Η πανδημία και η (αναπόφευκτη) σύγκρουση ΗΠΑ-Κίνας

Η πανδημία και η (αναπόφευκτη) σύγκρουση ΗΠΑ-Κίνας

Μπορεί το τέλος στο θρίλερ που παιζόταν εδώ και τρεις εβδομάδες αναφορικά με την τύχη του Κιμ Γιονγκ-ουν και η επανεμφάνιση του μονάρχη της Βόρειας Κορέας (σύμφωνα τουλάχιστον με φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν σε ΜΜΕ της χώρας) να επηρεάσει τις σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών και Κίνας; Το μόνο σίγουρο είναι ότι αυτό θα συνέβαινε εάν γινόταν το αντίθετο – εάν, δηλαδή, επιβεβαιώνονταν οι φήμες για τον θάνατο του Κιμ ή την αδυναμία του να ασκήσει την εξουσία.

Σε αυτή την περίπτωση, είναι σχεδόν βέβαιο ότι Πεκίνο και Ουάσινγκτον θα τα έδιναν όλα προκειμένου να επηρεάσουν τις εξελίξεις και τη διαδικασία διαδοχής, σε μια χώρα η οποία ούτως ή άλλως διαδραματίζει κομβικό ρόλο στις σχέσεις τους εδώ και πολλές δεκαετίες, όπως αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι δεν έχει υπογραφεί ειρηνευτική συνθήκη η οποία θα τερματίζει τον Πόλεμο της Κορέας.

Πάντως, δεν είναι δύσκολο να διαπιστωθεί ότι η αμερικανοκινεζική διελκυστίνδα όχι απλώς συνεχίζεται, αλλά εντείνεται, ανεξαρτήτως με τα όσα συμβαίνουν στην Πιονγκγιάνγκ και την προσωπική ζωή του Κιμ. Όπως δεν χρειάζεται να διαθέτει κανείς ιδιαίτερες γεωπολιτικές και οικονομικές γνώσεις για να οδηγηθεί στο συμπέρασμα πως η κρίση που προκάλεσε η πανδημία του νέου κορονοϊού έχει πυκνώσει επικίνδυνα τα σύννεφα πάνω από τις δύο ακτές του Ειρηνικού, γεγονός που κάνει πολλούς να φοβούνται ότι ο τυφώνας είναι αναπόφευκτος.

Η βασική αιτία γι’ αυτό είναι ότι ο Ντόναλντ Τραμπ επιχειρεί να μετατρέψει την υγειονομική κρίση την οποία αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ – η χώρα με τα μακράν περισσότερα κρούσματα και θανάτους – και τα τεράστια ερωτήματα που έχουν προκύψει γύρω από αυτήν και τους πολιτικούς χειρισμούς που έγιναν σε «όπλο» ενόψει των προεδρικών εκλογών του ερχόμενου Νοεμβρίου.

Νέο… Περλ Χάρμπορ!

Με άλλα λόγια: Ο Τραμπ και το επιτελείο του προσπαθούν πρακτικά να πείσουν τους συμπατριώτες τους ότι βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα νέο Περλ Χάρμπορ, καθώς μια ύπουλη επίθεση – των Κινέζων αυτή τη φορά – τους ανάγκασε να μπουν σε ένα πόλεμο χωρίς να το θέλουν, πληρώνοντας βαρύτατο κόστος στην οικονομία και σε ανθρώπινες ζωές. Και έτσι, τους καλούν τώρα να στρατευτούν γύρω από τον πρόεδρο και αρχιστράτηγο, χωρίς πολλά-πολλά, προκειμένου η υπερδύναμη να βγει νικήτρια.

Μόλις προχθές, για του λόγου το αληθές, ο πρόεδρος των ΗΠΑ άφησε σαφώς να εννοηθεί, μιλώντας στους δημοσιογράφους, ότι έχει υπόψη του συγκεκριμένες αποδείξεις ότι ο φονικός ιός, «γεννήθηκε» σε ένα κινεζικό εργαστήριο, από όπου διέφυγε – χωρείς να διευκρινίσει εάν αυτό συνέβη κατά λάθος ή εκουσίως – για να φέρει τα πάνω-κάτω σε όλο τον πλανήτη.

Είναι επίσης γνωστό ότι, πριν μερικές εβδομάδες, είχε εξαπολύσει σφοδρή επίθεση εναντίον του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, κατηγορώντας τον ουσιαστικά ως «όργανο του Πεκίνου». Μάλιστα, για να δείξει ότι εννοεί απολύτως όσα λέει, προχώρησε στη διακοπή της χρηματοδότησής του και απείλησε και με περαιτέρω μέτρα.

Ο Τραμπ δεν δίστασε, όμως, να προχωρήσει και ένα βήμα παραπέρα, επιχειρώντας να παίξει ένα χαρτί που έπαιξαν πρώτοι οι αντίπαλοί του, δείχνοντας προς την πλευρά της Μόσχας: Την ανάμιξη ξένων δυνάμεων στην εσωτερική πολιτική των ΗΠΑ. «Η Κίνα θα κάνει ό,τι μπορεί για να με αναγκάσει να χάσω αυτές τις εκλογές», ισχυρίστηκε ο πρόεδρος στις 30 Απριλίου, ελπίζοντας να χτυπήσει το «νεύρο» του πατριωτισμού των Αμερικανών.

Νέα παγκόσμια τάξη

Προσοχή, όμως! Τα παραπάνω δεν μπορεί και δεν πρέπει να οδηγήσουν στο λανθασμένο συμπέρασμα ότι η επιδείνωση στις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ και Κίνας συνιστά ένα ακόμη αποτέλεσμα των ιδιοτροπιών και της αλλοπρόσαλλης πολιτικής του Τραμπ ή, έστω, των προεκλογικών σκοπιμοτήτων του. Όπως δεν είναι αποτέλεσμά τους ούτε οι δασμοί και η απειλή εμπορικού πολέμου, ούτε η ένταση στον Ειρηνικό, στα Στενά της Ταϊβάν και την Θάλασσα της Νότιας Κίνας.

Εάν οδηγούμασταν σε ένα τέτοιο συμπέρασμα θα ήταν σαν να αγνοούμε τη βασική τάση των εξελίξεων η οποία προυπήρχε του Covid-19 και έχει διαπιστωθεί από σχεδόν τους πάντες: Τη διαρκή ενίσχυση της ισχύος και της επιρροής της Κίνας, η οποία αργά ή γρήγορα θα φτάσει να διεκδικήσει ρόλο παγκόσμιας υπερδύναμης, αμφισβητώντας τη μοναδικότητα και την παντοδυναμία των ΗΠΑ.

Όσο για την αυξημένη ένταση αυτής της περιόδου, έχει να κάνει με την εκτίμηση αρκετών αναλυτών ότι η κρίση της πανδημίας πιθανώς επιταχύνει την άνοδο της Κίνας και την υποχώρηση των ΗΠΑ.