους οικοδεσπότες μας ότι έπρεπε να δω τον αντιπρόεδρο. Καμία τύχη", γράφει ο Πομπέο.

"Πέρασαν άλλα είκοσι λεπτά, και τώρα ήμουν αποφασισμένος. Χωρίς άδεια, περπάτησα στο διάδρομο και προσπάθησα να σπρώξω την πόρτα του δωματίου στο οποίο συναντιόνταν ο Ερντογάν και ο αντιπρόεδρος. Ήταν κλειδωμένη. Στη συνέχεια είπα στον ομόλογό μου ότι θα παραβιάζαμε την πόρτα". 
Ο Πομπέο λέει ότι ανησυχούσε ότι ο Πενς είχε υποβληθεί στο ίδιο τρίωρο βίντεο με την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία το 2016, το οποίο είχε αναγκαστεί να παρακολουθήσει στην πρώτη του επίσκεψη στην Τουρκία ως διευθυντής της CIA το 2017. 

"Το βίντεο ήταν τόσο μακρύ και τόσο απεχθές που το θεώρησα ζήτημα ψυχικής υγείας!" λέει. Η πραγματική προσπάθεια του Πομπέο να σπάσει το εμπόδιο τρόμαξε την ομάδα ασφαλείας του, η οποία πίστευε ότι οι Τούρκοι φρουροί θα αντιδρούσαν επιθετικά. Αλλά η τουρκική ασφάλεια τον άφησε γρήγορα να περάσει και οι Αμερικανοί αξιωματούχοι προσήλθαν στη συνάντηση του Ερντογάν με τον Πενς. 

Ο Πενς προσθέτει ότι τα μέρη κατέληξαν σε μια προσωρινή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που επέτρεψε στην Τουρκία να έχει πρόσβαση σε μεγάλο μέρος της παραμεθόριας περιοχής στη Συρία που έλεγχαν οι Αμερικανοί. 

Σκληρή γλώσσα από Τουρκία 


Η τουρκική οργή για το βιβλίο του Μάικ Πομπέο εκφράστηκε από τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου που τον κατηγόρησε ευθέως ότι υποστήριξε το πραξικόπημα του 2016, ενώ ο Ιμπραΐμ Καλίν του καταλόγισε πως «ομολόγησε» την μεροληψία, κατά το τουρκικό αφήγημα, της Ουάσιγκτον προς την Ελλάδα, σε βάρος της Τουρκίας. 

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου κατηγόρησε τον Μάικ Πομπέο, για  "υπερβολές" και "δύο μέτρα και δύο σταθμά".

"Πρώτα απ' όλα, υπάρχουν εξωπραγματικές πληροφορίες, όπως θα μπορούσα να πω στη διπλωματική γλώσσα, ή θα μπορούσατε επίσης να το ορίσετε ως ψέμα".

Μάλιστα ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου υποστήριξε ότι το βιβλίο του Πομπέο εξυπηρετεί την επικείμενη υποψηφιότητά του για τις αμερικανικές εκλογές και σε αυτό το πλαίσιο ο Τούρκος ΥΠΕΞ καταλόγισε στον Αμερικανό πρώην ομόλογό του ότι γράφει αυτά που γράφει επειδή θέλει την υποστήριξη του ελληνοαμερικανικού λόμπι στις επικείμενες προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ.

Αλλά και η τουρκική προεδρία δεν άφησε ασχολίαστο βιβλίο του Μάικ Πομπέο με τον Ιμπραήμ Καλίν να κατηγορεί τον πρώην ΥΠΕΞ των ΗΠΑ για μεροληπτική στάση υπέρ της Ελλάδας.

Ο Πομπέο για την Ελλάδα 

«Μια χώρα η οποία διολίσθαινε στον αντιαμερικανισμό τη δεκαετία του ’70, σήμερα θεωρεί τις ΗΠΑ τον προτιμητέο σύμμαχο. Επικεντρώθηκα με τον Ελληνα πρωθυπουργό στην αντιμετώπιση των διενέξεων που είχαν προκύψει από τις παράνομες τουρκικές ενέργειες στον τομέα των ερευνών στην Ανατολική Μεσόγειο, συμμετείχα ως ο πρώτος ΥΠΕΞ ΗΠΑ στο σχήμα 3+1 για τις ενεργειακές προοπτικές στην περιοχή, έκανα κάτι που δεν είχε γίνει για χρόνια, έστειλα επιστολή στον Ελληνα ομόλογό μου εξαίροντας τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή, ενώ παρότρυνα την Τουρκία να τερματίσει τις μελετημένες προκλήσεις της στην περιοχή».

Ο κ. Πομπέο αναφέρεται και στη στενή προσωπική σχέση του με τον κ. Μητσοτάκη και στο γεγονός ότι με τη σύζυγό του Σούζαν φιλοξενήθηκαν στην πρωθυπουργική οικία στην Κρήτη.