Χάθηκε η ευκαιρία για εκλογές το 2020;

Ουδείς θα διαφωνήσει πως οι εκλογές δεν είναι ένα παιχνιδάκι που το βγάζουν οι πρωθυπουργοί από ένα κουτί κάθε φορά που κρίνουν ότι τους συμφέρει. Οι εκλογές είναι μια θεσμική διαδικασία, είναι σε τελική ανάλυση η κορωνίδα του δημοκρατικού πολιτεύματος. Γι' αυτό και η εξάντληση της τετραετίας φανερώνει σεβασμό προς το Σύνταγμα και τους πολίτες. Μέχρι σήμερα είχαμε πρωθυπουργούς που εξάντλησαν την τετραετία, άλλους που προσέφυγαν σε εκλογές μετά από τρία χρόνια διακυβέρνησης και έναν που έκανε εκλογές στα δύο χρόνια της θητείας του για να αποδράσει.

Πρωθυπουργό που να προσέφυγε στις κάλπες μόλις ένα χρόνο μετά τις εκλογές δεν θα βρούμε. Ο Α. Τσίπρας αναγκάσθηκε να κάνει εκλογές μόλις εννέα μήνες μετά τη νίκη του τον Ιανουάριο του 2015, γιατί αποχώρησε από τον ΣΥΡΙΖΑ το 1/3 περίπου της κοινοβουλευτικής ομάδας.

Σήμερα κάποιοι σχολιαστές εγκαλούν τον πρωθυπουργό γιατί δεν έκανε εκλογές το 2020 για να «κάψει» την απλή αναλογική, όταν είχε μια σημαντική διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Η απάντηση, εκτός από τη θεσμική διάσταση της, έχει και μια πραγματολογική. Υπήρξε χρονικό διάστημα εντός του 2020 που να προσφερόταν για διπλές εκλογές; Οι πολιτικές συγκυρίες, εσωτερικές και εξωτερικές, επέτρεπαν η Ελλάδα να παραμείνει σε προεκλογική περίοδο για δύο περίπου μήνες, ίσως και λίγο παραπάνω;

Ας τα πάρουμε ένα - ένα. Το Μάρτιο του 2020 είχαμε ταυτοχρόνως δύο σημαντικά γεγονότα. Την εμφάνιση της πανδημίας και την κρίση στα σύνορα του Έβρου. Η πανδημία μάς ακολουθεί μέχρι σήμερα. Ποιος πρωθυπουργός θα ήταν τόσο ανεύθυνος ώστε να προκαλέσει πρόωρες εκλογές εν μέσω μιας νόσου που τότε δεν γνωρίζαμε τίποτα γι' αυτήν;

Όπως θα θυμούμαστε από το Μάρτιο του 2020 μέχρι το τέλος του έτους, χωρίς καραντίνα ήμασταν ουσιαστικά τους τρεις καλοκαιρινούς μήνες. Είναι αυτονόητο πως ουδείς πρωθυπουργός ρισκάρει την υγεία των πολιτών μόνο και μόνο για να «κάψει» ένα εκλογικό σύστημα. Και βεβαίως ουδείς πρωθυπουργός ρισκάρει, εν μέσω δίμηνης προεκλογικής εκστρατείας, να αναζωπυρωθεί η covid-19, λόγω ακριβώς των προεκλογικών δραστηριοτήτων. Θα πήγαινε για μαλλί και θα έβγαινε κουρεμένος.

Αλλά και σε αυτό το καλοκαιρινό διάλειμμα δεν ανασάναμε. Είχαμε την ένταση στο Αιγαίο με τους Τούρκους, η οποία έφτασε στα πρόθυρα ενός θερμού επεισοδίου. Ποιος πρωθυπουργός μέσα σε μια τέτοια ατμόσφαιρα θα προκήρυσσε διπλές εκλογές; Ποιος πρωθυπουργός θα άφηνε την πατρίδα του ουσιαστικά με υπηρεσιακή κυβέρνηση για δύο μήνες με τους Τούρκους διαρκώς να προκαλούν;

Συμπερασματικά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και να επιζητούσε τις πρόωρες εκλογές δεν είχε στη διάθεση του ένα ασφαλές δίμηνο, εντός του 2020, για να τις διεξαγάγει. Προσπερνώ το ζήτημα πως πρόωρες εκλογές, μόλις ένα χρόνο μετά, δεν ταιριάζουν στο θεσμικό προφίλ του.

Κάποιοι σχολιαστές, «εντός των τειχών», δεν αντέχουν συγκρίσεις και εξωθούνται σε κριτικές που στερούνται πραγματολογικής βάσης. Άλλο να υποστηρίζεις έναν πρώην πρωθυπουργό και άλλο να ασκείς αβάσιμη κριτική στο νυν, για να δικαιώσεις τον πρώην, ο οποίος εδώ που τα λέμε δε δικαιώνεται με τίποτα.