Γιατί ο Μακρόν βγαίνει μπροστά για τα πυρηνικά του Ιράν
AP
AP

Γιατί ο Μακρόν βγαίνει μπροστά για τα πυρηνικά του Ιράν

Η συνάντηση του Εμανουέλ Μακρόν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ με τον Ιρανό πρόεδρο Ιμπραήμ Ραϊσί δείχνει την αποφασιστικότητα του Γάλλου προέδρου στο διεθνές προσκήνιο. Ο Μακρόν προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ της διστακτικότητας των Ηνωμένων Πολιτειών και της παρελκυστικής πολιτικής του Ιράν, ενώ ο χρόνος τελειώνει για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.

Ο Γάλλος πρόεδρος προσπαθεί να διασώσει τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα καθώς θεωρεί πως η κλεψύδρα αδειάζει επικίνδυνα. Έπειτα από τη δραστηριοποίηση της κυβέρνησης του Ισραήλ στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και την Ουάσιγκτον, το κλίμα έχει αλλάξει.

Ήδη στην Ευρώπη υπάρχει μία κόπωση για την παρελκυστική τακτική της Τεχεράνης στις διαπραγματεύσεις. Η Γερμανία φαίνεται να τάσσεται περισσότερο υπέρ της βρετανικής σκληρής προσέγγισης, καθώς οι τρεις χώρες εξέφρασαν τις σοβαρές ανησυχίες τους για τις προθέσεις της Τεχεράνης, αμφιβάλλοντας εάν το Ιράν θέλει να φτάσει όντως σε μία συμφωνία. Ο φόβος είναι βέβαια πως το θεοκρατικό καθεστώς θέλει να ροκανίσει τον χρόνο μέχρι να έχει προχωρήσει ακόμα περισσότερο το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Αλλά και στην αμερικανική πρωτεύουσα πλέον η προεδρία Μπάιντεν εμφανίζεται λιγότερο πρόθυμη να πάρει ρίσκα στη διαπραγμάτευση. Από τη στιγμή που τα εκλογικά ποσοστά του Τζο Μπάιντεν εκτινάχθηκαν και ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του Νοεμβρίου, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει αποφασίσει να παγώσει την πρόοδο στις διαπραγματεύσεις για επαναφορά στη συμφωνία του 2015, τότε που αποτελούσε έναν από τους βασικούς πρωταγωνιστές της.

Η απαίτηση της Τεχεράνης για εγγυήσεις που η Ουάσινγκτον δεν μπορεί να παρέχει είναι ενδεικτική της στάσης των Ιρανών, πάντως. Η Τεχεράνη ισχυρίζεται πως από τη στιγμή που ο Ντόναλντ Τραμπ ως Αμερικάνος πρόεδρος οδήγησε τις ΗΠΑ σε μονομερή αποχώρηση από τη συμφωνία έχει διαβρωθεί η αξιοπιστία. Οπότε, τώρα ζητούν από τον Τζο Μπάιντεν να δεσμευθεί πως όποιος και αν είναι πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών μετά από εκείνον, θα παραμείνει στη συμφωνία.

Αυτό βέβαια είναι κάτι ανέφικτο, καθώς ο ίδιος ο Μπάιντεν δεν μπορεί να γνωρίζει τι θα μπορεί να κάνει η δική του προεδρία, δεδομένων των περιορισμών που μπορεί να επιβάλουν το Κογκρέσο ή η Γερουσία ανάλογα με το αποτέλεσμα των ενδιάμεσων εκλογών του Νοεμβρίου. Οι ΗΠΑ επαναλαμβάνουν ότι δεν μπορούν να δώσουν τέτοιες εγγυήσεις, καθώς δεν γνωρίζουν ποια θα είναι η στάση των επόμενων προέδρων της χώρας στο θέμα.

Άλλωστε στην Ουάσιγκτον δεν εμπιστεύονται την Τεχεράνη ευρύτερα, καθώς συνεχίζουν την επιβολή κυρώσεων στο ιρανικό καθεστώς. Το αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου ανακοίνωσε ότι θα προσθέσει 3 Boeing 747 που φέρονται να χρησιμοποιούνται από τις Ιρανικές Αερογραμμές για να μεταφέρουν εμπορεύματα στη Ρωσία, στον κατάλογο των αεροσκαφών που παραβιάζουν τους ελέγχους των κυρώσεων στο Κρεμλίνο.

Βέβαια, το πιο ανησυχητικό είναι πως η Τεχεράνη αμφισβητεί ακόμα και την ουδετερότητα της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΔΕΑΕ), χαρακτηρίζοντας τις έρευνες της ως πολιτικά υποκινούμενες. Άλλωστε μία από τις απαιτήσεις του Ιράν είναι να μπει στο αρχείο της ΔΕΑΕ η έρευνα για τα ίχνη εμπλουτισμένου ουρανίου που βρέθηκαν σε τρεις μη δηλωμένες εγκαταστάσεις.

Αυτό είναι ενδεικτικό ενδεχομένως των διαθέσεων αλλά και των στοχεύσεων της Τεχεράνης για το επόμενο διάστημα και της δυσκολίας της αποστολής του Γάλλου προέδρου για να επιτευχθεί η συμφωνία.