Με τις διμερείς σχέσεις να βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση, το Πεκίνο ετοιμάζεται για περισσότερες αναταράξεις όσο πλησιάζουν οι αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου και διαφαίνεται η πιθανότητα μια νίκη του Τζο Μπάιντεν να δώσει την ευκαιρία να αποφευχθεί μια βαθύτερη σύγκρουση.
Η απαίτηση της Ουάσινγκτον να κλείσει η Κίνα το προξενείο της στο Χιούστον μέσα σε 72 ώρες ενόχλησε το , που εξέδωσε σε αντίποινα εντολή για να κλείσει το προξενείο των ΗΠΑ στο Τσενγκτού.
Ως συνήθως, η Κίνα δεν άσκησε ευθέως κριτική στον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, που αναφέρεται συχνά στην προσωπική φιλία του με τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, αλλά μέσω επικριτικών άρθρων στα κρατικά μέσα ενημέρωσης η κίνηση αυτή ερμηνεύτηκε ως προεκλογικό τέχνασμα.
Κάποιοι Κινέζοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης και του στρατού με υπερπατριωτικά αισθήματα βλέπουν μια ακόμη θητεία του Τραμπ ως ευκαιρία να επιταχυνθεί η άνοδος της Κίνας. Πολλοί στην Κίνα έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην πορεία της χώρας καθώς παρακολουθούν την ταραχώδη προεδρεία του, και ιδιαίτερα τη διαχείριση της κρίσης του κορονοϊού.
Όμως, μαζί με την αγανάκτηση για τις απρόβλεπτες κινήσεις του Τραμπ και την τάση του να επιβάλλει δασμούς, και την επιφυλακτικότητα απέναντι στην εχθρικότητα της Ουάσινγκτον σε πολλαπλά πεδία, αυξάνονται και οι φόβοι για τον κίνδυνο πιο έντονης σύγκρουσης, σύμφωνα με έξι Κινέζους αξιωματούχους που επικαλείται το πρακτορείο Reuters.
Οι συχνές κατηγορίες προς την «Κομμουνιστική» Κίνα και το Κομμουνιστικό Κόμμα – ο υπουργός Εσωτερικών Μάικ Πομπέο χρησιμοποίησε τη λέξη 27 φορές σε ομιλία του την Τρίτη όπου χαρακτήρισε την πιο δυναμική στάση απέναντι στην Κίνα «αποστολή της εποχής μας» - επίσης προκαλούν δυσαρέσκεια στο Πεκίνο.
Η νίκη του Τραμπ το 2016 βρήκε απροετοίμαστη την Κίνα, που τώρα έχει αναθέσει σε κυβερνητικά think tanks να ξεκινήσουν νωρίτερα τη σύνταξη εκθέσεων σχετικά με τις αμερικανικές εκλογές και το δημόσιο αίσθημα στις ΗΠΑ, εστιάζοντας κυρίως στον υποψήφιο των Δημοκρατικών Τζο Μπάιντεν και τις πολιτικές του.
«Δεν υπάρχουν ψευδαισθήσεις ότι οι σχέσεις θα αποκατασταθούν και θα επιστρέψουν στον παλιό καλό καιρό, αλλά ένας νέος Πρόεδρος προσφέρει τουλάχιστον την ευκαιρία για επανατοποθέτηση» δήλωσε Κινέζος αξιωματούχος. «Στο κάτω-κάτω, οι σχέσεις δύσκολα μπορούν να γίνουν χειρότερες αυτή τη στιγμή».
Προκαθορισμένη στάση
Η κυβέρνηση του Τραμπ έχει δηλώσει ότι η πιο σκληρή γραμμή απέναντι στην Κίνα δικαιολογείται, όπως διατείνονται ο Μάικ Πομπέο και άλλοι, από την αυταρχική στροφή του Πεκίνου, την κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και τις στρατιωτικές φιλοδοξίες της στη Νότια Σινική Θάλασσα και πέρα από αυτήν.
Η σκληρή στάση απέναντι στην Κίνα είναι αυτή τη στιγμή η προκαθορισμένη στάση και των δύο κομμάτων στις ΗΠΑ, και μια πιθανή κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν αναμένεται να συγκεντρώσει συμμάχους εναντίον του Πεκίνου και να διαχειριστεί με μεγαλύτερη αυστηρότητα τα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο Μπάιντεν στη θέση του Προέδρου, ωστόσο, θα μπορούσε να είναι πιο δεκτικός στον διάλογο – από μία νέα «θέση αμερικανικής δύναμης», όπως αναφέρουν γνώστες της εκστρατείας του, εν μέσω αναβαθμισμένων επενδύσεων στην ανταγωνιστικότητα, την καινοτομία και τις υποδομές στις ΗΠΑ.
«Οι Κινέζοι μοιάζουν να μην έχουν αυταπάτες ότι η νίκη του Μπάιντεν θα μπορούσε να αντιστρέψει την οπτική της Ουάσινγκτον για την Κίνα, αλλά πιθανότατα με μία νέα κυβέρνηση το Πεκίνο θα επιχειρήσει ένα άνοιγμα για διάλογο», δήλωσε ο Ντάνιελ Ράσελ, ανώτατος αξιωματούχος του Υπουργείου Εξωτερικών, ειδικός της Ανατολικής Ασίας, που υπηρέτησε υπό τον Μπαράκ Ομπάμα και για ένα σύντομο διάστημα υπό τον Ντόναλντ Τραμπ.
Η προεκλογικές εκστρατείες και των δύο υποψηφίων ισχυρίζονται ότι η Κίνα υποστηρίζει τον άλλο.
Ο διευθυντής επικοινωνίας της εκστρατείας του Τραμπ δηλώνει ότι η Κίνα αναμφίβολα υποστηρίζει τον Μπάιντεν. «Διαθέτει ιστορικό στο να τους κατευνάζει και να προωθεί τα συμφέροντά τους, σε όλη τη διάρκεια της 47χρονης θητείας του στην Ουάσινγκτον», είπε στο Reuters. Εκπρόσωπος της εκστρατείας του Μπάιντεν, από την άλλη, υποστηρίζει ότι η Κίνα «τα έχει όλα στο πιάτο» με τον Τραμπ στην εξουσία, αποκαλώντας τον «τον πιο αδύναμο πρόεδρο στην αμερικανική ιστορία ως προς την Κίνα».
Με τους διμερείς δεσμούς να δοκιμάζονται, κάποιοι αξιωματούχοι και αναλυτές στο Πεκίνο ισχυρίζονται ότι η γενική προσέγγιση της Κίνας για τους επόμενους μήνες θα είναι να προσπαθήσει να διαχειριστεί τις εντάσεις με την Ουάσινγκτον και να προχωράει σε αντίποινα μόνο όταν είναι απαραίτητο. Αυτή η εκτίμηση αντικατοπτρίζεται στις σχετικά υποτονικές αντιδράσεις στις πρόσφατες αμερικανικές κινήσεις, όπως οι δηλώσεις ότι οι αξιώσεις της Κίνας στη Νότια Σινική Θάλασσα είναι παράνομες. Η κίνηση του Πεκίνου να κλείσει το προξενείο στο Τσενγκντού ήταν κατ' αναλογίαν, και η Κίνα συνεχίζει να προτρέπει την Ουάσινγκτον να αναθεωρήσει την απόφασή της για το προξενείο στο Χιούστον.
Ωστόσο, το Πεκίνο είναι απίθανο να επιχειρήσει να ξεκινήσει διάλογο, δεδομένου ότι το θεωρεί μάταιο στη διάρκεια μιας προεκλογικής περιόδου τη στιγμή που τα αντικινεζικά αισθήματα είναι έντονα.
«Η Κίνα έχει θυμώσει με την κριτική που της ασκεί ο Ντόναλντ Τραμπ, καθώς και με την απόφασή του να επιβάλει κυρώσεις», δηλώνει ο Σι Γινχόνγκ, κυβερνητικός σύμβουλος και καθηγητής στο πανεπιστήμιο Ρενμίν του Πεκίνου.
«Επιπλέον, οι Κινέζοι αντιλαμβάνονται ότι το πολιτικό του κύρος έχει κλονιστεί στις ΗΠΑ, και κατά συνέπεια η αξία του έχει μειωθεί».
