Τα σχέδια Ερντογάν για εισβολή στη Συρία, η στάση της Ρωσίας και των ΗΠΑ

Τα σχέδια Ερντογάν για εισβολή στη Συρία, η στάση της Ρωσίας και των ΗΠΑ

Οι τουρκικές επιθέσεις στη βόρεια Συρία προετοιμάζουν το έδαφος για μία μεγαλύτερη επιχείρηση με στόχο τον κουρδικό πληθυσμό. Καθώς το τελευταίο διάστημα ο Ταγίπ Ερντογαν εισέπραττε αρνήσεις για να ξαναεισβάλει στη Συρία, τόσο από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία μέχρι και το Ιράν, η Άγκυρα εκμεταλλεύθηκε το περιστατικό με τη βόμβα στην Κωνσταντινούπολη για να προωθήσει τα σχέδια της.

Ο εμφύλιος στη Συρία αποτέλεσε μία ευκαιρία για την Τουρκία για να υπονομεύσει το καθεστώς του Άσαντ. Ειδικά από τη στιγμή που οι Κούρδοι, χρόνια καταπιεσμένοι από το ασαντικό καθεστώς, ανακήρυξαν την αυτονομία στα Καντόνια της Ροτζάβα, στην Άγκυρα χτύπησε κόκκινος συναγερμός. Η Τουρκία ξεκίνησε να σχεδιάζει τρόπους για να ελέγξει την περιοχή στα νότια της.

Την πρώτη ευκαιρία της, η Τουρκία τη βρήκε στα χρόνια του Τραμπ στην προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών, εισβάλοντας στη Συρία και προχωρώντας στην κατοχή των συριακών εδαφών. Όταν ο Τζο Μπάιντεν έγινε ο νέος ένοικος του Λευκού Οίκου, η πόρτα για τη Συρία έκλεισε για την Τουρκία. Ο νέος επικεφαλής των ΗΠΑ έδωσε το σήμα πως η δική του προεδρία δεν πρόκειται να ανεχθεί ότι έκαναν οι Τούρκοι και οι σύμμαχοι τους στη Συρία τα προηγούμενα χρόνια, κατηγορούμενοι μεταξύ άλλων για εγκλήματα πολέμου και εξοπλισμό ανηλίκων.

Οι προσπάθειες του τουρκικού καθεστώτος δεν σταμάτησαν ωστόσο. Σε κάθε ευκαιρία ο Ταγίπ Ερντογάν ζητούσε την έγκριση ή έστω την ανοχή των μεγάλων δυνάμεων να συνεχίσει τις πολεμικές επιχειρήσεις στη Συρία. Το αποκορύφωμα ήταν το καλοκαίρι, όταν η Τουρκία απειλούσε με βέτο για την εισδοχή της Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, διαμήνυε τις προθέσεις της εναντίον των Κούρδων.

Ύστερα από την αιματηρή βομβιστική επίθεση στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης, το τουρκικό καθεστώς κινήθηκε άμεσα για να αδράξει την ευκαιρία. Ο Ταγίπ Ερντογάν έσπευσε να κατηγορήσει το PKK ως τον ένοχο για την επίθεση, ακόμα κι αν το αντάρτικο κίνημα των Κούρδων εξέδωσε επίσημη ανακοίνωση με την οποία αρνούνταν οποιαδήποτε εμπλοκή του στη βομβιστική επίθεση.

Η Τουρκία προσπαθεί να συνδέσει τις κουρδικές κοινότητες στη Συρία ως προέκταση της αντάρτικης οργάνωσης του PKK και να στηριχθεί σε αυτές τις κατηγορίες, για να επιβάλει τα σχέδια της μέσω των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Τις τελευταίες 10 μέρες τουρκικοί βομβαρδισμοί έχουν πλήξει πολλές κουρδικές περιοχές, με θύματα τον πληθυσμό καθώς και κρίσιμες υποδομές. 

Το σημαντικό ωστόσο είναι πως οι Ηνωμένες Πολιτείες φαίνεται να άλλαξαν στάση σε σχέση με τη Συρία. Η δήλωση του εκπροσώπου του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι που αναγνώρισε την «τρομοκρατική» απειλή που αντιμετωπίζει η Άγκυρα στα νότια αποτελεί μία στροφή 180ο, που δίνει αέρα στα πανιά του ερντογανικού καθεστώτος. Έπειτα από τα ανεκτά αποτελέσματα στις ενδιάμεσες εκλογές, ο Λευκός Οίκος αισθάνεται πως μπορεί να κινηθεί πιο άνετα στο διεθνές πεδίο και να προσεγγίσει την Τουρκία, δίνοντας του μία έγκριση για τα σχέδια της στη Συρία.

Ταυτόχρονα, η Τουρκία εκμεταλλεύεται τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, ώστε να εκμαιεύσει ανταλλάγματα και από την άλλη πλευρά. Η παρέμβαση της Μόσχας στο συριακό εμφύλιο διατήρησε τον Άσαντ στην εξουσία, ενώ ιστορικά η Ρωσία ήθελε να βρίσκεται σε διάλογο με τους Κούρδους, ώστε να διατηρεί μία ευρύτερη στήριξη της παρουσίας της στη χώρα. Όμως αυτή τη χρονική στιγμή, η Μόσχα φαίνεται ικανοποιημένη με την τουρκική στάση ουδετερότητας στον πόλεμο στην Ουκρανία και η αντίδραση της είναι πολύ μετρημένη. Ο ειδικός επιτετραμμένος της Ρωσίας για τον πόλεμο στη Συρία, Αλεξάντερ Λαυρέντιεφ, κάλεσε απλώς την Άγκυρα να απέχει από τη χρήση υπέρμετρης βίας στη Συρία.

Πλέον, η Τουρκία φαίνεται να στέλνει στρατιωτικές ενισχύσεις από το κατεχόμενο Αφρίν προς τις βόρειες επαρχίες της Ράκα και της Μανμπιτζ. Το όνομα που έχει δώσει στη στρατιωτική επιχείρηση, «Γαμψό ξίφος» δίνει το στίγμα πως δεν πρόκειται να σταματήσει στις μέχρι σήμερα επιθέσεις, αλλά ετοιμάζεται για κάτι μεγαλύτερο.