Ερντογάν, Πούτιν και Ταμείο Ανάκαμψης στο «μενού» Μέρκελ - Μακρόν

Ερντογάν, Πούτιν και Ταμείο Ανάκαμψης στο «μενού» Μέρκελ - Μακρόν

Ιδιαιτέρως πλούσιο θα είναι το «μενού» κατά τη σημερινή συνάντηση του Εμανουέλ Μακρόν με την Άνγκελα Μέρκελ, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο μεσογειακό θέρετρο του πρώτου. Οι ηγέτες της Γαλλίας και της Γερμανίας καλούνται, άλλωστε, να διαχειριστούν το ερχόμενο διάστημα πολλά ανοιχτά και επικίνδυνα μέτωπα, στα οποία κρίνεται η αποτελεσματικότητα και η αξιοπιστία τόσο των ίδιων όσο και της ΕΕ.

Μετά λοιπόν από τα... προκαταρκτικά και τα αναμενόμενα σχόλια για την έκβαση της διπλής γαλλογερμανικής αναμέτρησης στα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ, Μακρόν και Μέρκελ θα περάσουν στα κυρίως «πιάτα». Αυτά που θα περιλαμβάνουν, σύμφωνα με πληροφορίες, τρία μείζονος σημασίας θέματα: την κατάσταση που επικρατεί στη νοτιοανατολική Μεσόγειο και τη θέση της ΕΕ έναντι της Τουρκίας του Ταγίπ Ερντογάν, τις εξελίξεις στη Λευκορωσία αλλά και την Ουκρανία υπό το πρίσμα των λεπτών ισορροπιών με τη Μόσχα, καθώς και το μέλλον του Ταμείου Ανάκαμψης.

Ανυποχώρητος ο «Σουλτάνος»

Όσον αφορά στο πρώτο, είναι φανερό πως η διαχείρισή του και η εκτόνωση της έντασης δεν θα είναι εύκολη. Πολύ περισσότερο μετά και τις νέες δηλώσεις που έκανε χθες ο Ερντογάν, στις οποίες τόνισε πως «η Τουρκία είναι αποφασισμένη να διεκδικήσει ως το τέλος τα δικαιώματά της στην ανατολική Μεσόγειο». Για να προσθέσει, «φωτογραφίζοντας» τη Γαλλία, με την οποία έχει ανοίξει μεγάλο... λογαριασμό: «Καμία αποικιοκρατική δύναμη ή απειλή δεν μπορεί να αποκλείσει τη χώρα μας από τα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που εκτιμάται ότι υπάρχουν στην περιοχή».

Η κατάσταση περιπλέκεται περαιτέρω, μάλιστα, από τη στιγμή που Παρίσι και Βερολίνο δεν φαίνεται να συμφωνούν απολύτως στη γραμμή που πρέπει να τηρηθεί, όπως έχουν δείξει οι ενέργειες και δηλώσεις των τελευταίων εβδομάδων. Υπό αυτό το πρίσμα, η εξεύρεση μιας κοινής γραμμής ανάμεσα στους δύο ισχυρούς της ΕΕ αποτελεί προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ προκειμένου να στεφθεί με επιτυχία η έκτακτη σύνοδος που έχει προαναγγελθεί για το τέλος Σεπτεμβρίου και να παράξει απτά αποτελέσματα.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, όπως κατέστη φανερό και μετά τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη ανάμεσα στους ηγέτες των «27», η ανησυχία που επικρατεί είναι έκδηλη και αποτυπώθηκε στις δηλώσεις και της Γερμανίδας καγκελαρίου και του προέδρου του Συμβουλίου. Η Μέρκελ, συγκεκριμένα, χαρακτήρισε την κατάσταση «πολύ επικίνδυνη» και επανέλαβε την πάγια θέση της περί «αποκλιμάκωσης της κατάστασης», ενώ τόνισε εκ μέρους των «27» ότι «εκφράσαμε την αλληλεγγύη μας προς την Ελλάδα και την Κύπρο όσον αφορά στα δικαιώματά τους». Τάχθηκε δε υπέρ της επανάληψης του διαλόγου ανάμεσα σε Αθήνα και Άγκυρα «για τα διαφιλονικούμενα ζητήματα της οριοθέτησης των θαλασσίων συνόρων», μια φράση που παραπέμπει στην τακτική των ίσων αποστάσεων.

Από την πλευρά του, ο Σαρλ Μισέλ δήλωσε και πάλι αλληλέγγυος με την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία, αποδοκιμάζοντας τις παράνομες γεωτρήσεις και υπογραμμίζοντας πως «όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι». Με τη φράση αυτή δε, άφησε εμμέσως πλην σαφώς ανοιχτό και το σενάριο της επιβολής κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας, που έχουν βάλει στο τραπέζι οι κυβερνήσεις Αθήνας και Λευκωσίας.

Μινσκ, Κίεβο, Μόσχα...

Η αλήθεια είναι πως τα πράγματα δεν είναι απλά ούτε στα άλλα δύο θέματα που προαναφέραμε – έστω κι αν σε αυτά, οι διαφορές Γαλλίας και Γερμανίας μοιάζουν να είναι μικρότερες. Για του λόγου το αληθές, η κατάσταση στη Λευκορωσία απαιτεί λεπτούς χειρισμούς, καθώς όπως σημείωναν αρκετά διεθνή ΜΜΕ και ειδησεογραφικά πρακτορεία, η ΕΕ θέλει μεν να αποδείξει την δημοκρατική της ευαισθησία και να τηρήσει μια πολιτική αρχών, όμως δεν έχει την πρόθεση να τα σπάσει πλήρως με τη Μόσχα (ειδικά σε μια στιγμή που οι Γερμανοί έχουν... εκνευριστεί με τις ασφυκτικές πιέσεις των ΗΠΑ, που έχουν στόχο την ακύρωση της κατασκευής του αγωγού Nord Stream).

Έτσι, αν και χθες οι «27» αποφάσισαν να μην αναγνωρίσουν το αποτέλεσμα των πρόσφατων εκλογών και να ταχθούν στο πλευρό των διαδηλωτών, υποσχόμενοι μάλιστα να τους συνδράμουν και υλικά, η επιβολή κυρώσεων «πάγωσε», μέχρις ότου φανούν και οι διαθέσεις της άλλης πλευράς. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, εξάλλου, μπορεί να μην προτίθεται να «εκχωρήσει» τη Λευκορωσία στην ΕΕ, όμως αυτό δεν σημαίνει πως θα στηρίξει ως το τέλος τον Λουκασένκο, ο οποίος τον έχει... εκνευρίσει πολλάκις με τη στάση του και τις απαιτήσεις του.

Ουσιαστικά, πάντως, το θέμα της Λευκορωσίας πάει «πακέτο» με εκείνο της Ουκρανίας, που επίσης αποτελεί πεδίο αναμέτρησης με τον Πούτιν. Σημειώνεται πως, σύμφωνα με πληροφορίες, στο τέλος Αυγούστου προγραμματίζεται νέα συνάντηση της αποκαλούμενης «Ομάδας της Νορμανδίας», στην οποία συμμετέχουν Γερμανία, Γαλλία, Ρωσία και Ουκρανία, σε μια προσπάθεια να γίνουν τα επόμενα βήματα προς την κατεύθυνση μιας πολιτικής λύσης -η οποία προκρίνεται βεβαίως και για την περίπτωση της Λευκορωσίας.

Η πανδημία απειλεί

Τέλος, Μακρόν και Μέρκελ είναι υποχρεωμένοι να ασχοληθούν εκ νέου με το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς όλα δείχνουν ότι ο συμβιβασμός που επετεύχθη κατά τη μαραθώνια σύνοδο κορυφής του Ιουλίου δεν εγγυάται τη συνέχεια. Αξίζει να σημειωθεί ότι τις τελευταίες ημέρες, έχουν πυκνώσει οι διαρροές εκ μέρους των αποκαλούμενων «frugals» που μεταφέρουν απαισιοδοξία καθώς, όπως σημειώνουν, δεν υπάρχει πρόοδος στις διαπραγματεύσεις για την εφαρμογή των συμφωνηθέντων, την εκταμίευση των ποσών, τους όρους που θα τη συνοδεύουν και το σύστημα εποπτείας.

Μάλιστα, το εν εξελίξει δεύτερο κύμα της πανδημίας, η παράταση της κρίσης και της αβεβαιότητας για την οικονομία, καθώς και η σκληρή μάχη που έχει ξεκινήσει για τα εμβόλια, καθιστά πιο πιεστική την κατάσταση για την καγκελάριο της Γερμανίας και τον πρόεδρο της Γαλλίας, που είναι αναγκασμένοι να επιταχύνουν τις εξελίξεις. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, πως σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Reuters, οι δύο ηγέτες θα προωθήσουν εντός Σεπτεμβρίου ένα σχέδιο επείγουσας αναμόρφωσης και ενίσχυσης της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, επιδιώκοντας να διευκολύνουν και το δικό τους έργο.

Όπως και να το κάνουμε, πάντως, αμφότεροι καλούνται να σηκώσουν πολλά βάρη μαζί το επόμενο διάστημα και γι' αυτό, σήμερα θα επιχειρήσουν να καταλήξουν σε συμφωνία για να τα μοιραστούν.

John Thys, Pool Photo via AP