Περί κοινωνικής δικαιοσύνης

Περί κοινωνικής δικαιοσύνης

Του Δημήτρη Λούμπα*

Στις 20 Φεβρουαρίου γιορτάσαμε την Παγκόσμια Ημέρα Κοινωνικής Δικαιοσύνης. Το θέμα είναι, δυστυχώς, πιο επίκαιρο από ποτέ. Και αυτό γιατί η κοινωνική δικαιοσύνη ταυτίζεται με την ισότητα. Αυτός πρέπει να είναι ο βασικός στόχος που πρέπει να έχει κάθε ευνομούμενη πολιτεία όταν καταρτίζει τη δημόσια πολιτική της σχετικά με τον τρόπο που διανέμονται οι πόροι ανάμεσα στους πολίτες της. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να εξασφαλίζεται, εξάλλου, και η πρόσβαση όλων των κοινωνικών στρωμάτων στους πόρους αυτούς.

Πόσο κοινωνικά δίκαιες είναι, τελικά, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ποια η θέση της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή κατάταξη; Σύμφωνα με τον ετήσιο Δείκτη Κοινωνικής Δικαιοσύνης του Ιδρύματος Μπέρτελσμαν για το έτος 2017, διαπιστώνονται βελτιώσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά εντοπίζονται και τεράστιες διαφορές μεταξύ του ευρωπαϊκού Βορρά και Νότου. Δυστυχώς, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση. Όπως επισημαίνει ο Ντάνιελ Σράαντ-Τίσλερ, ειδικός κοινωνικών ζητημάτων του Ιδρύματος Μπέρτελσμαν, η «κοινωνική δικαιοσύνη» και οι «ίσες ευκαιρίες» ορίζονται ως οι δυνατότητες συμμετοχής του κάθε πολίτη στην κοινωνία όπου ζει βάσει των ικανοτήτων του, ανεξάρτητα από το κοινωνικό του υπόβαθρο.

Στις πρώτες θέσεις της σχετικής κατάταξης βρίσκονται η Δανία, η Σουηδία, η Φινλανδία, η Τσεχία, η Σλοβενία, η Ολλανδία και η Γερμανία. Στην τελευταία θέση, την 28η, είναι η Ελλάδα, παρά τις όποιες μικρές βελτιώσεις εμφανίζονται συγκριτικά με προηγούμενα χρόνια. Σύμφωνα με το Ίδρυμα Μπέρτελσμαν, το 35,6% του ελληνικού πληθυσμού κινδυνεύει με φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό. Η έκθεση υπογραμμίζει τη στέρηση υλικών αγαθών σε παιδιά, η οποία αυξήθηκε στην Ελλάδα στο 26,7% και είναι τριπλάσια σε σχέση με το 2007, προτού δηλαδή ξεσπάσει στη χώρα μας η οικονομική κρίση.

Η Νέα Δημοκρατία είναι το κόμμα το οποίο ως η επόμενη κυβέρνηση μπορεί να εγγυηθεί και να υπηρετήσει με συνέπεια την απονομή κοινωνικής δικαιοσύνης σε όλα ανεξαιρέτως τα λαϊκά στρώματα. Και αυτό γιατί οι ιδέες της Νέας Δημοκρατίας εκφράζουν αυθεντικά την ελληνική κοινωνία. Είναι οι ιδέες του κοινωνικού φιλελευθερισμού, ο οποίος αποτολμά σύνθεση του κοινωνικού και του προσωπικού και αποτελεί τη «χρυσή τομή» ανάμεσα στο συλλογικό και το ατομικό.

«Κοινωνικός», γιατί εγγυάται τη διαφύλαξη του κοινωνικού κράτους και λειτουργεί ως ασπίδα προστασίας των πολιτών, ιδιαίτερα των αδύναμων και των ευπαθών κατηγοριών. Γιατί μόνο με τη σφυρηλάτηση της συλλογικής αλληλεγγύης εδραιώνεται η αίσθηση της κοινής μας μοίρας στο πλαίσιο του εθνικού κράτους.
«Φιλελευθερισμός», γιατί έχει στόχο την απελευθέρωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, την απενοχοποίηση της επιχειρηματικότητας, την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου και την υπέρβαση του παρασιτισμού.

Ο κοινωνικός φιλελευθερισμός δεν ολισθαίνει στις ακρότητες ούτε του σοσιαλισμού, που βλέπει τους ανθρώπους σαν «γρανάζια» μιας μηχανής, ρυθμίζοντας τη ζωή τους εκ των άνω, ούτε του νεοφιλελευθερισμού, που υποκαθιστά το κράτος-δυνάστη με την αυθαιρεσία του γιγαντωμένου ιδιώτη.

Για τη Νέα Δημοκρατία, οι αξίες της συλλογικής αλληλεγγύης και της ελευθερίας δεν είναι απλές έννοιες. Είναι πυλώνες του κοινωνικού φιλελευθερισμού, που μπορεί να εκφράσει το αίτημα της κοινωνικής δικαιοσύνης, μέσα από τη συμπόρευση ελευθερίας και αλληλεγγύης. Αφενός της ελευθερίας του ατόμου να ορίζει και να διεκδικεί τους σκοπούς του και αφετέρου της εδραίωσης της κοινωνικής αλληλεγγύης και της κατάκτησης των συλλογικών αγαθών.

*Ο Δημήτρης Λούμπας είναι καθηγητής Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών στην Ανώτατη Σχολή Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης ΑΣΠΑΙΤΕ και ανήκει στο Μητρώο Πολιτικών Στελεχών της Νέας Δημοκρατίας.

**Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο, αρ. φύλλου 81