Η μεγαλύτερη ουκρανική εισβολή επί ρωσικού εδάφους από την έναρξη του επιθετικού πολέμου του Βλαντιμίρ Πούτιν αποτελεί βαρύτατο πλήγμα για το Κρεμλίνο. Η ταχεία προέλαση στην περιφέρεια Κουρσκ ήλθε ως απόλυτος αιφνιδιασμός αποδομώντας την εικόνα ενός καθεστώτος που υπερηφανεύεται για την προστασία της «μητέρας πατρίδας», όμως δεν παύει να αποτελεί πρόσθετη πρόκληση για το ίδιο το Κίεβο τη στιγμή που χάνει συστηματικά εδάφη από τις ρωσικές δυνάμεις στο ανατολικό μέτωπο.
Μετά από μήνες υποχώρησης μπροστά στις επιθέσεις του ρωσικού στρατού για την κατάληψη εδαφών στην ανατολική Ουκρανία, οι Ένοπλες Δυνάμεις του Κιέβου άνοιξαν ένα νέο μέτωπο στο έδαφος της ίδιας της Ρωσικής Ομοσπονδίας, σε μια επίθεση με πολλαπλά κίνητρα και ίσως κυρίαρχο την απόκτηση μοχλού πίεσης σε πιθανές συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός μετά τις προεδρικές εκλογών της 5ης Νοεμβρίου στις ΗΠΑ.
Η πλέον τολμηρή κίνηση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι εν μέσω της υπαρξιακής μάχης που δίνει η Ουκρανία από την 24η Φεβρουαρίου 2022 ήλθε να αποδείξει σε εχθρούς και φίλους, στους ίδιους τους πολίτες της χώρας και τους συμμάχους της στη Δύση ότι παραμένει μάχιμη και μπορεί να επιφυλάξει οδυνηρές «εκπλήξεις» στην επιτιθέμενη Ρωσία.
Σαφώς, η εισβολή τονώνει το ηθικό έπειτα από ένα χρόνο απωλειών σε αιματηρές μάχες, όμως, όπως επισημαίνει σήμερα και η Wall Street Journal, για την ουκρανική ηγεσία προβάλλει τώρα το δίλημμα εάν για μία συνεχιζόμενη μάχη και περισσότερα κέρδη εντός ρωσικού εδάφους «αξίζει» το κόστος της μεταφοράς ουκρανικών δυνάμεων και χρήσης στρατιωτικού εξοπλισμού που είναι ζωτικής σημασίας για την άμυνα της ανατολικής Ουκρανίας.
Πέραν του γεγονότος ότι παραμένει ασαφές πόσο βιώσιμη θα είναι η επιχείρηση μεσοπρόθεσμα δεδομένου ότι η Ρωσία θα κινητοποιήσει και άλλες δυνάμεις, στην εισβολή λαμβάνουν μέρος κατά συγκλίνουσες πηγές αρκετές ουκρανικές ταξιαρχίες τη στιγμή που οι ουκρανικές δυνάμεις υστερούν κατά πολύ τόσο αριθμητικά, όσο και ως προς τα διαθέσιμα πυρομαχικά, στο μεγαλύτερο μέρος της γραμμής του ανατολικού μετώπου. Είναι πράγματι μία επιχείρηση υψηλού ρίσκου αυτή στη νότια Ρωσία, τη στιγμή που είναι ήδη πολύ μεγάλες οι ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό και πυρομαχικά στο ανατολικό μέτωπο.
Μέσα σε μόλις λίγες ημέρες, ο ουκρανικός στρατός προήλασε σε έδαφος συγκρίσιμο με αυτό που έχει καταλάβει ο ρωσικός στρατός στην Ουκρανία από τις αρχές του 2023, με τις παραμεθόριες ζώνες της Ρωσίας να «ζουν» εικόνες της εμπόλεμης Ουκρανίας, δεκάδες χιλιάδες αμάχους να εκκενώνουν ολόκληρες περιοχές και να «απευθύνονται» στον ίδιο τον Βλαντιμίρ Πούτιν για βοήθεια.
Έναν άκρως αιφνιδιασμένο και με εικόνα τσαλακωμένη Πούτιν, εξαγριωμένο με τους επιτελείς του Στρατού όπως μαρτυρούσε το «παγωμένο» βλέμμα με το οποίο «κάρφωνε» τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων Βαλέρι Γκεράσιμοφ στα πλάνα από έκτακτη σύσκεψη που δόθηκαν στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα από το Κρεμλίνο, όταν ουκρανικά στρατεύματα διείσδυαν στο ρωσικό έδαφος υπό αεροπορική κάλυψη, στρατιώτες και συνοριοφύλακες παραδίνονταν και Ρώσοι πολίτες εγκατέλειπαν τα σπίτια τους. Σήμερα, ο Πούτιν δήλωσε πως η Ουκρανία επιχειρεί να αποσταθεροποιήσει τη Ρωσία με την επίθεση στο Κουρσκ και θα εισπράξει την απάντηση.
Το Κίεβο «μετέφερε» εν μία νυκτί τον πόλεμο στη νότια Ρωσία -δίχως δολοφονική μανία κατά αμάχων σε αντιδιαστολή με τις εικόνες από σφαγές όπως στην Μπούτσα και το Ιρπίν. Στον πρωταρχικό στόχο του αιφνιδιασμού πέτυχε, υπενθυμίζοντας στον Βλαντιμίρ Πούτιν πως όπως στις αρχές του πολέμου το Κίεβο δεν… έπεσε σε τρεις ημέρες -και δίχως τότε σε αντίθεση με τώρα να υποστηρίζεται από τα δυτικά όπλα-, έτσι και τώρα μπορεί κάθε άλλο παρά να υποτιμηθεί.
Η αμηχανία της ρωσικής ηγεσίας αντικατοπτρίστηκε καθαρά στην προσπάθεια υποβάθμισης της βαρύτητας της κατάστασης, με τον Βλαντιμίρ Πούτιν να αρκείται αρχικά να μιλήσει για «άλλη μία σοβαρή πρόκληση». Η έναρξη «αντιτρομοκρατικής επιχείρησης» σε Κουρσκ, Μπριάνσκ και Μπέλγκοροντ, και όχι η κήρυξη των παραμεθόριων περιφερειών σε εμπόλεμη κατάσταση ή η επιβολή στρατιωτικού νόμου, είναι ενδεικτική της προσπάθειας του Κρεμλίνου να υποβαθμίσει σκόπιμα την εισβολή για να αποσοβήσει εγχώριο πανικό και αντιδράσεις για το γεγονός ότι η Ρωσία δεν ήταν σε θέση να υπερασπιστεί τα σύνορά της, σύμφωνα με το εδρεύων στην Ουάσινγκτον Ινστιτούτο Μελέτης του Πολέμου (ISW).
Έπειτα από επανειλημμένες διαβεβαιώσεις ότι είχε ανακοπεί η προέλαση του ουκρανικού στρατού που ξεκίνησε τις πρώτες πρωινές ώρες της 6ης Αυγούστου, το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε τελικά πέντε ημέρες αργότερα ότι στέλνει στρατιωτικές ενισχύσεις στην περιοχή, πυροβόλα και άρματα μάχης. Μία ημέρα αργότερα ήλθε και η επίσημη επιβεβαίωση διά στόματος Ζελένσκι ότι ουκρανικά στρατεύματα επιχειρούν εντός της επικράτειας, καθώς έως τότε επικρατούσε σιγή ασυρμάτου.
«Η Ουκρανία αποδεικνύει ότι γνωρίζει πραγματικά πώς να αποκαταστήσει τη δικαιοσύνη και εγγυάται ακριβώς το είδος της πίεσης που απαιτείται -πίεση στον επιτιθέμενο», δήλωσε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο καθιερωμένο διάγγελμά του προς τον ουκρανικό λαό το βράδυ του Σαββάτου ευχαριστώντας «κάθε μονάδα» των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας που κατέστησε δυνατή «την προώθηση του πολέμου στο έδαφος του επιτιθέμενου».
Η περιφέρεια του Κιέβου και ολόκληρη η ανατολική Ουκρανία έχουν τεθεί σε κατάσταση συναγερμού για ρωσικές επιθέσεις. Ήδη η Μόσχα έχει πραγματοποιήσει αεροπορική επιδρομή στο Κίεβο, χρησιμοποιώντας βορειοκορεατικό πύραυλο κατά δήλωση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ενώ δεν έχει παρατηρηθεί, επί του παρόντος τουλάχιστον, διαφοροποίηση ως προς τις ρωσικές επιχειρήσεις στην ανατολική Ουκρανία, όπου συστηματικά επί μήνες ο ρωσικός στρατός καταγράφει εδαφική κέρδη επωφελούμενος των ελλείψεων της Ουκρανίας σε ανθρώπινο δυναμικό και των καθυστερήσεων που υπήρξαν στις παραδόσεις δυτικών όπλων.
Η εισβολή δεν φαίνεται προς το παρόν να έχει επηρεάσει τις ρωσικές επιχειρήσεις στο ανατολικό μέτωπο, αναγνώρισε Ουκρανός αξιωματούχος, ο οποίος σε συνέχεια του διαγγέλματος Ζελένσκι δήλωσε πως η εισβολή στο Κουρσκ -από όπου οι Ρώσοι χτυπούν ουκρανικές θέσεις- στοχεύει στην αποσταθεροποίηση της Ρωσίας και στο να αναγκάσει τις ρωσικές δυνάμεις να διασκορπιστούν και να τις εκτρέψει από τις περιφέρειες του Χαρκόβου στα βορειοανατολικά και του Ντονμπάς στα ανατολικά ώστε να μειωθεί η πίεση στα ουκρανικά στρατεύματα.
«Είμαστε στην επίθεση. Ο στόχος είναι να διαταράξουμε τις θέσεις του εχθρού, να προκαλέσουμε τις μέγιστες απώλειες και να αποσταθεροποιήσουμε την κατάσταση στη Ρωσία, καθώς δεν είναι σε θέση να προστατεύσει τα σύνορά της», δήλωσε ο αξιωματούχος των υπηρεσιών ασφαλείας υπό καθεστώς ανωνυμίας στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP), επισημαίνοντας ότι χιλιάδες, και όχι εκατοντάδες, Ουκρανοί στρατιώτες επιχειρούν στο Κουρσκ. Και ενώ αργά ή γρήγορα, κατά τον ίδιο, η Ρωσία θα «σταματήσει» τα στρατεύματα, αν διατηρήσουν κάποια εδάφη θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για «πολιτικούς σκοπούς», ήτοι κατά τη διάρκεια μελλοντικής διαπραγμάτευσης. Καμία πρόθεση προσάρτησης ρωσικών εδαφών δεν υπάρχει, ανέφερε και επισήμανε πως η Ουκρανία σέβεται απόλυτα το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο κατά τις επιχειρήσεις της.
