Ο Αλεξέι Ναβάλνι σε διαδήλωση κατά του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αγία Πετρούπολη, 25 Φεβρουαρίου 2012
Το καθεστώς Πούτιν σκοτώνει αργά τον Αλεξέι Ναβάλνι
AP Photo, File
AP Photo, File
Ο Αλεξέι Ναβάλνι σε διαδήλωση κατά του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αγία Πετρούπολη, 25 Φεβρουαρίου 2012

Το καθεστώς Πούτιν σκοτώνει αργά τον Αλεξέι Ναβάλνι

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι σήμερα 70 ετών και τον Οκτώβριο «μπαίνει» στα 71. Ως κοινός θνητός δεν μπορεί να ορίσει πόσο θα ζήσει. Ορίζει όμως πως τουλάχιστον όσο ζει, και εάν δεν έχει προηγηθεί μία ευκταία μετάβαση μακριά από το καθεστώς του, ο ντε φάκτο ηγέτης της αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι θα βρίσκεται κλεισμένος και «φιμωμένος» στη φυλακή υπό τις χειρότερες δυνατές συνθήκες που θα μπορούσαν να επιφυλάσσουν οι διαβόητες ρωσικές ποινικές αποικίες.

«Κατανοώ απόλυτα ότι, όπως πολλοί πολιτικοί κρατούμενοι, εκτίω ποινή ισόβιας κάθειρξης. Όπου η ισόβια μετριέται με τον όρο της δικής μου ζωής ή με τον όρο της ζωής αυτού του καθεστώτος» δήλωσε ο Αλεξέι Ναβάλνι, διά των συνηγόρων του, αφότου το δικαστικό σύστημα της Ρωσίας προσέθεσε 19 χρόνια στην ποινή κάθειρξης που ήδη εκτίει, κρίνοντάς τον ένοχο για κατηγορίες που είναι πλέον έως και άνευ νοήματος να περιγραφούν, καθώς η στόχευση είναι μία και συγκεκριμένη.

Ουδείς ανέμενε μία δίκαιη δίκη στη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν τόσο για τον Αλεξέι Ναβάλνι, όσο και για κάθε «φωνή» διαφωνίας, ειδικά μετά την έναρξη της… «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» στην Ουκρανία, καθώς δεν θα έπρεπε να είχε υπάρξει εξ αρχής καρηγορητήριο. Ο ίδιος ο Ναβάλνι είχε δηλώσει προ τις δικαστικής απόφασης της Παρασκευής ότι περίμενε μία «σταλινικού» τύπου καταδίκη προς γνώση και συμμόρφωση έτερων αντιφρονούντων.

Είχε προηγηθεί η δρακόντεια ποινή 25ετούς κάθειρξης στον δημοσιογράφο, πολιτικό και ακτιβιστή Βλαντιμίρ Καρά-Μουρζά, ο οποίος -όπως ήταν επίσης αναμενόμενο- έχασε την περασμένη εβδομάδα την έφεση που είχε ασκήσει κατά της καταδίκης του για προδοσία και άλλες κατηγορίες που συνδέονται με την κριτική του για την εισβολή στο ουκρανικό έδαφος.

Ο Αλεξέι Ναβάλνι ήταν η ισχυρότερη και πλέον προβεβλημένη προσωπικότητα της αντιπολίτευσης που εξέθετε τη διαφθορά του καθεστώτος και αξιωματούχων του και είχε τη δύναμη να κινητοποιεί τους Ρώσους σε μαζικές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν τον εκδικείται όχι μόνο με διαδοχικές καταδίκες που αθροιστικά θα τον κρατήσουν για τρεις δεκαετίες στη φυλακή, αλλά και με τη μεταφορά του σε μία ακόμη πιο περιοριστική αποικία «ειδικού καθεστώτος».

Ο Ναβάλνι κρατούνταν ήδη υπό άθλιες συνθήκες στην αποικία IK-6 στο Μελέχοβο, περίπου 235 χιλιόμετρα ανατολικά της Μόσχας, όπου έχει καταγγείλει ότι τον υπέβαλαν σε στέρηση ύπνου, η οποία και αναγνωρίζεται ευρέως ως μορφή βασανιστηρίου υπαγόμενη στο άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, οδηγούνταν διαρκώς στην απομόνωση με αβάσιμες αφορμές και υπέφερε από πόνους στο στομάχι και απώλεια αίσθησης στα κάτω άκρα, ένδειξη ότι ίσως και να τον δηλητηρίαζαν αργά. Έχει γίνει πλέον σκιά του εαυτού του, όμως και στην τελευταία δίκη στάθηκε αποφασιστικά και κάλεσε τους Ρώσους να αντισταθούν στο Κρεμλίνο λέγοντας πως η νέα καταδίκη «είναι για να εκφοβίσει εσάς, και όχι εμένα».

Στη φυλακή από το 2021, αφότου συνελήφθη επιστρέφοντας στη Ρωσία από τη Γερμανία, όπου νοσηλεύτηκε κατόπιν της απόπειρας δηλητηρίασης με τον νευροτοξικό παράγοντα νόβιτσοκ έναν χρόνο νωρίτερα στη Σιβηρία, ο Ναβάλνι εξακολουθούσε να προσπαθεί να κατευθύνει το αντιπολιτευόμενο κίνημα και να στέλνει μηνύματα στους Ρώσους. Πλέον, όμως, η φίμωση θα είναι ολοκληρωτική. Η μεταφορά του σε ποινική αποικία «ειδικού καθεστώτος», εκεί που οδηγούνται οι πλέον επικίνδυνοι εγκληματίες, συνεπάγεται ότι θα κρατείται υπό συνεχή έντονο φωτισμό, απαγορεύεται να έχει οποιαδήποτε συνομιλία με συγκρατούμενούς του, και απαγορεύεται να δέχεται επιστολές ή κάποιο δέμα, καθώς και να έχει περισσότερες από μία επίσκεψη ετησίως -και αυτό πάντα κατά την κρίση των σωφρονιστικών αρχών.

«Θα καταστήσουν σχεδόν αδύνατη την επικοινωνία του με τον έξω κόσμο, και την επιρροή του στον έξω κόσμο. Προσπαθούν να τον φιμώσουν. Να τον κάνουν ‘νεκρό’ για τον έξω κόσμο» δηλώνει η ανεξάρτητη Ρωσία δημοσιογράφος Ευγενία Άμπατς, η οποία επικοινωνούσε συχνά μαζί του την τελευταία διετία.

Ο Αλεξέι Ναβάλνι επέζησε απόπειρας δηλητηρίασης με τον νευροτοξικό παράγοντα νόβιτσοκ το 2020 στη Σιβηρία. Ήταν και παραμένει ο υπ' αριθμόν ένα εχθρός το Πούτιν, έχοντας επί σειρά ετών κηρύξει πόλεμο κατά της διαφθοράς στους κόλπους της ρωσικής ολιγαρχίας. Αρχικά καταδικάστηκε σε φυλάκιση δυόμιση ετών για παραβίαση της υπό όρους αποφυλάκισής του για προγενέστερη υπόθεση με εγγύηση, και στη συνέχεια «προστέθηκαν» άλλα εννέα έτη για απάτη και περιφρόνηση Δικαστηρίου. Η νέα καταδίκη σε ποινή κάθειρξης 19 ετών αφορά σε ένα δαιδαλώδες κατηγορητήριο που εκτείνεται από την υποκίνηση και χρηματοδότηση εξτρεμιστικής δράσης, καθώς και τη σύσταση και διεύθυνση εξτρεμιστικής οργάνωσης, έως την «επαναφορά της ναζιστικής ιδεολογίας». Βρίσκεται επίσης αντιμέτωπος και με κατηγορίες για τρομοκρατία που θα μπορούσαν να προσθέσουν επιπλέον δεκαετίες φυλάκισης.

Το 2020, διεθνής δημοσιογραφική έρευνα, της οποίας ηγήθηκαν το δίκτυο Bellingcat και η ρωσική ειδησεογραφική πλατφόρμα The Insider, έφερε στο φως στοιχεία που εμπλέκουν πράκτορες της ρωσικής υπηρεσίας πληροφοριών FSB, στην απόπειρα δηλητηρίασης του Ναβάλνι. Το Κρεμλίνο αρνείται κάθε ανάμειξη και προς... επίρρωση ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει δηλώσει πως εάν οι μυστικές υπηρεσίες ήθελαν να τον δολοφονήσουν, «θα είχαν τελειώσει τη δουλειά»... O Βλαντιμίρ Καρά-Μουρζά έχει επιβιώσει από δύο απόπειρες δηλητηρίασης για τις οποίες επίσης κατηγορεί το ρωσικό κράτος.

Ένα διαφορετικό μέλλον ίσως θα μπορούσε να περιμένει τον Αλεξέι Ναβάλνι εάν η αυριανή Ρωσία απαγκιστρωθεί από τον Βλαντιμίρ Πούτιν και την αυταρχική κληρονομιά του, και εάν εν τω μεταξύ έχει επιβιώσει από έναν αργό θάνατο στα χέρια του ρωσικού κράτους. Ο Ναβάλνι είναι σήμερα 47 ετών και η υγεία του έχει επιδεινωθεί ραγδαία. Ευρωπαϊκή Ένωση, Ηνωμένες Πολιτείες και Ηνωμένα Έθνη έχουν καταγγείλει εν χορώ τη νέα καταδίκη του αντιπολιτευόμενου ηγέτη.