Να χρησιμοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα μέσα για να παράσχουν άμεση στρατιωτική βοήθεια σε περίπτωση επίθεσης στην άλλη δεσμεύτηκαν ο Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Κιμ Γιονγκ Ουν, με την Κίνα να έχει το βλέμμα της στραμμένο στη νέα συνεργασία της Βόρειας Κορέας, δίxως, ωστόσο, να πιστεύει ότι μια συμμαχία μεταξύ των δύο χωρών θα ήταν προδοσία. Μιας και, παρά τη συμμαχία τους, οι δύο χώρες πρέπει ακόμη να βασίζονται στην Κίνα καθώς παραμένει ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος τους.
Pρο πενταετίας, κατά την επίσκεψη του Σι Τζινπίνγκ στη Β. Κορέα, Κινέζος και Βορειοκορεάτης ηγέτης είχαν δεσμευτεί να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους, μόνο που η προσπάθειά τους απεδείχθη πολύ μικρότερη σε σύγκριση με τη νέα «ανακάλυψη» της συνεργασίας που επετεύχθη από τον Κιμ και τον Πούτιν.
Σύμφωνα με το CNNi, η συμφωνία Πούτιν και Κιμ καλύπτει πολιτική, εμπορική, επενδυτική και ασφάλεια συνεργασίας. Ο Πούτιν σημείωσε ότι οι δύο χώρες έχουν ενισχύσει τους δεσμούς τους σε «νέο επίπεδο», από την πλευρά του, ο Κιμ, χαρακτήρισε τη νέα «συμμαχία» «στιγμή αποβάθρας» στις διμερείς σχέσεις.
Αντιδράσεις για το νέο αμυντικό σύμφωνο
Τις ΗΠΑ και τους Ασιάτες συμμάχους τους συντάραξε το νέο αμυντικό σύμφωνο ορόσημο από δύο χώρες που διαθέτουν πυρηνικά όπλα. Η Ιαπωνία εξέφρασε «σοβαρές ανησυχίες» για την υπόσχεση του Πούτιν να μην αποκλείσει τη συνεργασία με την Πιονγκγιάνγκ σε στρατιωτική τεχνολογία. Η Νότια Κορέα απάντησε συγκαλώντας έκτακτη συνάντηση εθνικής ασφάλειας και είπε ότι τώρα θα εξετάσει το ενδεχόμενο αποστολής όπλων στην Ουκρανία. Η Κίνα, κύριος πολιτικός και οικονομικός «προστάτης» για τις χώρες Ρωσία και Β. Κορέα, δια του εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών της, αρνήθηκε να σχολιάσει τη συνθήκη, χαρακτηρίζοντάς τη διμερές ζήτημα μεταξύ Ρωσίας και Β. Κορέας.
Η Κίνα «στοχεύει να ελέγξει την κατάσταση»
Παρά τη σχετικά σιωπηλή της στάση, η Κίνα παρακολουθεί την κατάσταση ανάμεσα σε Ρωσία και Βόρεια Κορέα, όπως αναφέρουν αναλυτές του CNNi. Καθώς, οι βαθύτεροι δεσμοί μεταξύ των ηγετών των δύο χωρών κινδυνεύουν να δημιουργήσουν νέα αβεβαιότητα για τον Σι, ο οποίος χρειάζεται ειρήνη και σταθερότητα στη Βορειοανατολική Ασία καθώς αντιμετωπίζει μια σειρά από εσωτερικές προκλήσεις, ειδικά με την επιβράδυνση της οικονομίας.
Το Πεκίνο ανησυχεί ότι η βοήθεια της Μόσχας στην Πιονγκγιάνγκ –ειδικά σε ό,τι αφορά τη στρατιωτική τεχνολογία– θα επέτρεπε και θα ενθάρρυνε περαιτέρω το ακανόνιστο καθεστώς του Κιμ, το οποίο έχει επιταχύνει δραστικά τη συσσώρευση πυρηνικών όπλων και προγραμμάτων πυραύλων, δήλωσε ο Liu Dongshu, επίκουρος καθηγητής που επικεντρώνεται στην κινεζική πολιτική στο City University του Χονγκ Κονγκ.
«Όταν πρόκειται για το ζήτημα της Βόρειας Κορέας, η Κίνα στοχεύει να ελέγξει την κατάσταση και να αποτρέψει την κλιμάκωση, αλλά επίσης δεν θέλει η Βόρεια Κορέα να καταρρεύσει πλήρως» – ένα σενάριο που το Πεκίνο φοβάται ότι θα επιτρέψει στις ΗΠΑ να επεκτείνουν τον έλεγχο τους, είπε ο Liu.
Προηγουμένως, η Ρωσία είχε ευθυγραμμιστεί σε μεγάλο βαθμό με την Κίνα για το θέμα, αλλά η ανάγκη της η Βόρεια Κορέα να υποστηρίξει τον οξύ πόλεμο της στην Ουκρανία, κινδυνεύει να υπονομεύσει τη λεπτή ισορροπία.
Η Ρωσία έχει λάβει περισσότερα από 10.000 εμπορευματοκιβώτια μεταφοράς –που ισοδυναμεί με 260.000 μετρικούς τόνους πυρομαχικών ή υλικού που σχετίζεται με πυρομαχικά– από τη Βόρεια Κορέα από τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με δήλωση των ΗΠΑ τον Φεβρουάριο. Ωστόσο, Ρωσία και Βόρεια Κορέα έχουν απορρίψει τον ισχυρισμό.
Παρόλο που οι ΗΠΑ έχουν κατηγορήσει την Κίνα ότι παρέχει στη Ρωσία αγαθά διπλής χρήσης που ενισχύουν το στρατιωτικό βιομηχανικό συγκρότημα της αντιμαχόμενης χώρας, το Πεκίνο απέφυγε να προσφέρει άμεση στρατιωτική βοήθεια στον Πούτιν και απέφυγε να υποστηρίξει τα πυρηνικά και πυραυλικά προγράμματα του Κιμ.
«Εάν ο Πούτιν παρέχει περισσότερη υποστήριξη στη Βόρεια Κορέα σε πυρηνικά θέματα, συμπεριλαμβανομένης κάποιας τεχνικής βοήθειας, θα γίνει πιο δύσκολο για την Κίνα να ελέγξει την κατάσταση στην κορεατική χερσόνησο», είπε ο Liu.
Ασαφές τι συμφώνησαν Ρωσία - Β. Κορέα
Ασαφές παραμένει τι η Ρωσία και η Βόρεια Κορέα είναι πρόθυμες –και ικανές– να κάνουν η μια για την άλλη στο πλαίσιο του νέου αμυντικού συμφώνου, το οποίο παραπέμπει σε μια συνθήκη του 1961 μεταξύ της Βόρειας Κορέας και της Σοβιετικής Ένωσης κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Αυτή η συμφωνία αντικαταστάθηκε με μια που πρόσφερε πολύ πιο αδύναμες διασφαλίσεις ασφαλείας μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.
Όμως η αμοιβαία αμυντική συνθήκη της Βόρειας Κορέας με την Κίνα, που επίσης υπογράφηκε το 1961, παραμένει σε ισχύ μετά από πολλαπλές ανανεώσεις.
Η Συνθήκη Φιλίας, Συνεργασίας και Αμοιβαίας Βοήθειας Σινο-Βόρειας Κορέας είναι η μόνη επίσημη συνθήκη στρατιωτικής συμμαχίας που έχει υπογράψει η Κίνα με άλλη χώρα, αν και το Πεκίνο δεν την παραδέχεται ως τέτοια και παραμένει σκόπιμα ασαφές σχετικά με το εάν η Κίνα είναι υποχρεωμένη να υποστηρίξει την άμυνα της Βόρειας Κορέας αν ξεσπάσει πόλεμος.
Ακόμη, η νέα συνθήκη έρχεται εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων στην Κορεατική Χερσόνησο, όπου ο Κιμ έχει εντείνει τη φλογερή ρητορική και έχει καταργήσει μια μακροχρόνια πολιτική επιδίωξης ειρηνικής επανένωσης με τη Νότια Κορέα. Μετά το τέλος του Πολέμου της Κορέας το 1953, δεν υπογράφηκε ποτέ επίσημη συνθήκη ειρήνης μεταξύ των δύο κρατών της Κορέας, με αποτέλεσμα να βρίσκονται θεωρητικά σε εμπόλεμη κατάσταση.
Όμως το πολιτικό μήνυμα του συμφώνου είναι ηχηρό και ξεκάθαρο. Καθοδηγούμενα από μια κοινή εχθρότητα προς τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, τα δύο αυταρχικά έθνη επιδιώκουν να υπονομεύσουν και να δημιουργήσουν μια εναλλακτική λύση στην παγκόσμια τάξη πραγμάτων υπό την ηγεσία της Δύσης, έναν στόχο που συμμερίζεται η Κίνα.
Όλοι εναντίον των ΗΠΑ
Ενάντια σε αυτό που αποκάλεσε «ιμπεριαλιστική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών και των δορυφόρων τους» τάχθηκε ο Πούτιν μιλώντας μετά τη συνάντησή του με τον Κιμ. Πριν από ένα μήνα, Πούτιν και Σι έκαναν παρόμοια επίθεση στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Ρώσου ηγέτη στο Πεκίνο.
Δυτικοί παρατηρητές έχουν προειδοποιήσει για έναν χαλαρό αλλά αυξανόμενο συντονισμό συμφερόντων μεταξύ της Κίνας, της Ρωσίας, της Βόρειας Κορέας και του Ιράν, κάτι που ένας ανώτερος στρατιωτικός διοικητής των ΗΠΑ παρομοίασε πρόσφατα με έναν νέο «άξονα του κακού».
Καθώς η Μόσχα και η Πιονγκγιάνγκ εμβαθύνουν τη συμμαχία τους, το Πεκίνο θα ήταν προσεκτικό να κρατήσει απόσταση, είπε ο Liu, προσθέτοντας ότι «η Κίνα σίγουρα δεν θέλει να θεωρείται μέρος ενός νέου Άξονα». Όμως, παρά την απουσία του Σι, η Κίνα θα ήταν ο ελέφαντας στην αίθουσα καθ' όλη τη διάρκεια της συνάντησης του Πούτιν και του Κιμ.
«Οποιαδήποτε τέτοια συνάντηση θα περιλαμβάνει επίσης συζήτηση για την Κίνα», δήλωσε ο Έντουαρντ Χάουελ, λέκτορας πολιτικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο οποίος επικεντρώνεται στην Κορεατική Χερσόνησο. Όπως προσέθεσε, «η Ρωσία θα γνωρίζει πολύ καλά ότι η Κίνα δεν θέλει να μείνει έξω από οποιεσδήποτε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις που αφορούν τη Βόρεια Κορέα, κυρίως αφού η Κίνα είναι πολύ πιο σημαντική σε σύγκριση με τη Ρωσία για τη Βόρεια Κορέα».
Υπενθυμίζεται ότι η Κίνα παραμένει ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ρωσίας και της Β. Κορέας, παρέχοντας μια κρίσιμη σανίδα σωτηρίας στις οικονομίες τους, που υπόκεινται σε αυστηρές κυρώσεις. Το Πεκίνο προσφέρει, επίσης, σημαντική πολιτική υποστήριξη και διπλωματική κάλυψη σε Ρωσία και Βόρεια Κορέα. Ο Liu από το Πανεπιστήμιο Πόλης του Χονγκ Κονγκ καταλήγει στο ότι «η Κίνα δεν πιστεύει ότι μια συμμαχία μεταξύ της Ρωσίας και της Βόρειας Κορέας θα ήταν προδοσία. Καμία από τις δύο χώρες δεν έχει την ικανότητα να προδώσει την Κίνα. Πρέπει ακόμα να βασίζονται στην Κίνα παρά τη συμμαχία τους».
