Ακόμα μία νύχτα βίας στη Γαλλία - Ένα βήμα πριν την κήρυξη εκτάκτου ανάγκης
AP Photo/Aurelien Morissard
AP Photo/Aurelien Morissard

Ακόμα μία νύχτα βίας στη Γαλλία - Ένα βήμα πριν την κήρυξη εκτάκτου ανάγκης

Νύχτες «φωτιάς» στη Γαλλία εν μέσω βίας και «έκρηξης» οργής για τον θανάσιμο πυροβολισμό του 17χρονου Ναέλ στη Ναντέρ. Ειδικές μονάδες και τεθωρακισμένα έχουν αναπτυχθεί στους δρόμους, με την κυβέρνηση Μακρόν να βρίσκεται «ενώπιον» ενός νέου 2005, και ένα βήμα πριν την επιβολή κατάστασης εκτάκτου ανάγκης. Νεκρός 19χρονος, που υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες έπεσε από ταράτσα κτηρίου, κατά τη διάρκεια ταραχών στην Ρουέν…

Από το Παρίσι και το Μπορντό, τη Λυών, την Τουλούζη, τη Μασσαλία, έως την Λιλ, την Ντιζόν και την Αμιέν, στήνονται οδοφράγματα, αυτοκίνητα παραδίδονται στις φλόγες, δημόσια κτήρια, σχολεία δέχονται βανδαλισμούς, καταστήματα λεηλατούνται, και διαδηλωτές συγκρούονται με δυνάμεις της αστυνομίας. 

Με το ξέσπασμα βίας που πυροδότησε ο φόνος του αλγερινής καταγωγής Ναέλ Μ. από το όπλο αστυνομικού κατά τη διάρκεια ελέγχου του οχήματός του στη Ναντέρ να μην υποχωρεί, και αντίθετα να κλιμακώνεται, η κυβέρνηση Μακρόν «έβγαλε» στους δρόμους της χώρας ακόμη μεγαλύτερη αστυνομική δύναμη τη νύχτα της Παρασκευής. Αναπτύχθηκαν 45.000 αστυνομικοί και χωροφύλακες, καθώς και άνδρες των ειδικών κατασταλτικών δυνάμεων, μαζί με τεθωρακισμένα, ενώ «σηκώθηκαν» και ελικόπτερα της αστυνομίας.

Αδιευκρίνιστες παραμένουν οι ακριβείς συνθήκες υπό τις οποίες ένας 19χρονος σκοτώθηκε πέφτοντας από ταράτσα κτηρίου εν μέσω γενικευμένων ταραχών στην Ρουέν. Άλλος ένας νέος άνθρωπος έχασε τη ζωή του, μία ημέρα πριν κηδευτεί σήμερα, Σάββατο, στη Ναντέρ ο Ναέλ...

Η λειτουργία των μέσων μαζικής μεταφοράς είχε διακοπεί από τις 21.00 το βράδυ της Παρασκευής σε ολόκληρη τη χώρα, νυχτερινή απαγόρευση κυκλοφορίας ισχύει στην Κλαμάρ και άλλα προάστια της γαλλικής πρωτεύουσας, ο δήμαρχος της Σεν Ντενί στα βόρεια περίχωρα του Παρισιού κάλεσε όλες οι επιχειρήσεις και καταστήματα να παραμείνουν κλειστά από τις δέκα το βράδυ έως και τις 5 το πρωί έως και την προσεχή Τετάρτη, ενώ στη Μασσαλία, τη δεύτερη μεγαλύτερη γαλλική πόλη, αν και επιβλήθηκε απαγόρευση δημόσιων συγκεντρώσεων δεκάδες ήταν οι συλλήψεις το βράδυ της Παρασκευής.

Διαβάστε επίσης: Σ. Τριανταφύλλου: Έχουμε έναν εμφύλιο πόλεμο μικρής έντασης που δε ξέρουμε πού θα καταλήξει

Έχοντας επιδείξει γρήγορα αντανακλαστικά και καταδικάζοντας από την πρώτη στιγμή ως ασυγχώρητο τον πυροβολισμό του Ναέλ από τον αστυνομικό -εις βάρος του οποίου έχει ήδη απαγγελθεί κατηγορητήριο για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως-, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, επέστρεψε εσπευσμένα στο Παρίσι από τις Βρυξέλλες, όπου παρίστατο στις εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, προκειμένου να προεδρεύσει έκτακτης σύσκεψης στο υπουργείο Εσωτερικών.

Χαράσσοντας σκληρή γραμμή, χωρίς επί του παρόντος να έχει ακόμη καταφύγει σε κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης, ο Μακρόν «έβγαλε» τεθωρακισμένα στους δρόμους, ακύρωσε προγραμματισμένες εκδηλώσεις μεγάλης κλίμακας ανά τη χώρα, που συνεπάγονται την κινητοποίηση δυνάμεων της τάξης και ενδέχεται να εγκυμονούν κινδύνους για την ασφάλεια, και κάλεσε τους γονείς να αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί «και να κρατήσουν τα παιδιά τους στο σπίτι». 

Η κήρυξη εκτάκτου ανάγκης -που συνεπάγεται τη λήψη αυστηρών κατασταλτικών μέτρων, απαγορεύσεις κυκλοφορίας και κατ’ οίκον έρευνες και συλλήψεις- είχε θέσει τέλος στις τρεις εβδομάδες οργής που ξεκίνησαν στις 27 Οκτωβρίου 2015 όταν δύο έφηβοι αφρικανικής καταγωγής βρήκαν τραγικό θάνατο από ηλεκτροπληξία σε υποσταθμό ηλεκτρικής ενέργειας, όπου είχαν τρέξει να κρυφτούν νομίζοντας ότι τους κυνηγούσε η αστυνομία.

Απευθυνόμενος στους Γάλλους, ο Μακρόν κατήγγειλε την Παρασκευή την «απαράδεκτη εργαλειοποίηση του θανάτου ενός εφήβου για την οποία όλοι θρηνούμε», και καταδίκασε την «ωμή και αδικαιολόγητη» βία.

«Είναι σαφές ότι η ατμόσφαιρα που ζούμε είναι αποτέλεσμα οργανωμένων, βίαιων ομάδων, τις οποίες καταδικάζουμε, συλλαμβάνουμε και θα οδηγηθούν στη Δικαιοσύνη, αλλά και πολλών νέων. Το ένα τρίτο των συλληφθέντων το τελευταίο βράδυ είναι νέοι, ορισμένες φορές πολύ νεαρής ηλικίας», ανέφερε ο Μακρόν για να ακολουθήσει το κάλεσμά του προς τους γονείς, αλλά και η δήλωση ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τροφοδοτούν το φαινόμενο αναπαραγωγής της βίας και θα ζητηθεί η αφαίρεση του πιο «ευαίσθητου περιεχόμενου» από πλατφόρμες όπως  το Snapchat και το TikTok.

Μιλώντας κάποιες ώρες αργότερα, ο Γάλλος υπουργός Εσωτερικών, Ζεράλντ Ντερμανέν, δήλωσε ότι πίσω από τις ταραχές βρίσκονται εκατοντάδες ή χιλιάδες «παραβατικά στοιχεία που δεν αντιπροσωπεύουν τη συντριπτική πλειονότητα των εργατικών ανθρώπων» στα παρισινά προάστια. Τη νύχτα της Πέμπτης προσήχθησαν περισσότερα από 900 άτομα, με μέσο όρο ηλικίας τα 17 έτη, ενώ ορισμένοι ήταν ηλικίας ακόμη και 13 ετών, ανέφερε. Σε όλη τη χώρα είχαν υποστεί ζημιές 492 κτήρια, 2.000 αυτοκίνητα έγιναν στάχτη, ενώ φωτιές μαίνονταν σε 3.800 δημόσιους χώρους. Ως προς το ζήτημα που έθεσε ο Μακρόν με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Ντερμαμέν προσέθεσε πως «αναμένει» όπως το Snapchat και το TikTok παραδώσουν στις αρχές τα στοιχεία προσώπων που διά των υπηρεσιών κάλεσαν σε οργανωμένη βία, ώστε να διωχθούν ποινικά.

Μετά τις διαδηλώσεις των «Κίτρινων Γιλέκων», και την κοινωνική ανάφλεξη που προκάλεσε η αντιδημοφιλής μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, ο Μακρόν βρίσκεται ενώπιον νέας τεράστιας πρόκλησης όχι μόνο για την επαναφορά της τάξης, αλλά και για να κληθεί, όταν πλέον οι φωτιές σβήσουν, να αντιμετωπίσει εμπράκτως τη συσσωρευμένη οργή των υποβαθμισμένων παρισινών προαστίων και τις καταγγελίες περί συστημικού ρατσισμού στις τάξεις των δυνάμεων ασφαλείας, που «εργαλειοποιούνται» κατ’ εξακολούθηση από αντισυστημικές δυνάμεις, με συνέπεια ο φαύλος κύκλος να μην κλείνει. 

«Ντροπή» είχε γράψει στο λογαριασμό του στο Twitter το περασμένο 24ωρο ο Ζεράλντ Ντερμανέν, μιλώντας για «αφόρητη βία» κατά των συμβόλων της Δημοκρατίας. «Δημαρχεία, σχολεία και αστυνομικά τμήματα πυρπολήθηκαν. Ντροπή σε όσους δεν ζήτησαν ηρεμία» είπε, αναφερόμενος σε εκφραστές της Ακροδεξιάς και της ριζοσπαστικής Αριστεράς που εμφανίζονται να εκμεταλλεύονται τα γεγονότα.

Ο φόνος του Ναέλ έχει επίσης φέρει με δραματικό τρόπο ξανά στο προσκήνιο την αμφιλεγόμενη νομοθεσία του 2017 για τη δημόσια ασφάλεια, η οποία σε ένα εντελώς συγκεχυμένο και βιαστικό πλαίσιο που οριοθετήθηκε μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις του 2016 επιτρέπει στους αστυνομικούς να ανοίγουν πυρ κατά τον έλεγχο οχημάτων, αλλά διέπεται από αρκετές ασάφειες ως προς τις συνθήκες υπό τις οποίες νομιμοποιούνται να το πράξουν. Ο νόμος αποτελεί σημείο αναφοράς για όσους κατηγορούν τις δυνάμεις της τάξης για ολοένα και πιο βίαιη συμπεριφορά.

Μεταξύ των περιπτώσεων που μπορεί να γίνει χρήση πυρών, είναι όταν οι επιβάτες ενός οχήματος μπορεί επιχειρώντας να διαφύγουν να αποτελέσουν κίνδυνο για την ίδια τους τη ζωή ή για τη σωματική ακεραιότητα άλλων. Αυτό δεν συνέβη στην περίπτωση του Ναέλ… Μετά την εισαγωγή του νόμου, σειρά μελετών έχει καταδείξει ότι οι πυροβολισμοί κατά οχημάτων εν κινήσει αυξήθηκαν, με κορύφωση το 2017 όταν καταγράφηκαν 202 περιστατικά, 65 περισσότερα από το προηγούμενο έτος. Έκτοτε, ο αριθμός μειώθηκε στις 157 περιπτώσεις το 2021, αλλά παραμένει υψηλότερος σχετικά με πριν το 2017. Τα στατιστικά καταδεικνύουν επίσης ότι τα περισσότερα θύματα σε ανάλογα περιστατικά με αστυνομικά πυρά κατά το έλεγχο οχήματος από το 2017 έως σήμερα είναι πολίτες αφρικανικής ή αραβικής καταγωγής, κατά τα στοιχεία που επικαλείται το Teneo. Τα τελευταία 24ωρα στη Γαλλία έχει φουντώσει η συζήτηση προς τροποποίηση του νόμου, γεγονός που ζήτησε και με πρωτοσέλιδη παρέμβασή της η εφημερίδα Le Monde.

Η γαλλική κυβέρνηση, εν τω μεταξύ, απέρριψε σε ανακοίνωσή της ως εντελώς αβάσιμη την κριτική που προήλθε από την εκπρόσωπο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Ραβίνα Σμντασάνι, η οποία δήλωσε ότι «έχει έλθει η ώρα η Γαλλία να αντιμετωπίσει με σοβαρότητα τα βαθιά ζητήματα ρατσισμού και φυλετικών διακρίσεων μεταξύ των δυνάμεων επιβολής του νόμου». Στην απάντηση του γαλλικού ΥΠΕΞ αναφέρεται ότι «οποιαδήποτε κατηγορία για ρατσισμό ή συστημικές διακρίσεις στις αστυνομικές δυνάμεις της Γαλλίας είναι εντελώς αβάσιμη». 

Διαβάστε επίσης

Στα άκρα η κατάσταση στη Γαλλία: 45.000 αστυνομικοί στους δρόμους, ταραχές στις μεγάλες πόλεις

Γαλλία: Επιστράτευση 45.000 αστυνομικών - «Προετοιμαζόμαστε για περισσότερη βία»

Γαλλία: Η αστυνομία απομάκρυνε διαδηλωτές από την Πλας ντε λα Κονκόρντ

Γαλλία: Το Σάββατο η κηδεία του 17χρονου

Απαγόρευση συγκεντρώσεων στη Μασσαλία - Στο τραπέζι η κήρυξη έκτακτης ανάγκης στη χώρα