Σχεδόν το… ακατόρθωτο φαίνεται ότι πέτυχε ο Κιρ Στάρμερ πριν καν συμπληρώσει εκατό ημέρες στα ηνία της Βρετανίας, βλέποντας τη δημοτικότητά του να κατακρημνίζεται με τον ταχύτερο ρυθμό από οποιονδήποτε άλλον πρωθυπουργό της χώρας -εξαιρουμένης της «ιστορικής» περίπτωσης της Λιζ Τρας.
Ο μήνας του μέλιτος τελείωσε πριν καν αρχίσει για την κυβέρνηση των Εργατικών που ήλθε στην εξουσία τον Ιούλιο με τη μεγαλύτερη δυναμική από εποχής Μπλερ και ισχυρή αυτοδυναμία, βάζοντας τέλος στην πολυετή διακυβέρνηση των Τόρις που μετά το δημοψήφισμα του Brexit επί Ντέιβιντ Κάμερον «πέρασαν» στην Τερέζα Μέι για να ακολουθήσει η ταραχώδης θητεία του Μπόρις Τζόνσον, το «πείραμα» με την πρωθυπουργό των 45 ημερών Λις Τρας και μετά ο Ρίσι Σούνακ, ο οποίος και υπέστη προ τριών μηνών εκλογική συντριβή έχοντας ήδη χάσει (και αυτός) τον έλεγχο του κόμματός του.
Οι Εργατικοί του Στάρμερ προσήλθαν στην προεκλογική εκστρατεία προτάσσοντας ότι είναι η δύναμη που μπορεί να εγγυηθεί την πολιτική σταθερότητα και υποσχόμενοι να βάλουν τέλος στο «χάος» της διακυβέρνησης υπό το Συντηρητικό Κόμμα. Σήμερα είναι οι Τόρις που καταγγέλλουν ότι οι Εργατικοί «έχουν περιέλθει σε χάος σε λιγότερο από 100 ημέρες [σ.σ. συμπληρώνονται το Σάββατο]», ο Κιρ Στάρμερ βλέπει τη δημοτικότητά να κατρακυλά κοντά σε επίπεδα Σούνακ ή ως έτερο αρνητικό μέτρο σύγκρισης να είναι εξίσου αντιδημοφιλής με τον Νάιτζελ Φάρατζ, ενώ το προβάδισμα των Εργατικών έναντι των Τόρις έχει πέσει σε μόλις μία ποσοστιαία μονάδα.
Πίσω από τη δημοσκοπική καθίζηση, ένας «πόλεμος» ανάμεσα σε αντίπαλα κέντρα εξουσίας εντός της κυβέρνησης και μία «θύελλα» στα μέσα ενημέρωσης τόσο για τις αποκαλύψεις γύρω από το μισθό (που ξεπερνούσε και εκείνον του πρωθυπουργού) και το υπερσυγκεντρωτικό στυλ διοίκησης της παραιτηθείσας πλέον προσωπάρχη Σου Γκρέι, όσο και για τα δώρα που δεχόταν το ζεύγος Στάρμερ και υπουργοί της κυβέρνησης, αλλά και ο υπερβολικά πεσιμιστικός τόνος που έχει υιοθετήσει ο Βρετανός πρωθυπουργός για την οικονομία, όπως και σειρά κυβερνητικών αποφάσεων περιλαμβανομένης της περικοπής της επιδότησης θέρμανσης για τους συνταξιούχους.
Και όλα αυτά πριν καν κατατεθεί ο Προϋπολογισμός, που ο ίδιος ο Κιρ Στάρμερ έχει προαναγγείλει ότι θα είναι «οδυνηρός» και αναμένεται να περιλαμβάνει μεγάλες αυξήσεις φόρων.
Αμιγώς σε επίπεδο πολιτικής, τον Κιρ Στάρμερ «κυνηγά» από την πρώτη ημέρα ανάληψης των καθηκόντων του η κριτική ότι δεν διαθέτει συγκροτημένο σχέδιο, συγκεκριμένη στρατηγική και ισχυρή εσωτερική ατζέντα. Ο Άλιστερ Κάμπελ, στενός συνεργάτης και επικεφαλής επικοινωνίας του πρώην πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ, δηλώνει στο BBC Radio 4 πως η διακυβέρνηση αφορά «στην αδιάκοπη, ατέλειωτη συζήτηση που κάνεις με τη χώρα για το τι προσπαθείς να κάνεις». Και προσθέτει: «Αυτό το κομμάτι λείπει σε μεγάλο βαθμό».
Στη σημερινή εποχή οι ψηφοφόροι δεν είναι διατεθειμένοι να δώσουν λευκή επιταγή στους πολιτικούς, ούτε το πλεονέκτημα της αμφιβολίας, και γι’ αυτό δεν μπορείς να «αντέξεις» πολλά λάθη, επισημαίνει ο Κάμπελ. Η δημοσκοπική εικόνα ενός Στάρμερ που δεν δείχνει να πείθει τους Βρετανούς, αντίθετα χάνει σε χρόνο-ρεκόρ την εμπιστοσύνη τους, ήδη τον επιβεβαιώνει. Οι Τζον Μέιτζορ, Τόνι Μπλερ και Γκόρντον Μπράουν είχαν δει τη δημοτικότητά τους να αυξάνεται μετά την ανάληψη των καθηκόντων τους. Ακόμη και ο Ρίσι Σούνακ «είδε» τη δημοσκοπική του πτώση με βραδύτερο ρυθμό από τον Στάρμερ έρχεται να σημειώσει το Spectator.
Συγκεκριμένα, στην τελευταία μέτρηση του ινστιτούτου YouGov οι αρνητικές γνώμες για τον Στάρμερ αγγίζουν ποσοστό 63% και είναι το υψηλότερο αφότου ανέλαβε τα ηνία των Εργατικών το 2021. Είναι το ίδιο ποσοστό αντιδημοφιλίας με το οποίο «έφυγε» ο Τζέρεμι Κόρμπιν και το ίδιο ποσοστό συγκεντρώνει ο Νάιτζελ Φάρατζ -που κατά τα άλλα όμως με το υπερδεξιό κόμμα Reform ανεβαίνει μετεκλογικά στις δημοσκοπήσεις αγγίζοντας έως και το 19%. Όσο αφορά την πρόθεση ψήφου, στο 29% βρίσκονται οι Εργατικοί και ακολουθούν με 28% οι Τόρις σε έτερη μέτρηση της εταιρείας More in Common.
Keir Starmer is now as unpopular as Nigel Farage
— YouGov (@YouGov) October 8, 2024
Net favourability scores
Nigel Farage: -35
Keir Starmer: -36
Rishi Sunak: -42
Select cabinet ministers
Angela Rayner: -25
Rachel Reeves: -29
Yvette Cooper: -16
David Lammy: -19https://t.co/DCP4HQ1Jhl pic.twitter.com/5dwgDSgu6i
Είναι εντυπωσιακά μικρό το διάστημα για μία τέτοια ανατροπή, καθώς και για τις ανακατατάξεις στις οποίες προχώρησε ο Στάρμερ στη στενή ομάδα συνεργατών του μετά τις ρωγμές και τις εσωτερικές έριδες που είχαν στο επίκεντρο την προσωπάρχη και έμπιστό του Σου Γκρέι, η οποία τελικά προ ημερών επισήμως παραιτήθηκε, ουσιαστικά απομακρύνθηκε. Είχαν προηγηθεί εβδομάδες αμείλικτης κριτικής στα μέσα ενημέρωσης αφότου αποκαλύφθηκε πως ο μισθός της Σου Γκρέι ξεπερνούσε και εκείνον του πρωθυπουργού (170.000 έναντι 167.000 λιρών μηνιαίως) και ήλθαν παράλληλα στην επιφάνεια τριβές και αντιπαλότητες ανάμεσα στην ίδια και άλλους συμβούλους του Κιρ Στάρμερ.
Από τη γενική εικόνα δεν έλειψαν και ιστορίες για προτίμηση πολιτικών συμμάχων για την κάλυψη θέσεων στη δημόσια διοίκηση. Ο Στάρμερ επιχείρησε να ανακτήσει τον έλεγχο της κατάστασης ανακοινώνοντας την περασμένη Κυριακή την παραίτηση της Σου Γκρέι, η οποία αναλαμβάνει χαμηλότερο ρόλο ως απεσταλμένη του πρωθυπουργού για τις «περιφέρειες και τα έθνη», ενώ η θέση του προσωπάρχη πέρασε στον Μόργκαν Μακ Σουίνι, πρώην επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας των Εργατικών.
Οι αλλαγές βάζουν τέλος σε μια ταραχώδη περίοδο κατά την οποία η παρουσία των Σου Γκρέι και Μόργκαν Μακ Σουίνι δημιούργησε δύο κέντρα εξουσίας στην Ντάουνινγκ Στριτ, πυροδοτώντας τις φήμες για έντονη αντιπαλότητα, αν και αμφότεροι αρνούνταν οποιαδήποτε εχθρότητα μεταξύ τους. Η Σου Γκρέι ήταν η ανώτερη δημόσια υπάλληλος που είχε ηγηθεί της έρευνας και είχε «υπογράψει» την έκθεση-κόλαφο για τον Μπόρις Τζόνσον και το σκάνδαλο Partygate.
Οι σύμμαχοι Στάρμερ ελπίζουν ότι η αναδιοργάνωση θα παράξει μία πιο συνεκτική εσωτερική δομή, θα ενισχύει την επικοινωνιακή στρατηγική της κυβέρνησης και θα της επιτρέψει να αποφύγει τις παγίδες που έχει αντιμετωπίσει μέχρι στιγμής. Πάντως, ανώτερος αξιωματούχος του Γουάιτχολ, που μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας στο Politico, επιμένει: «Πάνω απ' όλα πρέπει ακόμη να επεξεργαστούν τι πραγματικά θέλει αυτή η κυβέρνηση για τη χώρα».
Οι Εργατικοί σε αυτό το ελάχιστο διάστημα στα ηνία της Βρετανίας «μετρούν» επίσης την παραίτηση της βουλευτού Ρόζι Ντάφιλντ που συνοδεύτηκε από μία οργισμένη ανοιχτή επιστολή, στην οποία κατήγγειλε «αντιλαϊκές, διαχειριστικές και τεχνοκρατικές πολιτικές» του Στάρμερ, νεποτισμό, απληστία και υποκρισία. Η οργή της αφορούσε τις δωρεές (ενδύματα, γυαλιά, έξοδα διαμονής σε διακοπές, εισιτήρια για συναυλίες της Τέιλορ Σουίφτ και ποδοσφαιρικούς αγώνες) συνολικής αξίας άνω των 107.000 στερλινών (127.278 ευρώ) που βρετανικά μέσα αποκάλυψαν ότι έχει αποδεχθεί από τα τέλη του 2019 ο Στάρμερ από επιχειρηματίες, τις μεγαλύτερες σε σύγκριση με οποιονδήποτε άλλον πολιτικό. Η Ρόζι Ντάφιλντ παράλληλα στράφηκε κατά των περικοπών σε επιδοτήσεις θέρμανσης για τους συνταξιούχους και ορισμένες κοινωνικές παροχές που αφορούν σε παιδιά.
Tην περασμένη εβδομάδα, η Ντάουνινγκ Στριτ ανακοίνωσε ότι o Κιρ Στάρμερ επέστρεψε 6.000 λίρες για δώρα και φιλοξενία που έλαβε αφότου έγινε πρωθυπουργός, εν όψει αυστηροποίησης του υπουργικού κώδικα αναφορικά με την αποδοχή δώρων και φιλοξενίας. Κύρια «πηγή» προέλευσης των δώρων ήταν ο Ουαχίντ Άλι, πολυεκατομμυριούχος και μέλος της Βουλής των Λόρδων. Η πρακτική δεν είναι παράνομη, ωστόσο ο Στάρμερ φέρεται κάποια να «ξέχασε» να τα δηλώσει, και σε κάθε περίπτωση καταγγέλλεται ότι η ιδιαίτερη ευκολία και η μεγάλη συχνότητα με την οποία αποδεχόταν τις δωρεές κάθε άλλο παρά συνάδει με τις δεσμεύσεις των Εργατικών για «ήθος στο δημόσιο βίο».
