Κλιματική Αλλαγή: Οι χώρες που θα πληρώσουν τον λογαριασμό
AP/J. David Ake
AP/J. David Ake

Κλιματική Αλλαγή: Οι χώρες που θα πληρώσουν τον λογαριασμό

Το ερώτημα «ποιος ευθύνεται για την Κλιματική Αλλαγή» βρέθηκε στο επίκεντρο των συνομιλιών για το κλίμα αυτής της εβδομάδας μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, όπου οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου προσπάθησαν να βρουν τρόπους να συνεργαστούν σε θέματα που κυμαίνονται από την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως τη χρηματοδότηση του κλίματος ενόψει της φετινής συνόδου κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα, COP28, στο Ντουμπάι.

Δεδομένης της ταχείας οικονομικής ανάπτυξης της Κίνας και των αυξανόμενων εκπομπών, έχει αυξηθεί η πίεση στο Πεκίνο να ενταχθεί στην ομάδα των χωρών που παρέχουν αυτή τη χρηματοδότηση.

Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών στο Πεκίνο, όπως μεταδίδει το CNN, ο απεσταλμένος των ΗΠΑ για το κλίμα, Τζον Κέρι, είπε ότι οι δύο πλευρές θα συνεχίσουν να συζητούν για τη χρηματοδότηση του κλίματος τους επόμενους τέσσερις μήνες, πριν από τη διάσκεψη COP28 που ξεκινά στις 30 Νοεμβρίου.

«Είναι δύσκολο να υποστηρίξουμε ότι χώρες όπως η Κίνα, η Βραζιλία ή η Σαουδική Αραβία θα πρέπει να βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες και τα μικρά νησιωτικά αναπτυσσόμενα κράτη», δήλωσε στο Reuters ένας διπλωμάτης από μια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σημειώνεται πως η ΕΕ, σήμερα ο μεγαλύτερος συνεισφέρων στη χρηματοδότηση για το κλίμα, έχει ασκήσει πιέσεις για να επεκτείνει τη δεξαμενή των χωρών δωρητών που την παρέχουν.

Η χρηματοδότηση του κλίματος αναφέρεται σε χρήματα που πληρώνουν οι πλούσιες χώρες για να βοηθήσουν τα φτωχότερα έθνη να μειώσουν τις εκπομπές CO2 και να προσαρμοστούν σε έναν πιο ζεστό, πιο σκληρό κόσμο.

Σε συνάντηση με τον Κέρι την Τρίτη, ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Τσιανγκ τόνισε ότι οι ανεπτυγμένες χώρες θα πρέπει να εκπληρώσουν τις ανεκπλήρωτες δεσμεύσεις τους για τη χρηματοδότηση του κλίματος και να πρωτοστατήσουν στη μείωση των εκπομπών, σύμφωνα με το γραφείο του Λι. Πρότεινε ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες θα μπορούσαν να συνεισφέρουν «στο πλαίσιο των δυνατοτήτων τους».

Ποιος έχει την ευθύνη

Η συμφωνία χρηματοδότησης του ΟΗΕ για το κλίμα βασίζεται στην αρχή ότι οι πλούσιες χώρες έχουν μεγαλύτερη ευθύνη για την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής, επειδή έχουν συνεισφέρει το μεγαλύτερο μέρος των εκπομπών CO2 που θερμαίνουν τον πλανήτη από τη βιομηχανική επανάσταση.

Οι ιστορικές εκπομπές CO2 των Ηνωμένων Πολιτειών είναι μεγαλύτερες από αυτές οποιασδήποτε άλλης χώρας, αλλά η Κίνα σήμερα είναι ο μεγαλύτερος εκπομπός CO2 στον κόσμο όσον αφορά τη ρύπανση που παράγεται κάθε χρόνο.

Οι χώρες θα αντιμετωπίσουν το ζήτημα της ιστορικής ευθύνης στο COP28, καθώς στοχεύουν στη δημιουργία ενός νέου ταμείου για την αποζημίωση των ευάλωτων κρατών για το κόστος που ήδη επιβαρύνει τις φυσικές καταστροφές που προκαλούνται από το κλίμα.

Η ΕΕ σταμάτησε την πολυετή αντίστασή της σε αυτό το ταμείο πέρυσι, αλλά με την προϋπόθεση ότι μια μεγαλύτερη ομάδα χωρών θα πληρώσει σε αυτό. Οι χώρες δεν έχουν αποφασίσει ακόμη ποιος θα συνεισφέρει.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δεσμευτεί να κάνουν πληρωμές που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως αποζημιώσεις για την Κλιματική Αλλαγή.

Ορισμένες χώρες που δεν είναι υποχρεωμένες να συνεισφέρουν στα ταμεία του ΟΗΕ για το κλίμα το έχουν πράξει ούτως ή άλλως, συμπεριλαμβανομένης της Νότιας Κορέας και του Κατάρ. Άλλοι έχουν αρχίσει να διοχετεύουν βοήθεια μέσω άλλων καναλιών.

Η Κίνα ξεκίνησε το ταμείο South-South Climate Cooperation το 2015 για να βοηθήσει τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες να αντιμετωπίσουν κλιματικά ζητήματα και μέχρι στιγμής έχει παραδώσει περίπου το 10% των 3,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων που υποσχέθηκε, σύμφωνα με το think tank E3G.

Αυτό είναι ένα κλάσμα των εκατοντάδων δισεκατομμυρίων που ξοδεύει το Πεκίνο για την πρωτοβουλία Belt and Road, υποστηρίζοντας έργα, συμπεριλαμβανομένων αγωγών πετρελαίου και λιμανιών.

Τέτοιες ρυθμίσεις επιτρέπουν στις χώρες να συνεισφέρουν χωρίς υποχρέωση, αν και αν γίνουν εκτός των κονδυλίων του ΟΗΕ, μπορεί να αντιμετωπίσουν λιγότερο αυστηρά κριτήρια για τη δημόσια αναφορά - καθιστώντας πιο δύσκολη την παρακολούθηση πού πηγαίνουν τα χρήματα και πόσα καταβάλλονται.