Η επόμενη μέρα στην Ουκρανία μετά την ευρωπαϊκή παρέμβαση σε ΗΠΑ και Ρωσία

Η επόμενη μέρα στην Ουκρανία μετά την ευρωπαϊκή παρέμβαση σε ΗΠΑ και Ρωσία

Οι προσπάθειες των Ευρωπαίων να αποτρέψουν την κλιμάκωση της ουκρανικής κρίσης είχαν μάλλον μεικτά αποτελέσματα. Ο Σολτς με τον Μπάιντεν βρήκαν ένα κοινό βηματισμό στη διατλαντική συνεργασία τους, ενώ ο Μακρόν φαίνεται να μην πέτυχε να δεσμεύσει τον Πούτιν σε μία τροχιά αποκλιμάκωσης. Η επόμενη μέρα βρίσκει την κατάσταση στην Ουκρανία σχεδόν στο ίδιο σημείο που βρισκόταν και πριν ή και σε πιο επικίνδυνο στάδιο.

Την ώρα που ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς ολοκλήρωνε την πρώτη επίσημη επίσκεψη του στην Ουάσιγκτον σε ένα θερμό κλίμα με τον Τζο Μπάιντεν, ο Εμμανουέλ Μακρόν έβρισκε μία τεράστια απόσταση που έπρεπε να διανύσει στη Μόσχα, στο μεγάλο λευκό τραπέζι του Πούτιν.

Η σύγχυση που προέκυψε για το τι τελικά διημείφθη στο ιδιότυπο τετ α τετ είναι χαρακτηριστική της αυξημένης δυσκολίας της σχέσης τους. Ο Μακρόν ισχυρίστηκε πως ο Πούτιν δεσμεύθηκε να μην συνεχίσει την κλιμάκωση με τις κινήσεις στρατευμάτων του στη Λευκορωσία, ενώ το Κρεμλίνο το διέψευσε κατηγορηματικά.

Είναι μάλλον αναμενόμενο ο Μακρόν να προσπαθεί να εμφανίσει μία γαλλική επιτυχία σε μία κρίση, όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες πρωταγωνιστούν. Από την άλλη πλευρά, μπορεί ο Μακρόν να επιστράτευσε μία συνήθη πρακτική στη διεθνή πολιτική, όπου μετά από μία συνομιλία, υπερθεματίζονται ή και προστίθενται στοιχεία που θα βοηθούσαν, αν λέγονταν, στον βωμό της ειρήνευσης. Ωστόσο, ο Πούτιν ήταν σαφές πως είχε άλλες στοχεύσεις.

Είναι πιθανόν το Κρεμλίνο να περίμενε κάτι ανάλογο με ότι πέτυχε στη συνάντηση του με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ ή τουλάχιστον με όσο περιθώριο είχε η Γαλλία.

Στην περίπτωση της Κίνας βέβαια, υπήρχε μία σχεδόν πλήρης ταύτιση από το πως ορίζεται η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα για το Πεκίνο και τη Μόσχα, μέχρι και το τι συμβαίνει στην ανατολική Ευρώπη, όπου, σύμφωνα με τη σινορωσική συνεννόηση, η Δύση επεκτείνεται με επιθετικό τρόπο. Το Κρεμλίνο περίμενε τουλάχιστον ο Μακρόν να υιοθετήσει τη δική του θεώρηση περί του τι λαμβάνει χώρα στο περιφερειακό υποσύστημα της.

Ωστόσο, το ζήτημα των ρωσικών στρατευμάτων στη Λευκορωσία, που ανέδειξε ο Μακρόν, αποτελεί βασικό στοιχείο της στρατηγικής της Μόσχας. Ας μην λησμονούμε πως τα στρατιωτικά γυμνάσια στη Λευκορωσία αποτελούν μία μη προγραμματισμένη άσκηση, που προέκυψε ως αποτέλεσμα της αμερικανορωσικής όξυνσης στην ανατολική Ευρώπη.

Επιπρόσθετα, η Ρωσία θεωρεί πως η επίδειξη στρατιωτικής ισχύος της στο εγγύς εξωτερικό της αποτελεί συστατικό στοιχείο της προσέγγισής της. Ο Πούτιν μπορεί να εκτιμά τη γαλλική παρουσία, αλλά δεν είναι πρόθυμος να απεμπολήσει το στοιχείο της έκπληξης.

Η σημερινή παρέμβαση του Γάλλου υπουργού Οικονομίας Μπρουνό Λεμέρ εναντίον της αμερικανικής παρέμβασης, περί του Nord Stream 2 δείχνει γιατί το Κρεμλίνο συνεχίζει να θεωρεί σημαντική την επιρροή του Παρισιού. Παρά τη μάλλον αρνητική γαλλική προσέγγιση στο παρελθόν, σχετικά με τον αγωγό φυσικού αερίου, ο Λεμέρ στράφηκε εναντίον της απόλυτης στάσης των Ηνωμένων Πολιτειών εναντίον του, τονίζοντας πως δεν είναι οι ΗΠΑ που θα βρεθούν αντιμέτωπες με τις συνέπειες της σύρραξης στην Ουκρανία, αλλά οι Ευρωπαίοι, σχετικά με τις τιμές στην ηλεκτρική ενέργεια.

Μάλιστα, έθεσε την έναρξη του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2 ως ένα από τα σημεία - κλειδιά για να ξεπεραστεί η κρίση με τη Ρωσία. Βέβαια, αυτή η στάση συνδέεται με τη χθεσινή ταύτιση απόψεων μεταξύ Σολτς και Μπάιντεν.

Ο Αμερικάνος πρόεδρος έκανε σαφή την προτίμηση του στο Βερολίνο, ως τον επιθυμητό εταίρο του στην Ευρώπη, όσον αφορά στη ρωσοουκρανική κρίση αλλά και ευρύτερα. Χαρακτηριστικό είναι πως ο Γερμανός καγκελάριος Σολτς άδραξε την ευκαιρία να δηλώσει τα σχέδια για την ενεργειακή ανεξαρτητοποίηση της χώρας του, ώστε να εκμαιεύσει τη στήριξη της Ουάσιγκτον για να πραγματοποιήσει τις γερμανικές φιλοδοξίες.

Ο Μακρόν έχει κατανοήσει πως η επίσκεψη του σηματοδοτούσε τη συνέχιση της διαπραγμάτευσης για την επόμενη ημέρα στην ανατολική Ευρώπη. Ο Πούτιν ωστόσο ξεκαθάρισε πως η Ρωσία του είναι εκείνη που θα ορίσει το πλαίσιο. Αυτό άλλωστε φάνηκε και από τον άκομψο αστεϊσμό του Πούτιν, σχετικά με τις συμφωνίες του Μινσκ, με στόχο την Ουκρανία, ενώ ο Μακρόν ετοιμαζόταν να κατευθυνθεί προς το Κίεβο.

Ο Μακρόν βέβαια κατάφερε να διαφοροποιηθεί από τους Αμερικανούς, προωθώντας ένα κατευναστικό προφίλ σε σχέση με το σκληρό πρόσωπο της Ουάσιγκτον. Ενδεχομένως όμως στη Μόσχα να νιώθουν πως διαμορφώθηκε μία ευνοϊκή κατάσταση για τη Ρωσία, με την επικράτηση των δικών της θέσεων, σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας και τον κομβικό ρόλο της στο ενεργειακό τοπίο.

Το ζήτημα είναι πως κατά πόσο αυτή η νέα κατάσταση που έχει προκύψει θα αποτρέψει την κλιμάκωση στην Ουκρανία ή αντί να μειώσει τις εντάσεις, θα τις αυξήσει.