Black Box: Ο… επιστρεπτέος κύριος Σκυλακάκης

Αν η στήριξη της οικονομίας σε αυτή την άνευ προηγουμένου σε διάρκεια και βάθος κρίση είχε όνομα, αυτό θα ήταν του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Θόδωρου Σκυλακάκη. Ένα δικής του έμπνευσης μέτρο κρατάει ζωντανή την αγορά και την οικονομία, δίνοντας ελπίδες για ταχύτερη ανάκαμψη μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες.

Όταν έγινε για πρώτη φορά γνωστό πέρσι το μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής πολλοί πίστεψαν ότι πρόκειται για ένα «τέχνασμα» που απλά θα έδινε μερικές ανάσες στις επιχειρήσεις. Ο κ. Σκυλακάκης επέμενε ότι το μέτρο θα έχει αποτέλεσμα. Μέχρι σήμερα έχουν δοθεί πάνω από 7,4 δισ. ευρώ σε περίπου 890.000 δικαιούχους. Και να είστε σίγουροι ότι τα χρήματα αυτά δεν έχουν πάει στον βρόντο. Στήριξαν επαγγελματίες, κράτησαν ζωντανές επιχειρήσεις, και μέρος τους χρηματοδότησε επενδύσεις.

Ο ίδιος είχε δει και κάτι ακόμη. Η στήλη θυμάται ότι από τότε έλεγε πως αν το απαιτήσουν οι συνθήκες, στο τέλος της ημέρας ένα μέρος της επιστρεπτέας δεν θα επιστραφεί. Η χθεσινή του τοποθέτηση ήρθε να τον επιβεβαιώσει 10 μήνες μετά την πρώτη φάση της επιστρεπτέας προκαταβολής.

Όπως ανακοινώθηκε αν μία επιχείρηση εμφανίζει μείωση τζίρου άνω του 30% το 2020 ή είναι σχετικά καινούρια επιχείρηση (ανεξαρτήτως τζίρου), τότε το «κούρεμα» θα φτάνει το 50%, ενώ για τις επιχειρήσεις με μείωση εσόδων άνω του 15% το κούρεμα θα είναι 30%.

Δανεικά και… αγύριστα από το κράτος; Γίνονται αυτά; Να πούμε βέβαια πως τόσο η επιστρεπτέα όσο και το κούρεμα έως 50% ικανοποιούν κυρίως τις επιχειρήσεις που δήλωναν το μεγαλύτερο ποσοστό του τζίρου τους.

Υποσημείωση 1: Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η μέχρι τώρα στήριξη της οικονομίας είχε αποτελέσματα. Αυτά αντικατοπτρίστηκαν κυρίως στο σημαντικά χαμηλότερο ποσοστό ύφεσης το 2020, έναντι κάθε πρόβλεψης. Όμως, ο τελικός λογαριασμός θα γίνει όταν ανοίξει πλήρως η αγορά και σταματήσουν τα επιδόματα και οι διευκολύνσεις. Καλώς ή κακώς τα λεφτόδεντρα που έταζε κάποτε ο κ. Τσίπρας δεν υπάρχουν και όσο πιο συνετή είναι η διαχείριση των δανεικών τόσο μικρότερο θα είναι το βάρος για την οικονομία τα επόμενα χρόνια, επομένως και πιο γρήγορη η ανάκαμψη.

Υποσημείωση 2: Η στήλη έχει εκφράσει από καιρό τα αισθήματά της για τον κ. Σκυλακάκη και για το γεγονός ότι υπάρχει ένας πραγματικός φιλελεύθερος στην κυβέρνηση. Είναι παρήγορο ότι ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών και «τιμονιέρης» του Ταμείου Ανάκαμψης, έχει συνειδητοποιήσει το μέγεθος του προβλήματος και δεν μασάει τα λόγια του. Γι’ αυτό χθες δεν παρέλειψε να πει ότι δυστυχώς η κρατική στήριξη «δεν σημαίνει ότι μετά τη λήξη του lockdown δεν θα έχουμε τις αναπόφευκτες επιπτώσεις κατά τη μεταβατική περίοδο προσαρμογής των επιχειρήσεων στη νέα πραγματικότητα, οι οποίες όμως θα περιορίζονται όσο η ανάκαμψη θα αποκτά πρόσθετη δυναμική». Είπε όμως και κάτι ακόμη, ότι τα χρήματα των μέτρων στήριξης είναι των φορολογούμενων που σημαίνει ότι πρέπει να γίνονται προσεκτικές κινήσεις.

---

Εξαιρετικά σημαντική η σημερινή ημέρα για την Aegean Airlines. Στις 12.00 πραγματοποιείται η Έκτακτη Γενική Συνέλευση της εταιρείας για την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου των 60 εκατ. ευρώ που αποτελεί και προϋπόθεση για την στήριξη των 120 εκατ. ευρώ που θα χορηγηθεί από το δημόσιο. Το σημαντικότερο στοιχείο της γενικής συνέλευσης είναι οι όροι υπό τους οποίους θα πραγματοποιηθεί η ΑΜΚ. Πρόθεση της εισηγμένης είναι να προχωρησει στην ΑΜΚ με παροχή δικαιώματος στους μετόχους της. Με αυτό το σκεπτικό εχει προσεγγίσει και την κεφαλαιαγορά. Να υπενθυμίσουμε ότι στο Δ,Σ της Aegean συμμετέχουν εκπρόσωποι του 65% των μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας. Όμως για λογους ευελιξίας ζητήθηκε μια πολύ ευρεία εξουσιοδότηση από τη Γενική Συνέλευση στο ΔΣ. Για λόγους σημειολογίας, η στήλη επισημαίνει ότι η τιμή της μετοχής της ΑΡΑΙΓ, βρίσκεται σταθερά πάνω από τα 5 ευρώ τις τελευταίες δύο εβδομάδες.

---

Η στήλη έχει μια ιδιαίτερη συμπάθεια στον χρυσό. Της αρέσει στη φυσική μορφή του το πολύτιμο μέταλλο γιατί αιώνες τώρα δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα άλλο, πολύ δε περισσότερο με τις σημερινές επενδυτικές μόδες των futures, των κρυπτονομισμάτων και των μετοχών που φουσκώνουν και ξεφουσκώνουν σαν μπαλόνια. H προωθούμενη κύρωση της αναθεωρημένης σύμβασης της Ελληνικός Χρυσός - Eldorado Gold με την ελληνική κυβέρνηση, ανοίγει μια πραγματικά μεγάλη ευκαιρία στην Ελλάδα να καταστεί σημαντική παραγωγός χώρα και να αποκομίσει σημαντικά οφέλη. Στις Σκουριές το κοίτασμα δεν είναι παίξε γέλασε. Συγκαταλέγεται στα παγκόσμιας κλάσης έργα. Και η υλοποίηση της επένδυσης συμπίπτει με μια πολύ καλή συγκυρία σε ό,τι αφορά στις τιμές του χρυσού. Εξ ου και η πολύ βελτιωμένη σε όλα τα επίπεδα (επενδύσεις 2 δισ. ευρώ, διπλασιασμός θέσεων εργασίας, αυστηρά περιβαλλοντικά πρότυπα κ.α) συμφωνία την οποία έφεραν σε πέρας αρχικά ο Κωστής Χατζηδάκης και μετέπειτα ο Κώστας Σκρέκας. Το έργο των Σκουριών έχει βέβαια αρκετό δρόμο ακόμη. Οι πρώτες κατασκευαστικές επενδύσεις θα ξεκινήσουν με την κύρωση της σύμβασης. Αλλά πριν από το το 2024, οπότε θα έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η διαδικασία της ξηρής απόθεσης και η εξεύρεση της απαιτούμενης χρηματοδότησης, δεν θα πρέπει να περιμένουμε να μπει σε παραγωγική λειτουργία. Στο σκέλος της χρηματοδότησης του έργου, το σχέδιο είναι να δημιουργηθεί ένα κοινοπρακτικό σχήμα μεταξύ της Ελληνικός Χρυσός, τρίτων επενδυτών και funds, στο οποίο εκ των πραγμάτων οι Καναδοί θα έχουν το πλειοψηφικό πακέτο. Και εκεί ίσως κρύβονται εκπλήξεις.

---

Το τι γράφεται και ακούγεται αυτές τις μέρες για τους πιθανούς επενδυτές που θα σταθούν αρωγοί στον Γ. Περιστέρη της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, δεν περιγράφεται. Ναι ο μεγαλομέτοχος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έχει εξασφαλίσει τη μελλοντική συμμετοχή πολύ ισχυρών προσώπων του ελληνικού επιχειρείν και των διεθνών funds για να μεταβιβάσει μελλοντικά μέρος των μετοχών που θα αγοράσει από τη Reggeborgh, αλλά τα περισσότερα από τα ονόματα που κυκλοφορούν, είναι εκτός πραγματικότητας.

---

Το πακέτο των 3,2 μετοχών της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ αξίας 32 εκατ ευρώ που πέρασε χθες στο ΧΑ στην τιμή των 10 ευρώ δεν είχε σχέση με τη συμφωνία Reggenborgh – Περιστέρη – Λάτση. Άλλος ήταν ο αγοραστής, αλλά το premium δείχνει ότι υπάρχει ενδιαφέρον από τρίτους να συμμετάσχουν στο success story της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.

---

Χαρές και πανηγύρια στη ΔΕΗ για την μεγάλη επιτυχία της έκδοσης του «ομολόγου βιωσιμότητας» των 500 εκατ. ευρώ, λήξεως 2026, που υπερκαλύφθηκε έξι φορές και τελικά η επιχείρηση άντλησε 650 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 3,875%. Κυρίως όμως εκείνο που πρέπει κανείς να κρατήσει, πέραν της μεγάλης ανταπόκρισης, είναι η κατανομή των κεφαλαίων.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, στα 650 εκατ ευρώ το 70% προήλθε από ξένους. Εξ αυτών, πάνω από το 50% είναι real money investors, δηλαδή πανίσχυροι επενδυτές της πραγματικής οικονομίας, όχι hedge funds ή private banks.

Είναι ονόματα που δανείζουν τα funds, μεταξύ των οποίων παγκοσμίου βεληνεκούς αμερικανικές εταιρείες, που συγκαταλέγονται στους πιο μεγάλους επενδυτές παγκοσμίως, με υπό διαχείριση κεφάλαια τρισεκατομμυρίων δολαρίων, για λογαριασμό πελατών τους και συμμετοχές στο μετοχικό κεφάλαιο χιλιάδων επιχειρήσεων. Τέτοιοι παίκτες μπήκαν και με μεγάλα ποσοστά στο ομόλογο της ΔΕΗ, μια εταιρεία, για την οποία δύο περίπου χρόνια πριν, τον Απρίλιο του 2019, η Ernst &Young, ο ορκωτός της ελεγκτής, προειδοποιούσε ακόμη και με κίνδυνο χρεοκοπίας.

Σαν deal το αποτέλεσμα της έκδοσης θεωρείται εξαιρετικά επιτυχημένο, διαψεύδοντας και τα πλέον αισιόδοξα σενάρια. Καταρχήν για την ΔΕΗ, που είδε πολύ μεγάλα ονόματα να της δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης και να της προσφέρουν 3 δισ. ευρώ με επιτόκιο... μιάμισι μονάδα κάτω από το σημερινό μέσο κόστος δανεισμού της. Όταν αυτό κινείται στο 5,4%, αλλά η εταιρεία δανείζεται για να αποπληρώσει μέρος υφιστάμενου δανεισμού με επιτόκιο 3,875%, το όφελος είναι προφανές. Κατά δεύτερον, για την εικόνα της ίδιας της χώρας, καθώς η είσοδος τόσο δυνατών ονομάτων και με τέτοιους όρους στο ομόλογο της ΔΕΗ εκτιμάται ότι δείχνει την ευρύτερη αλλαγή στάσης του επενδυτικού κεφαλαίου  απέναντι στην Ελλάδα.

---

Η μεγάλη υπερκάλυψη της έκδοσης μετέφερε το αισιόδοξο κλίμα στη Motor Oil η οποία την επόμενη εβδομάδα βγαίνει για 200 εκατ. ευρώ. Και αυτό γιατί αποδείχθηκε πως «περίσσεψε» τεράστιο ποσό κεφαλαίων που αναζητά καλές αποδόσεις και έχει επενδυτικό προσανατολισμό στην Ενέργεια, με αποτέλεσμα οι προσδοκίες τραπεζιτών και χρηματιστών να είναι αρκετά υψηλές και για την επιτυχία της MOH.

---

Ένα πολύ καλό νέο για την ελληνική οικονομία έκρυβε η συνέντευξη τύπου της Κριστίν Λαγκάρντ, στην οποία η Γαλλίδα απέδειξε ότι μαθαίνει τη δουλειά. Μάλλον της κάνει εντατικά μαθήματα ο Μάριο Ντράγκι… Η περσινή γκάφα της έγινε μάθημα, και στην πιο δύσκολη συγκυρία για το 2021... «she delivered» που λένε και οι Άγγλοι. Η κυρία Λαγκάρντ κατάφερε να δώσει στις αγορές αυτό που ήθελαν, κρατώντας παράλληλα τις ισορροπίες με το Βερολίνο αφού δεν ανακοίνωσε κάποιο νέο μέτρο αλλά επιτάχυνση των αγορών ομολόγων, όπως πρόσφατα είχε εισηγηθεί ο Έλληνας κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας. Δεύτερον, είχαμε μία ξεκάθαρη δήλωση για έμμεσο έλεγχο των αποδόσεων. Η Λαγκάρντ αρνήθηκε ότι η ΕΚΤ ελέγχει τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων αλλά δεσμεύτηκε ότι θα φροντίσει να μην επιδεινωθούν οι χρηματοδοτικές συνθήκες. Δεσμεύτηκε επίσης ότι ο ρυθμός των αγορών ομολόγων θα μεταβάλλεται με ευελιξία, ανάλογα με τις ανάγκες. Με άλλα λόγια δεν θα αφήσει τις αποδόσεις να αυξηθούν αλλά ταυτόχρονα δεν θα τις ελέγχει. Δεν είναι Γιάννης, είναι Γιαννάκης… Όπως και να’ χει, τον σκοπό της τον πέτυχε. Όσο για μας, όλα δείχνουν ότι οι αποδόσεις των ελληνικών κρατικών ομολόγων και το spread με τη Γερμανία θα είναι χαμηλότερα από τα σημερινά επίπεδα στο τέλος του 2021. Αυτό σημαίνει ότι το ελληνικό δημόσιο θα μπορεί να υλοποιήσει το χρηματοδοτικό του πρόγραμμα με επιτόκιο χαμηλότερο ή κοντά στο 1%. Καλύτερα δεν γίνεται…

---

Οι 5,2 εκατ. μετοχές που διακινήθηκαν χθες στην Frigoglass είναι ο υψηλότερος όγκος συναλλαγών στην ιστορία της εταιρείας. Πρακτικά η μετοχή έμεινε ακίνητη ωστόσο ό,τι έβγαινε στην περιοχή του 0,087 σκουπίζονταν από τους αγοραστές. Στην αγορά κυκλοφορεί η φήμη ότι ο πωλητής είναι επενδυτικό κεφάλαιο ομολόγων το οποίο βρέθηκε με μετοχές μετά το κούρεμα του 2017. Οι ίδιες φήμες θεωρούν ότι η θέση αυτή με βάση τους τζίρους των τριών τελευταίων συνεδριάσεων βρίσκεται «στα τελειώματα».

Κόσμος πάει και έρχεται στην Λεωφόρο Αθηνών και οι αλλαγές των μετοχικών ισορροπιών εκτός από την αύξηση της αδρεναλίνης βελτιώνουν συναλλαγές και διαχέουν το θετικό κλίμα και σε άλλους κλάδους. Σε μια αγορά που δυσκολεύεται να βρει βηματισμό η εμφάνιση νέων κεφαλαίων είναι σημαντική όπως σημαντικό είναι και η ρευστότητα να «μένει μέσα». Η πώληση του ποσοστού της κ. Λάτση στην Lamda απέφερε μια ρευστότητα που προσωρινά βγήκε εκτός συστήματος. Τώρα η ρευστότητα αυτή θα ξαναμπεί στην Αγορά. Την ίδια στιγμή η Reggenborg δεν αποχωρεί τελείως από την Ελλάδα αλλά χρησιμοποιεί την ρευστότητα της πώλησης για να αγοράσει ποσοστό στην Ελλάκτωρ ή να μπει με νέα χρήματα στην Αύξηση του Μετοχικού Κεφαλαίου.

---

Την εβδομάδα που πέρασε καταγράφηκαν και άλλες εισροές σε ελληνικές μετοχές:

  • Οι επενδυτές του ΟΤΕ που ξεπέρασαν το 5% με την ανακοίνωση της Δευτέρας αποτελούν ένα από το πιο παλιά επενδυτικά σχήματα των ΗΠΑ. Η Massachusetts Financial Services Company (MFS) ιδρύθηκε το 1924 και η αξία του ενεργητικού της στο τέλος Ιανουαρίου του 2020 είχε διαμορφωθεί στα 528,4 δις. δολάρια.
  • Στην ΕΧΑΕ καταγράφηκε αύξηση του ποσοστού της Goldman Sachs η οποία έφθασε το 5,33% από 5,06%.

Κρατάμε επίσης το γεγονός ότι την εβδομάδα που κλείνει σήμερα έτρεξε η προσφορά ομολόγου της ΔΕΗ. Συγκεντρώθηκαν άνω των 4 δισ. ευρώ σε κεφάλαια. Και τις τέσσερις ημέρες η αγορά έκλεισε θετική καταρρίπτοντας τον μύθο του «στραγγίσματος» της ρευστότητας όταν τρέχουν παράλληλα εκδόσεις υψηλών κεφαλαιακών απαιτήσεων. Σημειώστε ότι είχε προηγηθεί η άντληση άλλων 500 εκατ. ευρώ από το ομόλογο μειωμένης εξασφάλισης της Alpha στις αρχές του μήνα.

---

Όλα δείχνουν ότι πάμε για την 6η συνεχόμενη ανοδική εβδομάδα θα πρέπει να χάσει σήμερα πάνω από 3% για να αλλάξουν τα δεδομένα. Οι έξι συνεχόμενες ανοδικές εβδομάδες είχαν εμφανιστεί για τελευταία φορά την περίοδο Ιανoυαρίου – Μαρτίου 2019 και η αγορά είχε συμπληρώσει ένα ράλι 95 μονάδων ξεκινώντας από τις 617,37 μονάδες. Η χθεσινή ημέρα δεν είναι μόνο σημαντική για την καταγραφή υψηλών 13 μηνών αλλά και για τον καλύτερη ημερήσια αξία συναλλαγών του 2021.

---

Η ερχόμενη εβδομάδα αν και έχει μία συνεδρίαση λιγότερη λόγω της Καθαράς Δευτέρας, παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον: Εκτός από την δημόσια προσφορά του ομολόγου της Motor oil (17/19 Μαρτίου) την Παρασκευή λήγουν παράγωγα επί δεικτών και μετοχών ενώ το απόγευμα θα λάβουν χώρα οι αναδιαρθρώσεις του Eurostoxx (προσθήκη ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και ΔΕΗ) και FTSE Russel (προσθήκη ομίλου Viohalco). Το βράδυ της ίδια ημέρας η DBRS θα ανακοινώσει την αξιολόγηση του ελληνικού αξιόχρεου. 

---

Ποιά η λύση που δόθηκε στη διαφορετική μεταχείριση σε ό,τι αφορά στον ΦΠΑ για τα εισιτήρια των θεμάτων, που μεταδίδονται διαδικτυακά; Όπως αποφάσισε ο διοικητής της AAΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής, τα εισιτήρια των συγκεκριμένων θεαμάτων (συναυλίες κλπ) επιβαρύνονταν με ΦΠΑ 24%, ενώ αν πρόκειται για θεάματα, που παρακολουθούνται με φυσική παρουσία τότε είναι 6%. Ειδικότερα, η λύση δόθηκε στην εγκύκλιο 2053, όπου προβλέπεται ότι για τα εισιτήρια θεατρικών παραστάσεων και συναυλιών, που παρέχονται μέσω live streaming για όσο διαρκεί η αναστολή προσέλευσης κοινού σε ζωντανά θεάματα, ο συντελεστής θα είναι 6%. Fair enough.