Άντεξε το «κόκκινο κάστρο» του Βρανδεμβούργου
Shutterstock
Shutterstock
DW

Άντεξε το «κόκκινο κάστρο» του Βρανδεμβούργου

Ως «θαύμα» χαρακτηρίζονται τα αποτελέσματα των exit polls για το κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) του Όλαφ Σολτς, που κρατά την πρωτιά με 32%, αφήνοντας πίσω την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), με ποσοστό 29% και διαψεύδοντας τις ως τώρα δημοσκοπήσεις.

Κανένας λόγος για πανηγυρισμούς για τη Χριστιανοδημοκρατική αντιπολίτευση (CDU) του Φρίντριχ Μερτς, αφού το αποτέλεσμα στο συγκεκριμένο κρατίδιο είναι μόλις 11,5%, περίπου τρεισίμιση μονάδες κάτω, σε σχέση με το 2019.

Οριακά στην τρίτη θέση μπορεί να βρεθεί η πρωτοεμφανιζόμενη Συμμαχία Σάρα Βάγκενκνεχτ με 12%, που ουσιαστικά οδηγεί σε εξαέρωση την Αριστερά, η οποία χάνει περίπου επτά μονάδες και μένει με 4% κάτω από το εκλογικό «σκαλοπάτι» για είσοδο στο τοπικό κοινοβούλιο. Μείωση μεγαλύτερη από το μισό των δυνάμεών τους έχουν υποστεί και οι Πράσινοι με 4,5%, ενώ αμελητέα, όπως και στην υπόλοιπη ανατολική Γερμανία είναι τα ποσοστά των Φιλελευθέρων με 1,8%.

Τα παραπάνω νούμερα έδωσε η άμεση πρώτη εκτίμηση του δεύτερου γερμανικού καναλιού ZDF. Τα αντιστοιχα νούμερα του δικτύου  ARD είναι ως εξής:

  • SPD: 31%,
  • AfD:30 %,
  • CDU: 12,
  • BSW: 12,
  • Πράσινοι: 5%,
  • die Linke: 3%

Με άλλα λόγια, «μάχη» αναμένεται για την τρίτη θέση, ενώ οι Πράσινοι θα πρέπει να περιμένουν ακόμα για να δουν αν θα μπουν τελικά στη Βουλή ξεπερνώντας το εκλογικό σκαλοπάτι.

Σύμφωνα με τη DW, η συμμετοχή ήταν εντυπωσιακά υψηλή και εδώ με 74%, όπως είχε συμβεί και στη Σαξονία και στη Θουριγγία, δείγμα της έντονης πόλωσης που προκάλεσε η επικέντρωση σε θέματα, όπως η μετανάστευση και η «εμπλοκή» της Γερμανίας στον πόλεμο της Ουκρανίας, που κάθε άλλα παρά δημοφιλής είναι στα ανατολικά της χώρας.

Ανακούφιση στην Καγκελαρία

Το αποτέλεσμα αυτό δεν αφαιρεί πλήρως την πίεση για τον καγκελάριο Σολτς, μετά από τα κακά αποτελέσματα σε Σαξονία και Θουριγγία. Έρχεται επίσης στο τέλος μιας εβδομάδας με μαζεμένες αρνητικές ειδήσεις από τον χώρο της οικονομίας, όπως η αναβολή της δημιουργίας ενός μεγάλου εργοστασίου της αμερικανικής Intel στο Μαγδεμβούργο και τις φήμες για μαζικές απολύσεις της Volkswagen στα εργοστάσια της Γερμανίας. Τον γλυτώνει ωστόσο από τη γεύση μιας ακόμα ήττας, που θα ανέβαζε την ένταση στις γκρίνιες για τον ίδιο. Δείχνει επίσης ότι η συνταγή της δημοκρατικής συσπείρωσης, που υιοθέτησε ο πρωθυπουργός Ντίτμαρ Βόινκτε απέναντι στην ακροδεξιά τελικά λειτούργησε.

Υπάρχει άλλωστε και ο πολιτικός συμβολισμός. Σταθερά από το 1990, που γίνονται εκλογές εκεί, το Βρανδεμβούργο αποτελεί «κόκκινο κάστρο», το «αποκούμπι» του SPD στην πρώην Ανατολική Γερμανία. Ότι κρατήθηκε μπορεί να προβληθεί ως επιτυχία, από τις λιγοστές για το SPD το τελευταίο διάστημα. Είναι όμως σαφές ότι τα πολύ αρνητικά αποτελέσματα των εταίρων του στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα ενισχύσουν τον πειρασμό για διαφοροποιήσεις και των δύο, απειλώντας τη συνοχή μιας τρίχρωμης κυβέρνησης, που συχνά μοιάζει έτσι κι αλλιώς να παραπαίει χωρίς συγκεκριμένη ρότα.

Αλλάζει ο πολιτικός χάρτης

Μπορεί τώρα η κυβέρνηση και ο καγκελάριος να πάρουν κάποιες ανάσες, αλλά το 30% της AfD δε μπορεί να αφήνει περιθώρια εφησυχασμού. Όσο και να επικαλεστούν κάποιοι τις «ιδιαιτερότητες» των πέντε νέων κρατιδίων, η ουσία είναι ότι ο πολιτικός χάρτης της χώρας αλλάζει σημαντικά. Η ακροδεξιά διασφαλίζει διψήφια ποσοστά στα περισσότερα κρατίδια της χώρας, δηλαδή και στα δυτικά, τα δυο μικρότερα κόμματα της κυβέρνησης φυλλορροούν, με τους Φιλελεύθερους να κινούνται στα όρια της εξαφάνισης, κάτι που ισχύει και για την Αριστερά, που φαίνεται ανίκανη να ξεπεράσει το σοκ από την αποχώρηση της Σάρας Βάγκενκνεχτ.

Η τελευταία μετατρέπεται πλέον σε ρυθμίστρια των εξελίξεων σε όλη την ανατολική πλευρά της χώρας και δείχνει ότι δεν θα έχει πρόβλημα να μπει με το νέο της κόμμα και στην Μπούντεσταγκ τον Σεπτέμβριο του 2025. Το ερώτημα είναι ποιοι θα κάνουν το βήμα να συνεργαστούν μαζί της. 

Ανάλογο ερώτημα ισχύει φυσικά και για την Εναλλακτική για τη Γερμανία. Αποτελεί κοινό μυστικό ότι στις τάξεις της Χριστιανοδημοκρατίας υπάρχουν κάποιοι που θεωρούν ότι απλώς τη βοηθούν απομονώνοντάς την. Οι Χριστιανοδημοκράτες βλέπουν ότι μπορεί να προηγούνται στις δημοσκοπήσεις σε εθνικό επίπεδο, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν προκαλούν κάποιο ρεύμα ενθουσιασμού.

Το αποτέλεσμα του Βρανδεμβούργου είναι ένα πισωγύρισμα σε μια σκηνοθεσία πορείας νίκης και γνωρίζουν ότι αν τελικά κερδίσουν σε ένα χρόνο από τώρα θα πρέπει να κυβερνήσουν μια χώρα που αντιμετωπίζει σημαντικά δομικά προβλήματα και διανύει μια περίοδο συνολικότερης δυσθυμίας, που δεν ξεπερνιέται με συνταγές τύπου Μέρκελ «περνάμε καλά και μπορείτε να μου έχετε εμπιστοσύνη».

Σε κάθε περίπτωση από σήμερα το βράδυ η Γερμανία έχει μπει σε μια προεκλογική χρονιά, που θα έχει μπόλικες εκπλήξεις και αναταράξεις.