Στην κόψη του ξυραφιού κινείται η κατάσταση της πανδημίας στη χώρα και ιδίως στην Αττική, με το χρόνο να μετρά αντίστροφα από σήμερα, καθώς ξεκινά η προσπάθεια αποφυγής ενός νέου lockdown στο λεκανοπέδιο, που φιλοξενεί περίπου το μισό πληθυσμό της χώρας.
Ο καθηγητής Μικροβιολογίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής Αλκιβιάδης Βατόπουλος, εφιστά την προσοχή όλων στην εφαρμογή των μέτρων που ισχύουν από σήμερα, υπογραμμίζοντας ότι τον «Ιανό» δεν μπορείς να τον σταματήσεις, όμως για την πανδημία, η κατάσταση δεν είναι μοιραία.
Είναι στο χέρι μας ακόμη, να αναστρέψουμε τη δυσάρεστη κατάσταση, κρατώντας στο νου μας πώς μεταδίδεται ο ιός, χωρίς να χάσουμε ούτε μια ημέρα. Διαφορετικά αν αφήσουμε την «πυρκαγιά» να εξελιχθεί, θα είναι πολύ δύσκολο να αναστρέψουμε την κατάσταση.
Συνέντευξη στην Άννα Παπαδομαρκάκη
- Πόσο σημαντικό είναι να τηρηθούν και να εφαρμοστούν από όλους μας, πόσο καθοριστική είναι η απόλυτη και όχι η σχετική συμμόρφωση;
Προφανώς όσο περισσότεροι εφαρμόζουν τα μέτρα, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα επιτυχίας τους. Όσο πιο πολλοί τηρούν τις αποστάσεις, φορούν τη μάσκα τους και ακολουθούν τα μέτρα στα οποία αναφερόμαστε, τόσο πιθανότερο είναι να σταματήσει η μετάδοση του ιού από τον έναν άνθρωπο στον άλλον.
- Συνεπώς όλοι πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας πώς μεταδίδεται ο ιός;
Ακριβώς. Και όλοι μας πρέπει να θυμόμαστε ότι μεταδίδεται με τα σταγονίδια που βρίσκονται γύρω μας με κεντρική ιδέα πώς να σταματήσουμε τη μετάδοση, πώς θα μειώσουμε τη μετάδοση του ιού από άνθρωπο σε άνθρωπο, τηρώντας τους κανόνες.
- Πόσο σημαντικός είναι ο χρόνος, δηλαδή η άμεση εφαρμογή των μέτρων από όλους μας χωρίς να αφήσουμε να περάσει ούτε μια μέρα;
Εδώ το θέμα είναι σαν την πυρκαγιά. Πρέπει να την αντιμετωπίσουμε άμεσα, από την αρχή. Όσο καθυστερούμε, τόσο πιο εύκολο είναι να εξαπλωθεί. Και όσο εξαπλώνεται, τόσο πιο δύσκολη γίνεται και η αντιμετώπισή της.
- Η ασθένεια εξαπλώνεται ξανά σε όλα τα ηλικιακά στρώματα. Τι πρέπει να κάνουν όσοι αποτελούν ευάλωτο πληθυσμό; Και τι πρέπει να κάνουν οι φροντιστές τους;
Ο ευάλωτος πληθυσμός έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσήσει βαριά, χωρίς βέβαια να αποκλείεται και η βαριά νόσηση και στους νέους.
Συνεπώς, είναι προφανές ότι οι ευάλωτοι, είτε πρόκειται για υπερήλικες, είτε πρόκειται για νεότερους με κάποιο υποκείμενο νόσημα, θα πρέπει να εφαρμόσουν τα μέτρα ακόμα πιο ευλαβικά και αυστηρά και αν είναι δυνατόν, να αυτοπεριοριστούν ακόμα περισσότερο, όσο αυτό είναι δυνατό.
Οι φροντιστές, θα πρέπει να φροντίσουν να μην τους κολλήσουν. Άρα, και οι ίδιοι θα πρέπει να εφαρμόζουν τα μέτρα προστασίας, ώστε να μην αρρωστήσουν οι ίδιοι. Πρέπει επίσης να τηρούν και τα μέτρα υγιεινής, προκειμένου να αποκλείσουν την πιθανότητα να μεταδώσουν τον ιό, αν είναι ήδη οι ίδιοι, ασυμπτωματικοί φορείς.
- Τι περιμένουμε να αποδώσουν όλα τα μέτρα μαζί;
Δεν περιμένουμε να εξαφανιστεί ο ιός, αλλά περιμένουμε να ελαττωθεί σε αριθμούς που να είναι διαχειρίσιμοι και ελπίζουμε έτσι να μειώσουμε σημαντικά και τον αριθμό των σοβαρών νοσήσεων.
- Γιατί τον τελευταίο καιρό βλέπουμε τους αριθμούς των σοβαρά ασθενών να αυξάνονται;
Αυτό δεν μπορούμε ακόμη να το εξηγήσουμε. Σε πρώτη φάση, ένας πιθανός λόγος είναι η εξάπλωση της πανδημίας στη χώρα μας, και ένας δεύτερος λόγος είναι η μετάδοση της νόσου από τους νέους στους πιο ευάλωτους. Βέβαια όμως, η κύρια ηλικιακή ομάδα που πλήττεται στη χώρα μας, εξακολουθεί να είναι οι πιο νέοι, κάτω των 40 ετών.
- Πώς θα ξέρουμε ότι τελικά αποφύγαμε ένα lockdown κατ' αρχήν στην Αττική ή και στη χώρα;
Αν παρατηρήσουμε ότι σταματά η αύξηση των κρουσμάτων. Οι επιδημιολόγοι, η Πολιτική Προστασία και ο ΕΟΔΥ, παρατηρούν ορισμένους δείκτες όπως είναι ο αριθμός των κρουσμάτων, το ποσοστό των τεστ που είναι θετικά σε σχέση με το σύνολο των τεστ που διενεργήθηκαν, οι δείκτες μεταδοτικότητας του ιού (Rt) και μια σειρά άλλοι δείκτες.
Με βάση αυτούς τους δείκτες, θα δείξει αν τα μέτρα είχαν αποτέλεσμα, αν η κατάσταση βελτιώνεται και αν σε αυτή τη φάση, έχει ξεπεραστεί το πρόβλημα.
- Ποιά πρέπει να είναι η συχνότητα των κρουσμάτων ανά 100.000 πληθυσμού;
Ο αριθμός πρέπει να είναι κάτω από 20 στο 14ημερο. Σε ημερήσια βάση, είμαστε στο πράσινο με κρούσματα κάτω από 1 ανά 100.000 πληθυσμού, στο κίτρινο κάτω από 10 και στο κόκκινο πάνω από 25 ανά ημέρα.
- Πόσο συμβάλλει στην επιβολή του lockdown η αντοχή του συστήματος υγείας;
Αυτή είναι άλλη μια πρόσθετη παράμετρος, επιστρέφοντας στην προηγούμενη ερώτηση. Αυτό που έχει σημασία είναι ο αριθμός των ατόμων που χρειάζονται διασωλήνωση, άρα το lockdown εξαρτάται και από τα διαθέσιμα κρεβάτια σε σχέση με αυτούς που νοσούν πολύ σοβαρά.
- Οι προσπάθειες για αύξηση των κλινών εντατικής άμεσα, πιστεύετε ότι είναι αρκετές;
Η όλη προσπάθεια που γίνεται, γίνεται για να υπάρξει επάρκεια.
- Πώς βλέπετε τελικά να εξελίσσεται η κατάσταση;
Παλεύουμε για το καλύτερο. Όμως αυτό είναι και το στοίχημα. Τον Ιανό, δεν μπορείς να τον σταματήσεις. Εδώ όμως, την επιδημία μπορείς να την ελαττώσεις και πρέπει να τα καταφέρουμε.
Δεν είναι μοιραία η εξέλιξη, Και αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους.
- Πόσο θα πρέπει να περιμένουμε για να δούμε τα αποτελέσματα;
Θα δούμε. Χρειάζονται μία με δύο εβδομάδες. Δεν μπορούμε να το προσδιορίσουμε ακριβώς. Η κατάσταση είναι πάρα πολύ ρευστή.
Πόσο μπορούν να δυναμιτίσουν τις όλες προσπάθειες οι αρνητές της μάσκας, του ιού κλπ; Έρευνες της κοινής γνώμης ανεβάζουν το ποσοστό των αρνητών στο 1,2%, αλλά και εκείνων που εμφανίζονται αδιάφοροι σε ένα 24% περίπου...
Δεν τις γνωρίζω τις έρευνες αυτές. Όμως ένα τέτοιο ποσοστό είναι πολύ μεγάλο. Οι αδιάφοροι είναι ομάδες που πρέπει να πεισθούν, και ο αγώνας μας είναι προς αυτή την κατεύθυνση. Χρειάζεται η συμβολή όλων για να περιορίσουμε την πανδημία.
* Ο Αλκιβιάδης Βατόπουλος είναι καθηγητής Μικροβιολογίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής
