H Μαρίν Λεπέν και δίπλα της ο Ζορντάν Μπαρντελά
Ο προστατευόμενος της Λεπέν προαλείφεται για πρωθυπουργός της Γαλλίας
AP Photo / Lewis Joly
AP Photo / Lewis Joly
H Μαρίν Λεπέν και δίπλα της ο Ζορντάν Μπαρντελά
Ζορντάν Μπαρντελά

Ο προστατευόμενος της Λεπέν προαλείφεται για πρωθυπουργός της Γαλλίας

Μπορεί το όνομα της Μαρίν Λεπέν να είναι εκείνο που έρχεται πρώτο στο μυαλό καθενός όταν αναφέρεται στο ακροδεξιό κόμμα του Εθνικού Συναγερμού στη Γαλλία, όμως τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στον άνθρωπο που θα μπορούσε να αναλάβει έναν από τους πιο ισχυρούς ρόλους στη χώρα ενόψει των πρόωρων εκλογών. Και το όνομα αυτού; Ζορντάν Μπαρντελά.

Για τους πολιτικούς αναλυτές στη Γαλλία, ο 28χρονος προστατευόμενος της Λεπέν παρουσιάζει μια ραγδαία ανέλιξη στα πολιτικά πράγματα της χώρας του. Το 2024 βρίσκει τον να κατέχει δεσπόζουσα θέση στις τάξεις του ευρωσκεπτικιστικού και αντιμεταναστευτικού Εθνικού Συναγερμού (Rassemblement National, ή RN). Έγινε πρόεδρος του RN το 2022 και σύντομα θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει ο επόμενος πρωθυπουργός της Γαλλίας, εάν το κόμμα του κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία στις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές.

Ποιος είναι ο Ζορντάν Μπαρντελά

Η άνοδος του Μπαρντελά από εκπρόσωπος του κόμματος το 2017 σε πρόεδρο του κόμματος μέσα σε πέντε χρόνια είναι κάπως αξιοσημείωτη για έναν άνθρωπο που είναι μόλις 28 ετών. Γεννημένος το 1995 στο Ντρανσί, στο βόρειο προάστιο του Παρισιού Σεν-Σαν-Ντενί, μια περιοχή που έχει γίνει συνώνυμη της ανέχειας, των υψηλών ποσοστών εγκληματικότητας και της ανεπαρκούς δημόσιας στέγασης, ο Μπαρντελά ήταν το μοναδικό παιδί γονέων ιταλικής καταγωγής, αν και ο παππούς του πατέρα του ήταν Αλγερινός.

Ο ίδιος αρίστευσε στα οικονομικά και τις κοινωνικές επιστήμες σε ιδιωτικό κολέγιο και εντάχθηκε στον Εθνικό Συναγερμό - τότε γνωστό ως Εθνικό Μέτωπο (Front National ή FN) - σε ηλικία 16 ετών. Στη συνέχεια συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης στο Παρίσι, προτού τις εγκαταλείψει για να επικεντρωθεί στην πολιτική.

Πολιτικοί σχολιαστές επισημαίνουν ότι ο πατέρας του Μπαρντελά ήταν στην πραγματικότητα ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας που ζούσε στο εύπορο προάστιο Μοντμορενσί, όπου ο νεαρός Ζορντάν πέρασε μεγάλο μέρος της παιδικής του ηλικίας μετά το διαζύγιο των γονέων του. Ο Μπαρντελά και το RN, ωστόσο, αξιοποίησαν στο έπακρο τη «μέτρια» καταγωγή του.

Σε πρόσφατη ανάλυσή του, ο Τζόζεφ Ντάουνινγκ, συνεργάτης στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο του London School of Economics, είχε επισημάνει ότι «ενώ πολλοί από το γαλλικό πολιτικό κατεστημένο σπούδασαν πολιτική, ο Μπαρντελά σπούδασε γεωγραφία πριν εγκαταλείψει τις σπουδές του για να επικεντρωθεί στην πολιτική του καριέρα. Δεν ντρέπεται να μιλάει για την ταπεινή καταγωγή του και είναι ένας από τους λίγους πολιτικούς υψηλού προφίλ που μπορούν να αντλήσουν από πρώτο χέρι εμπειρία μειονεξίας και γεωγραφικής περιθωριοποίησης».

Η «αποκατάσταση της τάξης» και ο κατευνασμός αγορών και ψηφοφόρων

Η ρητορική του Μπαρντελά κινείται στο κλασικό τρίπτυχο που απασχολεί εδώ και δεκαετίες τη Γαλλία: ασφάλεια, μετανάστευση, παραβατικότητα. Οι τρεις αυτές λέξεις, που συνιστούν παραδοσιακά αντικείμενο μικροπολιτικής εκμετάλλευσης από τη γαλλική ακροδεξιά, αποκρυσταλλώνονται σε αυτό που τόσο ο ίδιος όσο και η μέντοράς του, η Μαρίν Λεπέν, έχουν επανειλημμένως υποσχεθεί στους ψηφοφόρους τους: Την «αποκατάσταση της τάξης».

Ωστόσο, αμφότεροι έχουν αρχίσει να αμβλύνουν ορισμένα από τα πλέον ακραία στοιχεία της έως τώρα ρητορικής τους: Για παράδειγμα, έχουν κάνει πίσω σε ό,τι αφορά ένα ενδεχόμενο «Frexit» από το ΝΑΤΟ, ενώ παράλληλα έχουν μετριάσει την παραδοσιακά φιλορωσική στάση του RN. Παράλληλα, ο 28χρονος Μπαρντελά έχει πει ότι θα εξακολουθήσει να υποστηρίζει την αποστολή όπλων στην Ουκρανία, αλλά όχι την ανάπτυξη χερσαίων στρατευμάτων, όπως πρότεινε ο Μακρόν ως πιθανότητα.

Ταυτόχρονα, όπως αναφέρουν τα γαλλικά ΜΜΕ, τόσο η Λεπέν όσο και ο Μπαρντελά επιχειρούν να καθησυχάσουν τους ψηφοφόρους και τις αγορές ότι δεν θα ταράξουν τα νερά. Ως προς αυτό ειδικά, φαίνεται ότι η ίδια η Λεπέν αρχίζει ήδη να «ρίχνει νερό στο κρασί της» σε ό,τι αφορά την αντιστροφή της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης αλλά και τα όσα έχει κατά καιρούς υποσχεθεί για μεγάλες φορολογικές μειώσεις για τους νέους και τους πολίτες με χαμηλό εισόδημα.

Την ίδια στιγμή, το RN φαίνεται πως έχει αρχίσει να εγκαταλείπει αθόρυβα τις κατά καιρούς φιλοπουτινικές «κορώνες» του, σε μια προσπάθεια να μην απωθήσει το πολιτικό κέντρο της Γαλλίας. Σε αυτό το πλαίσιο κινήθηκε και η πρόσφατη τοποθέτηση της Λεπέν, η οποία υποσχέθηκε πως μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία του RN θα συνεργαστεί με τον πρόεδρο Μακρόν.

Η ριψοκίνδυνη κίνηση του Μακρόν και η ευκαιρία του Μπαρντελά

Κι ενώ απομένει κάτι λιγότερο από μία εβδομάδα έως τις κάλπες της 30ης Ιουνίου, οι πολιτικοί αναλυτές στη Γαλλία διαβλέπουν μια ευκαιρία για τον 28χρονο Μπαρντελά να ανελιχθεί στα ανώτατα πολιτικά αξιώματα της χώρας του.

Αυτό έρχεται ως απότοκο της αιφνίδιας απόφασης του Γάλλου προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν, να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, αφού το RN πέρασε μπροστά από το κόμμα του Renaissance στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου νωρίτερα τον Ιούνιο.

Η κίνηση αυτή θεωρείται ριψοκίνδυνο στοίχημα για τον Μακρόν, καθώς θα μπορούσε να ενισχύσει σημαντικά τους πολιτικούς του αντιπάλους στην ακροδεξιά εν όψει των προεδρικών εκλογών του 2027. Οι αναλυτές λένε ότι ο Μακρόν μπορεί να ποντάρει στο ότι το RN θα αποκτήσει έναν πιο σημαντικό ρόλο στη γαλλική πολιτική, αλλά δεν θα καταφέρει να εντυπωσιάσει όταν θα έχει περισσότερη δύναμη, γεγονός που θα οδηγήσει στην αποδυνάμωσή του πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2027.

Μια σειρά δημοσκοπήσεων που διεξήχθησαν τον Ιούνιο δείχνουν το λαϊκιστικό - εθνικιστικό RN να προηγείται στις δημοσκοπήσεις με ποσοστό έως και 35% των ψήφων, μπροστά από το αριστερό μπλοκ του Νέου Λαϊκού Μετώπου με 25-26% και την κεντρώα συμμαχία Μακρόν «Μαζί» στην τρίτη θέση με περίπου 19% των ψήφων.

Ακόμα και αν η πιθανότερη έκβαση της ψηφοφορίας είναι ένα κοινοβούλιο χωρίς ψήφους, οι αναλυτές λένε ότι μια ισχυρή εμφάνιση του Εθνικού Συναγερμού θα ασκήσει πίεση στον Μακρόν να διορίσει πρωθυπουργό από το κόμμα.

Ο πρωθυπουργός θα έχει τότε σημαντικό λόγο στην εσωτερική και οικονομική πολιτική της Γαλλίας, ενώ ο Μακρόν, ως πρόεδρος, θα παραμείνει υπεύθυνος για την εξωτερική πολιτική και την άμυνα της χώρας.

Ο Εθνικός Συναγερμός έχει ήδη δηλώσει ότι ο Μπαρντελά θα προταθεί ως επιλογή του για την πρωθυπουργία εάν το κόμμα έχει καλές επιδόσεις, ενώ η Μαρίν Λεπέν, η φυσιογνωμία του κόμματος, θα είναι η υποψήφια του για τις προεδρικές εκλογές του 2027.

Ωστόσο, ο 28χρονος πολιτικός δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι θα δεχόταν την πρωθυπουργία μόνο αν το RN έπαιρνε την απόλυτη πλειοψηφία στις εκλογές, με το RN να διστάζει πιθανότατα στην προοπτική να ηγηθεί μιας «εύθραυστης» κυβέρνησης μειοψηφίας.

Από την πλευρά του, ο Μπαρντελά τόνισε πρόσφατα ότι «θα χρειαστεί απόλυτη πλειοψηφία για να κυβερνήσει», ρίχνοντας το γάντι στους ψηφοφόρους του να πάνε να ψηφίσουν.

Με πληροφορίες από Le Figaro, Le Monde, AP, Reuters και CNBC