Κατά την τελετή λήξης της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης χθες Δευτέρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, παρουσίασε την πρότασή του για επαναχάραξη του πολιτικού χάρτη της Ευρώπης με τη δημιουργία μιας νέας «πολιτικής ευρωπαϊκής κοινότητας» στην οποία θα έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Ουκρανία και η Βρετανία. Έκανε λόγο για μεταρρύθμιση των Συνθηκών, καθώς και για «ειδική πλειοψηφία» στην ψηφοφορία.
Όπως επισημαίνεται σε άρθρο της γαλλικής Le Monde, σε ομιλία του στη Σορβόννη, στις 26 Σεπτεμβρίου του 2017, ο Εμανουέλ Μακρόν είχε παρουσιάσει το όραμά του για την «ανοικοδόμηση» μιας Ευρώπης, την οποία οι διαδοχικές κρίσεις –οικονομικές, μεταναστευτικές, οι συνέπειες του Brexit– είχαν αποδυναμώσει.
Πλέον, υπάρχει «ο όρκος του Στρασβούργου», όπως αποκάλεσε το εν λόγω όραμα ο πρόσφατα επανεκλεγείς Γάλλος πρόεδρος τη Δευτέρα 9 Μαΐου. Ο Μακρόν υποσχέθηκε να συμβάλει στην οικοδόμηση μιας «κυρίαρχης, ενωμένης Ευρώπης, δημοκρατικής και φιλόδοξης», ουσιαστικά με την ίδρυση ενός νέους οργανισμού. Ωστόσο, δεν παρουσίασε λεπτομέρειες του σχεδίου του.
Από την ομιλία του 2017 μέχρι τον χθεσινό «όρκο», επισημαίνεται στο άρθρο της Le Monde, οι κρίσεις διαδέχονται η μία την άλλη –η πανδημία του Covid-19 και, τώρα, ο πόλεμος στην Ουκρανία– ωστόσο, η Ευρώπη που επιδιώκει να οικοδομήσει ο Εμανουέλ Μακρόν δεν έχει αλλάξει.
Πριν πέντε χρόνια, ο Μακρόν είχε προτείνει ολοκληρωμένες πρωτοβουλίες, από την άμυνα μέχρι την οικονομία, μέσω της φορολογίας ή της εκπαίδευσης, για να βγάλει από τον «παγετώνα» το σχέδιο ανοικοδόμησης και «να το δώσει πίσω στους ανθρώπους». Κατά τη χθεσινή «Ημέρα της Ευρώπης», έθεσε τα θεσμικά ζητήματα της ΕΕ, στο επίκεντρο της ομιλίας του.
Παράλληλα, χάραξε το περίγραμμα μιας Ευρώπης που θα μπορούσε να είναι «πιο αποτελεσματική», «πιο ανεξάρτητη», πιο περιεκτική και με τους γείτονές της, χωρίς να χρειάζεται να τροποποιηθούν οι συνθήκες.
Ουκρανία και Βρετανία
Ο Μακρόν τόνισε ότι «η νόμιμη φιλοδοξία» του λαού της Ουκρανίας, «όπως και εκείνων στη Μολδαβία και τη Γεωργία για ένταξη στην ΕΕ μας καλεί να αναστοχαστούμε τη γεωγραφία και την οργάνωση της ηπείρου μας. Η Ουκρανία με τον αγώνα και το θάρρος της είναι ήδη εγκάρδιο μέλος της Ευρώπης μας, της οικογένειάς μας, της ένωσής μας», είπε ο Μακρόν.
Αλλά ενώ εξέφραζε την αλληλεγγύη του για την Ουκρανία, που ελπίζει να λάβει καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας της ΕΕ στη σύνοδο κορυφής του Ιουνίου, ταυτόχρονα φάνηκε να μετριάζει τις ελπίδες του Κιέβου. «Ακόμα και αν τους δίναμε αύριο το καθεστώς υποψηφίου, γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά ότι η διαδικασία για να τους επιτραπεί η ένταξη θα διαρκούσε αρκετά χρόνια – στην πραγματικότητα πιθανώς δεκαετίες».
Αντί αλλαγής στα αυστηρά πρότυπα ώστε να επιτραπεί στις χώρες να ενταχθούν πιο γρήγορα, ο Μακρόν πρότεινε τη δημιουργία μιας παράλληλης οντότητας, που ακούστηκε πολύ σαν την ΕΕ και θα μπορούσε να απευθύνεται σε χώρες που φιλοδοξούν να ενταχθούν στην Ένωση, ή - σε μια έμμεση αναφορά στη Βρετανία-, σε χώρες που έχουν ήδη αποχωρήσει από το μπλοκ.
Ο νέος οργανισμός
«Αυτός ο νέος ευρωπαϊκός οργανισμός θα επιτρέψει στα δημοκρατικά ευρωπαϊκά έθνη, που σέβονται το σύνολο των αξιών μας, να βρουν ένα νέο χώρο για πολιτική συνεργασία, ασφάλεια, συνεργασία στην ενέργεια, τις μεταφορές, τις επενδύσεις, τις υποδομές και τη διακίνηση των ανθρώπων, ιδιαίτερα της νεολαίας μας», είπε ο Μακρόν.
«Η ένταξη σε αυτήν δεν θα προδικάσει τη μελλοντική ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αναγκαστικά, όπως δεν θα ήταν κλειστή για όσους έχουν αποχωρήσει».
Ο Μακρόν δεν εξήγησε πώς θα εξισορροπηθούν τα προνόμια ενός κράτους μέλους με τις υποχρεώσεις του, ούτε έδωσε λεπτομέρειες για το πώς τα μέλη του πυρήνα της ΕΕ θα παρέχουν εγγυήσεις ασφαλείας στα νεότερα, που ίσως είναι ευάλωτα σε επιθέσεις, πόσω μάλλον στην Ουκρανία που είναι ήδη σε πόλεμο με τη Ρωσία.
Συμμετοχή 800 πολιτών
«Γέννημα - θρέμμα» μιας ιδέας του Γάλλου προέδρου, η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης ξεκίνησε πριν από ένα χρόνο, υπενθυμίζει η Le Monde.
Μεταξύ άλλων, 800Ο Ευρωπαίοι πολίτες κλήθηκαν να λάβουν μέρος στη διαδικασία, μαζί με εκλεγμένους αξιωματούχους και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών.
Τελικά, αυτοί οι εκπρόσωποι επέλεξαν 325 μέτρα για την επίτευξη 49 στόχων και την οικοδόμηση μιας «πιο δημοκρατικής και πιο δραστήριας Ευρωπαϊκής Ένωσης» για την κλιματική αλλαγή, την υγεία, τα κοινωνικά ζητήματα, αλλά και τη φορολογία ή την εξωτερική πολιτική.
Υπερβαίνοντας την «ομόφωνη ψηφοφορία»
Ως εκ τούτου, προτείνουν να «κατευθύνουν τις επιδοτήσεις προς τη βιολογική γεωργία», να «θέσουν κοινά ελάχιστα πρότυπα στους είκοσι επτά όσον αφορά την υγειονομική περίθαλψη», να «ψηφίζουν στις ευρωεκλογές από την ηλικία των 16 ετών», ή ακόμα και να βάλουν τέλος στον κανόνα της ομοφωνίας και να δώσουν «δικαίωμα πρωτοβουλίας» στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο σήμερα δεν είναι εξουσιοδοτημένο να καταθέτει προτάσεις νομοθετικές.
Τη Δευτέρα, υπέβαλαν την έκθεσή τους στη Ρομπέρτα Μετσόλα, πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τον Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος προεδρεύει στο Συμβούλιο της ΕΕ μέχρι τα τέλη Ιουνίου.
Υπενθυμίζεται πάντως, ότι σχέδιο για την ενίσχυση των δεσμών της ΕΕ με χώρες εταίρους, περιλαμβανομένης της Ουκρανίας, πριν την επίσημη ένταξή τους είχε προτείνει τον περασμένο μήνα και ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, Ενρίκο Λέτα, με τη δημιουργία μιας «Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας», η οποία θα ξεκινούσε με κοινή «οικονομική περιοχή» για να προστεθούν στη συνέχεια άλλες δεσμεύσεις περιλαμβανομένης ρήτρας περί συλλογικής άμυνας.
