Του Πολύκαρπου Αδαμίδη*
Λέγεται πως η αντικειμενικότητα αποτίμησης των γεγονότων, είναι αντιστρόφως ανάλογη με τη χρονική της εγγύτητα σε αυτά. Ένα φάσμα παραγόντων που περιλαμβάνει σκοπιμότητες μικροπολιτικής, την άποψη μόνο του «νικητή», την αδυναμία αποστασιοποίησης και μελέτης των πηγών, αλλά και την αδιαφορία ακόμα και για την αλήθεια, «ρίχνει βαριά τη σκιά του».
Πέρα και πάνω από θεωρίες συνωμοσίας, η πρόσφατη μεταναστευτική και κατά μία εκδοχή πολιτικής ορθότητας «προσφυγική κρίση» ήταν απότοκος της «ανοιχτής πρόσκλησης» που ουσιαστικά η Καγκελάριος Μέρκελ, απηύθυνε στους «πρόσφυγες» (εμβληματική η φράση της «μπορούμε να τα καταφέρουμε»). Πίσω από την «πρόσκληση» αυτή που λειτούργησε ως μαγνήτης για στρατιές απελπισμένων και όσων αποζητούν στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο και τα πλούσια κράτη του Βορά ένα καλύτερο μέλλον (σε ένα φαινόμενο, που απλά βρίσκεται σε αναστολή) αποδόθηκαν κίνητρα ανεύρεσης φτηνού εργατικού δυναμικού, στοχεύσεις δημογραφικής ενδυνάμωσης μιας Γερμανίας που φθίνει πληθυσμιακά, απόπειρα επίτασης και κατοχύρωσης των πολυπολιτισμικών κοινωνιών, σχετικοποίηση των σταθερών συγκρότησης των Ευρωπαϊκών κοινωνιών ή και απλή αφέλεια.
Αυτό που δεν είναι ευρύτερα γνωστό και που σίγουρα ουδόλως προβλήθηκε στις σχετικές αναλύσεις, είναι το πρόσφατο τραυματικό παρελθόν της ίδιας της Γερμανίας, ως έθνους προσφύγων. Κάποια ψήγματα σχετικών αναφορών, με κακεντρέχεια εμμονών στο πρόσωπο της ίδιας της Καγκελαρίου, διατυπώθηκαν, σε σχέση με την «περίεργη» απόφαση, μετανάστευσης, του πατέρα της Καγκελαρίου, Λουθηρανού Πάστορα, από τη Δυτική Γερμανία, στη Λαοκρατική-Κομμουνιστοκρατούμενη Ανατολική Γερμανία.
Η ιστορική αλήθεια είναι πως εκατομμύρια Γερμανών βίωσαν την πικρή εμπειρία της προσφυγιάς με το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Ήταν τότε που οι Σύμμαχοι αποφάσισαν να «χαράξουν» τα σύνορα της Πολωνίας με βάση τη λεγόμενη «Γραμμή Κέρζον», αποδίδοντας το νοτιοανατολικό τμήμα της σε τρεις «Σοβιετικές Δημοκρατίες». Έτσι το Βίλνιους περιήλθε στη Λιθουανία και είναι η σημερινή πρωτεύουσά της, το Λβοφ στην Ουκρανία και το Μπρεστ Λίτοφσκ στη Λευκορωσία. Σε αντιστάθμισμα Γερμανικές επαρχίες που επί αιώνες κατοικούνταν από Γερμανούς, όπως η Πομερανία, η άνω και κάτω Σιλεσία και τμήμα της Πρωσίας, περιήλθαν στην Πολωνία. Παράλληλα το σύνολο των Γερμανικών μειονοτήτων που διαβιούσαν στην Τσεχία (Σουδήτες) και τις άλλες κεντροευρωπαικές χώρες, όπως και στην Ανατολική Πρωσία, τέθηκε υπό διωγμό και αποφασίστηκε η μετακίνησή του στις δύο Γερμανίες (Ανατολική και Δυτική). Πάνω από 11 εκατομμύρια Γερμανοί πρόσφυγες μετακινήθηκαν στην καθημαγμένη Γερμανία του τέλους του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου και εκατοντάδες χιλιάδες, υπέκυψαν στις κακουχίες της μετακίνησης. Ένα πρόσθετο δράμα της συμφοράς, που η Ναζιστική Γερμανία προκάλεσε και το Γερμανικό έθνος βίωσε.
Χωρίς να είναι ο αποκλειστικός οδηγός και «εργαλείο» ερμηνείας των σύγχρονων διεθνών-πολιτικών εξελίξεων, η ιστορική μνήμη και εμπειρία, αποτελεί αναγκαία παράμετρο ανάλυσης και διαχείρισής τους.
* Ο κ. Πολύκαρπος Αδαμίδης είναι Δικηγόρος, Δ.Ν.
