Οι οικονομικές πτυχές του debate στις ΗΠΑ: Οι βασικές θέσεις των Χάρις και Τραμπ
AP Photo
AP Photo

Οι οικονομικές πτυχές του debate στις ΗΠΑ: Οι βασικές θέσεις των Χάρις και Τραμπ

Τα περισσότερα διεθνή μέσα ενημέρωσης ανέδειξαν την Κάμαλα Χάρις νικήτρια της χθεσινής τηλεμαχίας με τον Ντόναλντ Τραμπ, ωστόσο όσον αφορά τη διαχείριση των οικονομικών - σύμφωνα με δημοσκόπηση του Associated Press - φαίνεται ότι οι Αμερικανοί είναι ελαφρώς πιο πιθανό να εμπιστευτούν τον Ρεπουμπλικανό πρώην πρόεδρο έναντι της Δημοκρατικής αντιπροέδρου.

Στη χθεσινή τηλεμαχία, η δημοκρατική υποψήφια κατηγόρησε τον αντίπαλό της ότι θέλει να επιβάλει ένα φόρο στην πώληση προϊόντων ο οποίος θα έχει αντίκτυπο στην αγοραστική δύναμη των Αμερικανών, κάτι που ο Ντόναλντ Τραμπ αρνήθηκε. Ο Τραμπ παραδέχθηκε ότι θα επιβάλει τελωνειακούς δασμούς κατ' ελάχιστον 10% σε άλλες χώρες, κάτι που, σύμφωνα με πολυάριθμους οικονομολόγους, σημαίνει πως θα αυξηθούν οι τιμές που πληρώνουν οι καταναλωτές.

Ο Ντόναλντ Τραμπ κατηγόρησε από την πλευρά του την κυβέρνηση Μπάιντεν ότι άνοιξε την πόρτα στον υψηλότερο πληθωρισμό στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών, ισχυριζόμενος ότι έφθασε το 21%, ακόμη και το 60% σε ορισμένα προϊόντα, ισχυρισμός που κρίθηκε απατηλός σε fact checking του AFP. Ο πληθωρισμός κορυφώθηκε στο 9,1% το 2022 μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, δηλαδή πολύ κάτω από το ρεκόρ του 23,7% που είχε καταγραφεί το 1920.

Τι προβλέπουν ωστόσο τα προγράμματά τους σε κρίσιμους τομείς όπως η φορολογία, το στεγαστικό, η ενέργεια, το περιβάλλον; Το Quartz παραθέτει τα σχέδια των δύο αντιπάλων.

Στέγαση

Το σχέδιο της Χάρις:

  • Σχεδιάζε την κατασκευή 3 εκατομμυρίων νέων κατοικιών κατά τη διάρκεια της τετραετούς θητείας
  • Να θεσπίσει προκαταβολή ύψους 25.000 δολαρίων για όσους αγοράζουν για πρώτη φορά κατοικία και πληρώνουν εγκαίρως το ενοίκιό τους επί δύο χρόνια. 
  • Εισαγωγή φορολογικού κινήτρου για τους κατασκευαστές κατοικιών που πωλούν σπίτια πρώτης κατοικίας σε αγοραστές πρώτης κατοικίας, επέκταση των υφιστάμενων φορολογικών κινήτρων για τους κατασκευαστές ενοικιαζόμενων κατοικιών και πρόταση για ένα νέο ταμείο καινοτομίας ύψους 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την τόνωση της κατασκευής νέων κατοικιών
  • Να καλέσει το Κογκρέσο να περάσει το «Stop Predatory Investing Act», το οποίο τερματίζει τα φορολογικά οφέλη για τους μεγάλους επενδυτές που αποκτούν εκτάσεις μονοκατοικιών προς ενοικίαση

Το σχέδιο του Τραμπ:

  • «Να απελευθερώσει» οικόπεδα που ανήκουν στο κράτος για κατοικίες, σύμφωνα με την εκπρόσωπο του Τραμπ Καρολίν Λέβιτ
  • Να απελάσει τους μετανάστες χωρίς χαρτιά, πολλοί από τους οποίους ζουν σε νοικοκυριά «μεικτού καθεστώτος»
  • Να μειώσει τα επιτόκια των ενυπόθηκων δανείων (τα οποία αναμένεται να μειωθούν ελαφρώς το 2025 και το 2026, ανεξάρτητα από το ποιος θα είναι πρόεδρος)

Φορολογία

Το σχέδιο της Χάρις:

  • Δημιουργία μιας νέας πίστωσης φόρου 6.000 δολαρίων για οικογένειες με χαμηλό ή μεσαίο εισόδημα εντός του πρώτου έτους γέννησης του παιδιού
  • Επαναφορά της διευρυμένης φορολογικής πίστωσης για τα παιδιά (CTC), ώστε οι οικογένειες με παιδιά να μπορούν να λαμβάνουν από 3.000 έως 3.600 δολάρια.
  • Επέκταση της πίστωσης φόρου εισοδήματος για να μειώσει τους φόρους έως και 1.500 δολάρια για άτομα και ζευγάρια με χαμηλό εισόδημα που δεν έχουν παιδιά και μείωση των φόρων για να βοηθήσει τους Αμερικανούς να αποκτήσουν ασφάλιση υγείας
  • Να τερματιστεί η φορολόγηση των φιλοδωρημάτων, ένα σχέδιο που είχε αρχικά προτείνει και διαφημίσει ο Τραμπ. Το σχέδιο της Χάρις διαφέρει στο ότι θέλει επίσης να τερματίσει τους υποκατώτατους μισθούς
  • Να επιβάλει φόρο 28% στα μακροπρόθεσμα κεφαλαιακά κέρδη για όσους κερδίζουν 1 εκατομμύριο δολάρια ετησίως ή περισσότερο
  • Να ανακαλέσει τον νόμο Τραμπ για τις φορολογικές περικοπές και τις θέσεις εργασίας του 2017 για τους πλούσιους Αμερικανούς και τις εταιρείες (που λήγουν το επόμενο έτος), να θεσπίσει έναν ελάχιστο φόρο για δισεκατομμυριούχους, να τετραπλασιάσει τον φόρο στις επαναγορές μετοχών και να αυξήσει τη φορολογία των εταιρειών στο 28% από 21%

Το σχέδιο του Τραμπ:

  • Προτείνει τη μείωση του συντελεστή φορολογίας στο 15% για τις εταιρείες που παράγουν προϊόντα απασχολώντας  Αμερικανούς εργαζόμενους
  • Ο Τραμπ έχει προηγουμένως ταχθεί υπέρ της μείωσης των εταιρικών φόρων στο 20%, βασιζόμενος στις φορολογικές περικοπές του 2017 που μείωσαν τον συντελεστή στο 21% από 35%. Έχει ορκιστεί να μονιμοποιήσει τις εν λόγω φορολογικές μειώσεις, οι οποίες λήγουν το 2025.
  • Ο Τραμπ δεν έχει ακόμη ανακοινώσει σχέδια για την αλλαγή του φόρου κεφαλαιακών κερδών από το σημερινό ανώτατο όριο του 20%
  • Έχει επίσης διατυπώσει την ιδέα να αντικαταστήσει τους φόρους εισοδήματος φυσικών προσώπων με δασμούς σε ξένες χώρες, ιδίως στην Κίνα
  • Αυτοί θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν έναν δασμό 10% σε όλα τα προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ, κάτι που ο Τραμπ λέει ότι θα προστατεύσει τις αμερικανικές θέσεις εργασίας και θα αυξήσει τα έσοδα για να αντισταθμίσει την παράταση των φορολογικών περικοπών του 2017
  • Οι δασμοί στις κινεζικές εισαγωγές θα μπορούσαν να αυξηθούν έως και 50% σύμφωνα με τις προτάσεις του Τραμπ, γεγονός που θα έκανε τα εν λόγω αγαθά σημαντικά ακριβότερα για τους καταναλωτές.
  • Ο γερουσιαστής Τζέι Ντι Βανς από το Οχάιο, ο υποψήφιος αντιπρόεδρος του Τραμπ, είχε προτείνει την επέκταση της φορολογικής πίστωσης για τα παιδιά στα 5.000 δολάρια προτού η Χάρις ανακοινώσει τα σχέδιά της για την επέκτασή της. Άφησε επίσης να εννοηθεί ότι θα ήθελε να δει μια διευρυμένη CTC χωρίς εισοδηματικά όρια - επί του παρόντος, δεν είναι δικαιούχοι οι άγαμοι που βγάζουν περισσότερα από 200.000 δολάρια ή τα παντρεμένα ζευγάρια με συνολικό εισόδημα άνω των 400.000 δολαρίων.

Ενέργεια και περιβάλλον

Το σχέδιο της Χάρις:

  • Υποστηρίζει τις παγκόσμιες προσπάθειες για τον περιορισμό της ρύπανσης και της απειλής της κλιματικής αλλαγής.
  • Η ιστοσελίδα της εκστρατείας της προβάλλει τις νίκες της Χάρις κατά των πετρελαϊκών εταιρειών ως γενική εισαγγελέας της Καλιφόρνιας και την υποστήριξή της στο νόμο του προέδρου Μπάιντεν για τη μείωση του πληθωρισμού. Δεσμεύεται επίσης να θέσει τους ρυπαντές «προ των ευθυνών τους».
  • Η υποστήριξη της Χάρις για τον IRA (Νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού) πιθανότατα επεκτείνεται στα οφέλη του για τα ηλεκτρικά οχήματα και τις πηγές καθαρής ενέργειας, όπως η αιολική ή η ηλιακή ενέργεια. Το νομοσχέδιο βοήθησε να δοθεί ώθηση στις εταιρείες να επενδύσουν 124,7 δισεκατομμύρια δολάρια σε έργα καθαρής ενέργειας από τότε που ψηφίστηκε τον Αύγουστο του 2022, συμπεριλαμβανομένων περίπου 77,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε έργα για ηλεκτρικά οχήματα, σύμφωνα με το Manufacturing Dive.
  • Δεν υποστηρίζει πλέον την απαγόρευση του fracking, μιας τεχνολογίας που χρησιμοποιείται στα σχιστολιθικά πετρώματα για την εξόρυξη πετρελαίου, για το φυσικό αέριο κ.α.. Το 2019, η Χάρις έβαλε υποψηφιότητα για το χρίσμα των Δημοκρατικών με την υπόσχεση να θεσπίσει απαγόρευση της πρακτικής αυτής.
    Η Χάρις δήλωσε ότι είναι «σημαντικό να οικοδομηθεί συναίνεση» για το πώς οι ΗΠΑ μπορούν να κινηθούν προς μια οικονομία καθαρής ενέργειας χωρίς την απαγόρευση του fracking, σύμφωνα με το E&E News.

Το σχέδιο του Τραμπ:

  • Τραμπ έχει υποσχεθεί περισσότερες εξορύξεις πετρελαίου.
  • Σε μια συνάντηση με στελέχη του κλάδου πετρελαίου και φυσικού αερίου νωρίτερα φέτος, ο Τραμπ πρότεινε να δημοπρατηθούν περισσότερες μισθώσεις για γεωτρήσεις στον Κόλπο του Μεξικού και να ανατραπούν οι περιορισμοί στις γεωτρήσεις στην Αλάσκα.
  • Επέμεινε να καταργήσει ένα πρόγραμμα του IRA που παρέχει χρηματοδότηση για υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων και να παγώσει τις επιχορηγήσεις και τις επιδοτήσεις του νομοσχεδίου.
  • O Τζέι Ντι Βανς υπέβαλε νομοθεσία για την κατάργηση μιας υφιστάμενης φορολογικής έκπτωσης στα ηλεκτρικά οχήματα και την αντικατάστασή της με μια παρόμοια έκπτωση για τα αυτοκίνητα με φυσικό αέριο.
  • Πρότεινε την κατάργηση των κανόνων της Υπηρεσίας Περιβαλλοντικής Προστασίας για τις εκπομπές καυσαερίων, οι οποίοι προωθούν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
  • Ο Τραμπ είναι επικριτής της αιολικής ενέργειας και έχει δεσμευτεί να καταργήσει τα υπεράκτια αιολικά έργα την «πρώτη ημέρα» της προεδρίας του.
  • Ισχυρίστηκε ότι θα καταστήσει τις ΗΠΑ «ενεργειακά ανεξάρτητες»
  • Πρόσφατα δήλωσε σε πλήθος υποστηρικτών στο Μίσιγκαν ότι «η θέρμανση και ο κλιματισμός σας, η ηλεκτρική ενέργεια, η βενζίνη - όλα μπορούν να μειωθούν στο μισό» και είπε ότι θα κηρύξει «εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης» για να ενισχύσει την προσφορά ορυκτών καυσίμων και να μειώσει τις τιμές.