Τα κλειδιά της Ντάουνινγκ Στριτ και τα προβλήματα της Θάτσερ
Διάδοχος Τζόνσον

Τα κλειδιά της Ντάουνινγκ Στριτ και τα προβλήματα της Θάτσερ

Τη Δευτέρα το όποιο σασπένς για τη διαδοχή του Μπόρις Τζόνσον θα λάβει τέλος αφού θα ανακοινωθεί το όνομα του νέου ή της νέας πρωθυπουργού. Αυτό που δε θα λάβει τέλος, τουλάχιστον όχι άμεσα,  είναι τα σοβαρά προβλήματα με τα οποία είναι αντιμέτωπη η χώρα, δηλαδή το τρίπτυχο ύφεση, κοινωνικό αναβρασμό και πληθωρισμό. 

Η Λιζ Τρας, νυν υπουργός Εξωτερικών, η οποία λανσάρεται σε επίπεδο image ως Μάργκαρετ Θάτσερ, πρέπει εκτός από το look να επιστρατεύσει και το σιδηρούν σθένος της πρώην πρωθυπουργού για να βρει λύσεις σε καταστάσεις που σοκάρουν τους πολίτες καθώς τους γυρίζουν πίσω στη δεκαετία του '80 με την κακή έννοια. 

Ενδεικτική είναι η κατάσταση που επικρατεί στην ευρύτερη περιοχή του Λίβερπουλ, την άλλοτε βιομηχανική καρδιά της Βρετανίας, όπου τώρα οι οικογένειες παλεύουν να εξασφαλίσουν προστασία από τους πιστωτές. Στήνονται τράπεζες τροφίμων και κινητοποιούνται όλοι για να καταφέρουν να βοηθήσουν τα πιο αδύναμα νοικοκυριά που γονατίζουν υπό το βάρος των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας. 

Κατά τη διάρκεια της καμπάνιας της, η Τρας, δεσμεύτηκε ότι θα παρέχει βοήθεια, χωρίς ωστόσο να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες, πέρα από την πρόθεση της να μειώσει τους φόρους. 

Σύμφωνα με τη δεξαμενή σκέψης Resolution Foundation, το 10% των πιο πλούσιων νοικοκυριών στη Βρετανία είναι σε οικονομικά επίπεδα μεγαλύτερα από αυτά σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες αλλά τα σπίτια μέσου εισοδήματος δεν είναι. Αυτά τα τελευταία είναι 9% πιο φτωχά από τα αντίστοιχα στη Γαλλία. Επίσης, τα πιο φτωχά νοικοκυριά της Βρετανίας είναι 20% σε χειρότερη θέση από τα αντίστοιχα της Γαλλίας και της Γερμανίας. 

Ο Ντέρεκ Τουίγκ, που εκπροσωπεί το Χάλτον, μια περιοχή κοντά στο Λίβερπουλ με οξύ πια κοινωνικό πρόβλημα λόγω των οικονομικών συνθηκών, εδώ και 25 χρόνια με τους Εργατικούς που βρίσκονται στην αντιπολίτευση,  δηλώνει στο Reuters ότι η διαφορά του τώρα με την δεκαετία του '80, οπότε και δούλευε στο τοπικό συμβούλιο, ήταν ο αριθμός των οικογενειών της μέσης τάξης που τον πλησίαζαν για βοήθεια. «Δεν μπορώ να θυμηθώ, εκτός από τη δεκαετία του '80, μια τόσο τραυματική περίοδο όσο αυτή από το ξέσπασμα της πανδημίας μέχρι σήμερα. Ο πληθωρισμός προκαλεί πραγματική οικονομική δυσκολία. Υπάρχει η αίσθηση ότι αυτές οι ρωγμές στην κοινωνία συμβαίνουν και πάλι». 

Και μάλλον θα επιδεινωθούν. 

Η οικονομία που θα κληρονομήσει είτε η Τρας είτε ο αντίπαλος της, πρώην υπουργός Οικονομίας, Ρίσι Σουνάκ, σύμφωνα με τις προβλέψεις θα κινηθεί σε μακρά ύφεση προς το τέλος του χρόνου με πληθωρισμό σε ψηλά 40ετίας και περιορισμένες προοπτικές επιστροφής στην ανάπτυξη. 

Συγκεκριμένα, με πληθωρισμό στο 10,1% τον Ιούλιο, η Βρετανία, σύμφωνα με την Goldman Sachs, δεν αποκλείεται να δει το νούμερο να διαμορφώνεται ακόμα και στο 20% αν δε μειωθούν οι τιμές του αερίου. Η λίρα έχει πέσει σχεδόν 8% σε σχέση με το δολάριο μόνο τους τελευταίους τρεις μήνες, γεγονός που σημαίνει ότι οι εισαγωγές ενέργειας που τιμολογούνται σε δολάρια την καθιστούν ακόμα πιο ακριβή. 

Η Τράπεζα της Βρετανίας επίσης ανησυχεί και για τον πληθωρισμό που προκαλείται από τη στενότητα της αγοράς εργασίας, καθώς οι ελλείψεις προσωπικού μετά το Brexit και την πανδημία σε κάποιες περιπτώσεις σπρώχνει προς τα επάνω τους μισθούς. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια σημάδια μείωσης της ζήτησης για εργαζομένους. Οι αγγελίες αναζήτησης εργαζομένων που τον Απρίλιο έφτασαν το ρεκόρ των 1,3 εκατομμυρίων, άρχισαν να μειώνονται ενώ ο αριθμός των ανέργων αυξήθηκε τον Ιούνιο για πρώτη φορά τους τελευταίους 17 μήνες. 

H Θάτσερ όμως όταν ανέβηκε στην εξουσία το 1979 εκτός από τον πληθωρισμό χρειάστηκε να δώσει ολομέτωπη μάχη και με τα σωματεία των εργαζομένων. Αυτός που θα βρεθεί στη θέση του πρωθυπουργού τη Δευτέρα ωστόσο, προς το παρόν φαίνεται να έχει το περιθώριο μιας ...ανακωχής γνωριμίας. Οι υπάλληλοι υπουργείων που είχαν ανακοινώσει απεργία που θα συνέπιπτε με την ανακοίνωση του νέου πρωθυπουργού, καθώς ήταν προγραμματισμένη για 5 και 6 Σεπτεμβρίου, τελικά δεν θα γίνει, όπως ανακοίνωσε το σωματείο τους την Παρασκευή. 

Προειδοποίησαν ωστόσο ότι αν δεν υπάρξει συμφωνία θα πραγματοποιήσουν την απεργία τους στις 13 με 14 Σεπτεμβρίου, ενώ οι εργαζόμενοι στο λιμάνι του Λίβερπουλ, έχουν ήδη προαναγγείλει απεργιακές κινητοποιήσεις στις 19 Σεπτέμβρη και στις 3 Οκτωβρίου.