Η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις και το «αδιανόητο»
AP Photo/Evan Vucci
AP Photo/Evan Vucci

Η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις και το «αδιανόητο»

Λίγη σημασία είχε ανέκαθεν για τους Αμερικανούς το πρόσωπο που «συμπληρώνει» τον υποψήφιο πρόεδρο που ζητά την ψήφο τους. Όμως ό,τι παραδοσιακά συνέβαινε στις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν συμβαίνει πια. Και ενώ κορυφαία στελέχη, βουλευτές και γερουσιαστές των Δημοκρατικών έχουν συμβιβαστεί με το γεγονός ότι, παρά το γηραιό της ηλικίας του, ο Τζο Μπάιντεν είναι η καλύτερη διαθέσιμη επιλογή για να εμποδίσουν μία εφιαλτική επάνοδο του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, δεν συμβαίνει το ίδιο στην περίπτωση της αντιπροέδρου Κάμαλα Χάρις.

Η «εξίσωση Χάρις» είναι δισεπίλυτη και ο προβληματισμός βαθύς για το εάν η επιλογή ενός άλλου υποψήφιου αντιπροέδρου θα κατέληγε πράγματι προς όφελος του κόμματος όχι μόνο στις επικείμενες εκλογές, αλλά και μακροπρόθεσμα. Όσο πλησιάζει πάντως ο χρόνος για τις προεδρικές εκλογές του 2024, τόσο δυναμώνουν οι φωνές που ζητούν από τον Τζο Μπάιντεν την απομάκρυνση της Κάμαλα Χάρις από την κούρσα.

Η διαδικασία θα ήταν αδιαμφισβήτητα πρωτοφανής και όχι απαραίτητα «ενωτική». Ουδείς πρόεδρος έχει απομακρύνει τον αντιπρόεδρό του στην εκστρατεία επανεκλογής μετά τον Φραγκλίνο Ρούσβελτ και την αντικατάσταση του Χένρι Ουάλας από τον Χάρι Τρούμαν το 1944. 

Είναι γεγονός πως δεν θα βάραινε σε τέτοιο βαθμό στη «ζυγαριά» εάν θα στεκόταν η μειωμένης δημοτικότητας και αποδοχής Κάμαλα Χάρις ή κάποιος άλλος στο πλευρό του Τζο Μπάιντεν εφόσον εκείνος δεν ήταν ήδη ο γηραιότερος πρόεδρος των ΗΠΑ. Σήμερα ο Μπάιντεν βαδίζει στα 81 του χρόνια. Εάν επανεκλεγεί, στη λήξη της δεύτερης θητείας του θα είναι 86 ετών.

Την επόμενη τετραετία η Κάμαλα Χάρις αναγκαστικά θα πρέπει να επωμιστεί περισσότερες και βαρύτερες ευθύνες, και σε περίπτωση αδυναμίας άσκησης καθηκόντων ή θανάτου του Τζο Μπάιντεν θα αναλάμβανε τα ηνία. Όμως, όπως σταθερά αποτυπώνουν οι δημοσκοπήσεις, η Κάμαλα Χάρις δεν έχει πείσει τους Αμερικανούς, όπως αποδεικνύεται ότι δεν έχει πείσει και το κόμμα της ότι μπορεί να «σηκώσει» το ρόλο.

Οι Ρεπουμπλικανοί ως είναι αναμενόμενο έχουν εισέλθει στην εκστρατεία του 2024 δηλώνοντας ότι όποιος ψηφίσει Μπάιντεν, ψηφίζει την Κάμαλα Χάρις, την οποία διαρκώς κατακεραυνώνουν.

Αλλά η σκληρή αλήθεια για την αντιπρόεδρο των ΗΠΑ είναι ότι σε ιδιωτικές συνομιλίες με τους δημοσιογράφους είναι δεκάδες οι Δημοκρατικοί στον Λευκό Οίκο, το Καπιτώλιο και σε όλη τη χώρα -συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που τη στήριξαν για να λάβει το «εισιτήριο» το 2020- που εκτιμούν ότι δεν ανταποκρίθηκε στην πρόκληση να αναδειχθεί ως μελλοντική ηγετική μορφή του κόμματος, πολλώ δε μάλλον της χώρας, επισημαίνουν οι New York Times.

Ζήτημα δημόσιας αντίληψης και αδυναμία να αφήσει ένα σαφές αποτύπωμα αλλά και να συνδεθεί με τους ψηφοφόρους καταλογίζουν πρωτίστως οι επικριτές της στην Κάμαλα Χάρις, με τις δημοσκοπήσεις ακόμη και όταν βγήκε μπροστά -ειδικά στο ζήτημα της απαγόρευσης του δικαιώματος της άμβλωσης από το Ανώτατο Δικαστήριο- να μην επανακάμπτουν. Το αρνητικό μείγμα έρχονται να συμπληρώσουν οι σεξισμός και ο ρατσισμός στις ΗΠΑ.

Η πρώην εισαγγελέας και γερουσιαστής από την Καλιφόρνια έγραψε «τριπλή» αμερικανική Ιστορία ως η πρώτη γυναίκα, η πρώτη Αφροαμερικανή και η πρώτη ασιατικής καταγωγής αντιπρόεδρος. Όμως πολλοί αναλυτές συγκλίνουν ότι δεν έχει καθορίσει το στίγμα της πέραν αυτής της κληρονομιάς.

Δημοσκόπηση του NBC News διαπίστωσε φέτος ότι το 49% των ψηφοφόρων έχουν δυσμενή άποψη για τη Χάρις. Είναι η χαμηλότερη καθαρή αρνητική βαθμολογία για αντιπρόεδρο από τότε που ξεκίνησε η ανάλογη μέτρηση το 1989. Σε αυτό το κλίμα, και ενώ ελλοχεύει η απειλή Τραμπ, εντείνονται οι συζητήσεις στους Δημοκρατικούς για κάτι που άλλοτε θα έμοιαζε έως και αδιανόητο: Πώς θα βρει το κόμμα ένα τρόπο να την παραγκωνίσει χωρίς να προσβάλλει ή να εξαγριώσει βασικές εκλογικές ομάδες των Δημοκρατικών.

Ο Τζο Μπάιντεν έχει ανακοινώσει επίσημα ότι στην κάλπη «κατεβαίνει» με την Χάρις, όμως οι Δημοκρατικοί που θέλουν την αλλαγή επιμένουν ότι η είναι πολιτικό βάρος στο ψηφοδέλτιο τη στιγμή μάλιστα που η απόσταση που χωρίζει τους Μπάιντεν και Τραμπ στις δημοσκοπήσεις είναι επικίνδυνα μικρή.

Επιφανή στελέχη των Δημοκρατικών, ανάμεσά τους η γερουσιαστής της Μασσαχουσέτης Ελίζαμπεθ Γούορεν, η τέως πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι, αλλά και ο βουλευτής Τζέιμι Ράσκιν, έχουν δώσει αμφίσημες απαντήσεις που απέχουν μακριά από μία θερμή υποστήριξη όταν καλούνται από τους δημοσιογράφους να μιλήσουν για την Κάμαλα Χάρις.

Τις περισσότερες φορές, οι ανησυχίες συζητούνται κατ' ιδίαν. Ή προέρχονται από λιγότερο γνωστούς Δημοκρατικούς εκτός Ουάσινγκτον. Αλλά οι επιφανείς Δημοκρατικοί δίνουν ολοένα και περισσότερο το είδος των απαντήσεων που κανονικά θα φαινόταν ότι έχουν σχεδιαστεί για να τροφοδοτήσουν ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσο θα έπρεπε η διαδικασία να συνεχιστεί έως έχει. O Ντόναλντ Τραμπ από την άλλη δεν έχει κανένα λόγο να μην προβλέψει σε πρόσφατη συνέντευξή του ότι «πιθανότατα οι Δημοκρατικοί θα έχουν κάποιου είδους προκριματικές εκλογές και θα εμπλακούν και άλλοι άνθρωποι».

Γνωστοί πολιτικοί αναλυτές σε έγκριτα μέσα από το The Atlantic έως το New York Magazine και την Washington Post έχουν επιχειρηματολογήσει υπέρ της ανάγκης αντικατάστασης της Κάμαλα Χάρις στην κούρσα για την προεδρική κάλπη του 2024. Στο ίδιο μήκος, το 19FortyFive προκρίνει ως πιθανούς αντικαταστάτες τον κυβερνήτη της Καλιφόρνια Γκάβιν Νιούσομ, την γερουσιαστή της Μινεσότα Έιμι Κλόμπσαρ, καθώς και στην Ελίζαμπεθ Γουόρεν (η οποία είχε διεκδικήσει το χρίσμα των Δημοκρατικών το 2020).

Ο διεθνούς φήμης αναλυτής και συγγραφέας Ντέιβιντ Ιγκνάσιους κρίνει πως όχι μόνο η Κάμαλα Χάρις θα πρέπει να αντικατασταθεί, αλλά να αποσυρθεί και ο ίδιος ο Μπάιντεν. Σε άρθρο γνώμης που υπογράφει στην WP πιστώνει στον Τζο Μπάιντεν ότι επικράτησε του Ντόναλντ Τραμπ το 2020, απέτρεψε το διαφημιζόμενο «κόκκινο κύμα» στις ενδιάμεσες εκλογές, κυβέρνησε ένα πολωμένο έθνος από το κέντρο όπως υποσχέθηκε, και η ομοσπονδιακή δικαιοσύνη οδήγησε τον τέως πρόεδρο στο εδώλιο. Ήταν επιτυχής και αποτελεσματικός, αλλά κινδυνεύει να ανατρέψει το μεγαλύτερο επίτευγμά του: Να σταματήσει τον Τραμπ, αναφέρει.

Ο Μπάιντεν θα ήταν 82 ετών όταν θα ξεκινούσε μια δεύτερη θητεία. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του Associated Press-NORC, το 77% των πολιτών, συμπεριλαμβανομένου του 69% των Δημοκρατικών, πιστεύει ότι είναι πολύ μεγάλος για να είναι αποτελεσματικός για τέσσερα ακόμη χρόνια. Η ηλικία του Μπάιντεν δεν είναι μόνο ένα… τροπάριο του Fox News -ήταν το θέμα συζήτησης στο δείπνο σε όλη την Αμερική το καλοκαίρι, τονίζει ο Ντέιβιντ Ιγκνάσιους.

Και σημειώνει πως εξαιτίας των ανησυχιών τους για την ηλικία του Μπάιντεν, οι ψηφοφόροι θα ήταν λογικό να επικεντρωθούν στην Κάμαλα Χάρις. Η αντιπρόεδρος διαθέτει πολλές αξιέπαινες ιδιότητες, αλλά το απλό γεγονός είναι ότι δεν έχει καταφέρει να κερδίσει την προσοχή στη χώρα ή ακόμη και στο ίδιο της το κόμμα. Και είναι μάλιστα λιγότερο δημοφιλής από τον Μπάιντεν, με ποσοστό αποδοχής 39,5%, σύμφωνα με τον ιστότοπο δημοσκοπήσεων FiveThirtyEight.

Ο Έρικ Λέβιτς του Νεw York Magazine υπογραμμίζει την ίδια στιγμή ότι σαφώς δεν λείπουν οι εύλογες αντιρρήσεις και επιφυλάξεις για ένα σενάριο αντικατάστασης. Η Χάρις δεν είναι μια οποιαδήποτε αντιπρόεδρος, αλλά έγραψε Ιστορία και ενδεχόμενη αποπομπή της από το ψηφοδέλτιο θα μπορούσε να προσβάλει και να αποθαρρύνει όσους είδαν την εκλογή της ως ιστορικό θρίαμβο. Αυτό αποτελεί σοβαρό κίνδυνο, αναγνωρίζει ο ίδιος όμως εκτιμά ότι δεδομένου του αποδεδειγμένου ρεαλισμού της βάσης των Δημοκρατικών μία αντικατάσταση της Χάρις θα προκαλούσε λιγότερες αντιδράσεις απ’ ότι μπορεί να φοβάται η ελίτ του κόμματος.