Όταν ο πολιτικός χρόνος τελειώνει

Όταν ο πολιτικός χρόνος τελειώνει

Του Αλέξανδρου Σκούρα

Τελευταία μέρα του χρόνου σήμερα, και το έθιμο θέλει να σκεφτούμε όσα συνέβησαν τις τελευταίες 365 μέρες και να θέσουμε στόχους για το νέο έτος - που άλλους θα τους πετύχουμε, άλλους θα τους αναθεωρήσουμε στον δρόμο. Αρκεί αυτό το συμβολικό ορόσημο -εντέλει δεν είναι παρά μια μέρα σαν όλες τις άλλες- για να αλλάξει τόσο η ψυχολογία, όσο και η συμπεριφορά μας.

Με παρόμοιο τρόπο λειτουργεί και η πολιτική. Μόνο που εδώ για το τέλος της χρονιάς, έχουμε το τέλος της (συνήθως τετραετούς θητείας).

Αυτός είναι ο λόγος που η Κυβέρνηση έσπευσε να εγκαινιάσει τον μη λειτουργικό σταθμό του μετρό της Θεσσαλονίκης. Αυτός είναι και ο λόγος που θα ενταθεί τους επόμενους μήνες η πολιτική των επιδομάτων - πλησιάζουν εκλογές!

Το ορόσημο της τετραετίας είναι καθοριστικό για τον πολιτικό σχεδιασμό της εκάστοτε κυβέρνησης. Όπως διδάσκει η Σχολή της Δημόσιας Επιλογής, ο πρώτος στόχος κάθε πολιτικού είναι να εκλεγεί και ο δεύτερος να επανεκλεγεί. Οτιδήποτε άλλο, η εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος για παράδειγμα, έρχεται μετά και μόνο στο βαθμό που συμβάλλει στην πραγμάτωση των δύο αυτών στόχων ή έστω είναι συμβατό μ' αυτούς.

Η πιο ανώδυνη συνέπεια αυτής της σκληρής αλήθειας είναι ότι οι κυβερνήσεις κρατάνε για το τέλος τα δυνατά τους χαρτιά, τα μέτρα που πιστεύουν ότι θα τους αποδώσουν ψήφους. Η πιο επώδυνη είναι ότι διστάζουν να εφαρμόσουν μακρόπνοες πολιτικές που θα αρχίσουν να αποδίδουν πέρα από τον εκλογικό κύκλο - με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τη διαχείριση του ασφαλιστικού συστήματος. Γιατί να υποστεί μια κυβέρνηση το πολιτικό κόστος δυσάρεστων μεταρρυθμίσεων που θα παραγάγουν θετικά αποτελέσματα κατά τη θητεία της επόμενης; Και αντίστροφα, γιατί να μην πετάξει την καυτή πατάτα στους επόμενους, υπονομεύοντας έτσι και τις προοπτικές επανεκλογής τους;

Το φαινόμενο αυτό χαρακτηρίζει λίγο-πολύ όλες τις δημοκρατίες, μολονότι προφανώς δεν βλέπουμε παντού εγκαίνια μακετών. Όμως αυτό το “λίγο-πολύ” έχει σημασία. Λιγότερες αρνητικές συνέπειες υπάρχουν σε εκείνες τις πολιτικές κοινωνίες όπου οι θεσμοί αλλά και η πολιτική κουλτούρα συνδέουν αρμονικότερα την εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος με την εκλογική επιτυχία.

Και εδώ θα ρωτήσετε: Και τι γίνεται σε περιπτώσεις όπως η ελληνική όπου αυτό δεν είναι καθόλου αυτονόητο; Εδώ ομολογουμένως χρειάζεται δουλειά. Κι ένα από τα μέτωπα αφορά τον ρολο των ανεξάρτητων δεξαμενών σκέψης, που μπορούν να πιέσουν τον εκάστοτε φορέα της πολιτικής εξουσίας για μεγαλύτερη λογοδοσία. Αυτό είναι το στοίχημα που βάλαμε στο ΚΕΦίΜ: με δράσεις όπως για παράδειγμα η Ημέρα της Φορολογικής Ελευθερίας να φέρνουμε καίρια ζητήματα στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου. Με προτάσεις όπως αυτές της Ατζέντας για την Ελευθερία και την Ευημερία να διευρύνουμε τον ορίζοντα του πολιτικώς εφικτού προς την κατεύθυνση της περισσότερης ελευθερίας. Με εκπαιδευτικά προγράμματα να συμβάλουμε ουσιαστικά στην διασάφηση καίριων εννοιών και ιδέων, αλλά και στην ενίσχυση του φιλελεύθερου κινήματος στη χώρα μας.

Μέρα που είναι λοιπόν, να η δική μας δέσμευση: Να συνεχίσουμε ακόμη πιο δυναμικά και αποτελεσματικά στο 2019 τον αγώνα για τη διάδοση των φιλελεύθερων ιδεών και πολιτικών στην πατρίδα μας. Χρόνια πολλά, με υγεία και περισσότερη ελευθερία!