Η προσπάθεια εμβάθυνσης των συμμαχιών των ΗΠΑ με τη διοργάνωση της συνόδου για τη Δημοκρατίας συμπίπτει με την κλιμάκωση των εντάσεων της με τη Ρωσία. Ενώ η Μόσχα ενισχύει την παρουσία της στα σύνορα με την Ουκρανία, βάζει ταυτόχρονα σημαντικά διλήμματα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η διοργάνωση μίας συνόδου για τη δημοκρατία από τις Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούσε βασική προεκλογική εξαγγελία του Τζο Μπάιντεν, ώστε να τον διαχωρίζει από τις πρακτικές του προκατόχου του Ντόναλντ Τραμπ. Η σύνθεση των συμμετεχόντων δείχνει πως η πρωτοβουλία έχει μάλλον βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Σε κάθε περίπτωση, βέβαια η δυναμική της υπερδύναμης μπορεί να συγκεντρώσει την προσοχή διεθνώς.
Η εξαίρεση της Τουρκίας από τη σύνοδο δείχνει τη συνειδητοποίηση στην άλλη άκρη του Ατλαντικού πως η ροπή του ερντογανικού καθεστώτος είναι πλέον αυταρχική. Βέβαια, η Άγκυρα παραμένει κραταιή στο ΝΑΤΟ, μία άλλη συμμαχία μεταξύ δημοκρατιών, σύμφωνα με τις διακηρύξεις της. Μόλις πριν από λίγο καιρό ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού, Γενς Στολτενμπεργκ χαρακτήριζε την Τουρκία ως δημοκρατία, καθώς έχει εκλογές, αμελώντας προφανώς τις καταπατήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις διώξεις των πολιτικών αντιπάλων του καθεστώτος.
Ο Μπάιντεν, διαβλέποντας το κλίμα στο εσωτερικό των ΗΠΑ όπου τονίζεται η αυταρχική διολίσθηση του καθεστώτος του Ερντογάν, απείχε από το να προσκαλέσει την Άγκυρα. Συμπτωματικά, την ίδια στιγμή έλαβαν χώρα τα βίαια επεισόδια στις συνεδριάσεις του κοινοβουλίου στην Τουρκία, δείχνοντας τη σαφή υποτίμηση ενός βασικού δημοκρατικού θεσμού στη γειτονική χώρα.
Βέβαια, η απουσία της Ουγγαρίας με την ταυτόχρονη παρουσία της Πολωνίας, δύο χωρών της ΕΕ με παρόμοιες οπισθοδρομικές πρακτικές, δείχνει την παρουσία του γεωπολιτικού κριτηρίου στις προσκλήσεις. Η επίδειξη στρατιωτικής ισχύος από τη Ρωσία στην Ουκρανία έχει καταστήσει τη Βαρσοβία απαραίτητο σύμμαχο της Ουάσιγκτον, ειδικά από τη στιγμή που ο Μπάιντεν δεν σκοπεύει να στείλει στρατεύματα στην Ανατολική Ευρώπη.
Ακόμα και μετά το ψηφιακό τετ-α-τετ μεταξύ Μπάιντεν και Πούτιν, η συγκέντρωση στρατευμάτων στα ρωσοουκρανικά σύνορα συνεχίζεται, αυξάνοντας τους φόβους για μία ρωσική εισβολή. Ταυτόχρονα βέβαια, ο Τζο Μπάιντεν διατηρεί ανοιχτούς τους διαύλους με τα κράτη της καρδιάς της ανατολικής Ευρώπης, καθώς σήμερα είχε διαβουλεύσεις με τους επικεφαλής των εννέα χωρών της περιοχής που είναι μέλη του ΝΑΤΟ.
Η επίκληση της δημοκρατίας ως συνεκτικού ιστού των συμμαχιών της, στοχεύει να δώσει νέα ώθηση τις ευρωατλαντικές της σχέσεις. Πλέον στη γερμανική κυβέρνηση βρίσκονται οι Πράσινοι που είχαν αναδείξει το ζήτημα των σχέσεων με τα αυταρχικά κράτη, ενώ η συμπροέδρος του είναι Υπουργός Εξωτερικών.
Η Μπέρμποκ δεν μπορούσε παρά να στηλιτεύσει την ανάπτυξη ρωσικών στρατευμάτων κοντά στην Ουκρανία ως ανησυχητική. Ακόμα κι ο Σόλτς δεν διέψευσε την πιθανότητα κυρώσεων γύρω από τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2, σε περίπτωση εισβολής, έπειτα από τη σύνδεση του ζητήματος από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο νέος καγκελάριος ανέφερε χαρακτηριστικά πως επιθυμεί το απαραβίαστο των συνόρων να γίνεται σεβαστό από όλους σε σχετική ερώτηση.
Η Μόσχα θεωρεί εξαιρετικά σημαντική τη στάση των ευρωπαϊκών κρατών στο ζήτημα της Ουκρανίας. Ο Πούτιν έχει ζητήσει ουσιαστικά την ουδετερότητα της στη συγκεκριμένη περίπτωση, ενώ το Κρεμλίνο παρατηρεί την κάθε κίνηση. Σίγουρα δεν περνάει απαρατήρητη, η απονομή του βραβείου Ζαχάρωφ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και η προβολή ενός βίντεο για την Παγκόσμια Ημέρα εναντίον της Διαφθοράς για τον αντικαθεστωτικό Αλεξέι Ναβάλνι, που διώκεται ποινικά κι ο Πούτιν έχει αναγάγει σε μεγάλο αντίπαλο του.
