Το «πόκερ» των Ουκρανών στο Κουρσκ και ο αιφνιδιασμός της Ρωσίας
Λ. Καμπουρίδης

Το «πόκερ» των Ουκρανών στο Κουρσκ και ο αιφνιδιασμός της Ρωσίας

Η κατάληψη της περιοχής του Κουρσκ και η δημιουργία ενός θύλακα 1.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων θεωρείται ως μια έξυπνη κίνηση, αν και ριψοκίνδυνη, καθώς δίνει στην Ουκρανία ένα σημαντικό διαπραγματευτικό πλεονέκτημα. Η διατήρηση του εδάφους είναι μέσα στη στόχευση των Ουκρανών για να μπορούν στις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν να μιλούν επί ίσοις όροις με τη Ρωσία. Αυτό επισημαίνει στο Liberal και τον Γ. Ζώτο, ο αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης τονίζοντας παράλληλα ότι η απόφαση της Λευκορωσίας για ενίσχυση των συνόρων της με επιπλέον στρατό δεν είναι ουσιαστική, αλλά πρόκειται για μια κίνηση διάσπασης προσοχής. 

Οι Ουκρανοί ανατίναξαν και τρίτη γέφυρα στο Κουρσκ, ενώ προελαύνουν στην περιοχή. Στην ουσία, ο Πούτιν φαίνεται «γυμνός» απέναντι στον αιφνιδιασμό. Ποια η αντίδραση που θα ακολουθήσει;

Η επιχείρηση των Ουκρανών στο Κουρσκ θα πρέπει να πούμε ότι έχει δείξει μερικές βασικές συνιστώσες της στρατιωτικής αναμέτρησης Ρωσίας - Ουκρανίας. Πρώτον, ότι οι ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών στην εκτίμηση για τις δυνατότητες της ουκρανικής πολεμικής μηχανής έκαναν λάθος, δεύτερον, ότι η Ρωσία δεν διέθετε εφεδρείες και είχε εστιάσει κυρίως στο μέτωπο του Ντονέτσκ και του Ντονμπάς.

Δεν διέθετε εφεδρείες για να μπορεί να αντιδράσει άμεσα και να εξαλείψει τον θύλακα που πλέον διευρύνεται στο Κουρσκ. Μιλάμε για 1.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα που έχουν καταλάβει οι Ουκρανοί και δείχνει τη μεγάλη σημασία που έχει στις επερχόμενες εξελίξεις η κατοχή του εδάφους. Δηλαδή, αυτός που κατέχει το έδαφος είναι αυτός που θα έχει και το «πάνω χέρι» στις συνομιλίες που θα ακολουθήσουν. Αυτό που βλέπουμε είναι ότι στο άμεσο μέλλον, ο αγώνας που γίνεται από τις δυο πλευρές έχει σχέση, κυρίως, με το ποιος θα μπορέσει να διατηρήσει μεγαλύτερο τμήμα εδάφους και να διατηρήσει και την πρωτοβουλία των κινήσεων. Βλέπουμε ότι οι Ρώσοι δεν έχουν τις δυνατότητες να εξαλείψουν αυτόν τον πολύ μεγάλο θύλακα, δηλαδή την περιοχή που έχουν καταλάβει στο Κουρσκ οι Ουκρανοί. Αυτό που φαίνεται να προτιμούν είναι να προωθήσουν τις στρατιωτικές τους επιχειρήσεις, να τις επεκτείνουν στην περιοχή όπου διατηρούν την πρωτοβουλία των κινήσεων, δηλαδή στην περιοχή του Ντονέτσκ.

Θα υπάρξει ένταση στα σύνορα με τη Λευκορωσία μετά την απόφαση της χώρας να αυξήσει τον στρατό της;

Δεν μπορώ να διαβλέψω κάποια ένταση που θα προκύψει στην περιοχή αυτή παρά την κινητοποίηση από πλευράς Λευκορωσίας, αλλά θα παραμείνει μια σύγκρουση καθαρά Ρωσίας - Ουκρανίας. Νομίζω γίνεται περισσότερο για λόγους διάσπασης της προσοχής στο επιχειρησιακό πεδίο των ουκρανικών δυνάμεων και δεν έχει ουσιαστικό χαρακτήρα.

Αρκετοί διεθνείς αναλυτές εκτιμούν πως η κίνηση της Ουκρανίας αποσκοπεί στο να διαπραγματευτεί αργότερα εδάφη με τη Ρωσία. Τι πιστεύετε;

Οι Ουκρανοί κατάλαβαν ότι ο χρόνος πριν την επιχείρηση στο Κουρσκ λειτουργούσε υπέρ της Μόσχας επειδή διέβλεψαν ή είχαν και τις πληροφορίες ότι όλη η ρωσική στρατιωτική μηχανή είχε εστιάσει στην περιοχή του Ντονέτσκ στα εδάφη που είχαν καταλάβει, οπότε έκαναν μια κίνηση πάρα πολύ ριψοκίνδυνη, η οποία θα δημιουργούσε τις προϋποθέσεις να μιλάει επί ίσοις όροις στις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν, δηλαδή στην κατάκτηση του εδάφους. Είναι μια πολύ έξυπνη κίνηση από πλευράς Ουκρανίας, όμως πολύ ριψοκίνδυνη γιατί υπάρχει μια πολύ μεγάλη πιθανότητα –στρατιωτικά, επιχειρησιακά μιλάω– για μια προώθηση των Ρώσων από το μέτωπο του Ντονέτσκ να θέσει σε κίνδυνο όλη τη στρατιωτική μηχανή, όλες τις επιχειρησιακές δυνατότητες των Ουκρανών στο ευρύτερο πεδίο.

Τέλος, αλλάζει η πορεία του πολέμου μετά την κίνηση των Ουκρανών στο Κουρσκ και εκτιμάτε ότι θα συνεχιστεί η προέλασή τους;

Νομίζω ότι οι δυνατότητες των Ουκρανών δεν μπορούν να είναι απεριόριστες. Αυτοί θέλουν ένα κομμάτι γης μεγάλο, ούτως ή άλλως είναι μεγάλο, το οποίο θα τους δώσει τη δυνατότητα να διαπραγματευθούν. Βεβαίως, νομίζω ότι δεν είναι προς το συμφέρον τους να επεκτείνουν περισσότερο τις γραμμές. Δεν θα έχουν τη δυνατότητα εξάλλου, να υποστηρίξουν από πλευράς διοικητικής μέριμνας τον στρατό τους αν προωθηθεί ακόμη ανατολικότερα στη ρωσική επικράτεια. Πιστεύω ότι αυτό που θέλουν και αποσκοπούν στην παρούσα φάση, αλλά και βραχυπρόθεσμα είναι να διατηρήσουν το έδαφος που έχουν καταλάβει. Δεν είναι καθόλου εύκολο αλλά πιστεύω ότι είναι αυτή η στόχευση. Η διατήρηση μιας μεγάλης εδαφικής επικράτειας για να μπορούν στις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν να μιλούν επί ίσοις όροις με τη Ρωσία. 

*Ο Αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης είναι απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Άμυνας, κάτοχος MBA από το Nottinngham Trend University, Πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας του ΔΠΘ, και υποψήφιος Διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου, ενώ διετέλεσε μέλος της Ελληνικής Διπλωματικής Αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1995-1999, Ακόλουθος Άμυνας στην Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα/παράλληλη διαπίστευση στο Μπακού την περίοδο 2013-2017. Είναι συνεργάτης του αμερικανικού Ινστιτούτου αναλύσεων, «Defense & Foreigner Affairs». Αποστρατεύθηκε τον Μάρτιο / 2022.