Υπάρχει καλύτερο μέλλον για τις πόλεις μας; Το παράδειγμα της Μάλαγα

Υπάρχει καλύτερο μέλλον για τις πόλεις μας; Το παράδειγμα της Μάλαγα

Η Μάλαγα είναι μια παραθαλάσσια πόλη 600.000 περίπου κατοίκων, απίστευτα όμορφη, απίστευτα καθαρή (δεν είδα ούτε ένα γκράφιτι), εξαιρετικά οικονομική, με ένα μικρό μετρό (που όμως φτάνει μέχρι το αεροδρόμιο) και με ένα μεγάλο παραλιακό μέτωπο που αγκαλιάζει όλη την πόλη και φιλοξενεί οργανωμένες πλαζ (σαν την Καλαμάτα). Η πόλη έχει ελάχιστα αυτοκίνητα στο κέντρο (τα έδιωξαν), ενώ τα μηχανάκια και τα ενοικιαζόμενα σκούτερ είναι παρκαρισμένα μόνο σε συγκεκριμένα σημεία σε παράδρομους του κέντρου. 

Τα πράγματα ωστόσο δεν ήταν πάντα έτσι! Όπως μου ανέφεραν οι ντόπιοι «παλιά η Μάλαγα ήταν μια υποβαθμισμένη πόλη με ελάχιστα πλεονεκτήματα. Μια τρύπα από την οποία όλοι ήθελαν να ξεφύγουν, μια βρώμικη πόλη με ναρκωτικά». Τώρα έχει γίνει ένας αυτοτελής προορισμός αντί για αεροδρόμιο και πύλη προς τα θέρετρα της Costa del Sol, με ένα μεγάλο τεχνολογικό πάρκο, και εταιρίες όπως η google. Πώς έγινε λοιπόν αυτό;

Έχοντας ταξιδέψει πολύ, στα πιο απίθανα μέρη, μικρές και μεγάλες πόλεις, άλλες όμορφες, άλλες βρώμικες, άλλες χωρίς ταυτότητα παρά τη μεγάλη ιστορία τους, άλλες με μεγάλη εγκληματικότητα, διαμόρφωσα την πεποίθηση πως η περίπτωση της μεταμόρφωσης της Μάλαγα είναι εντυπωσιακή και ίσως μοναδική. Αν υπάρχει μία πόλη που έχει επανεφεύρει τον εαυτό της τα τελευταία χρόνια με τόσο εντυπωσιακό τρόπο, αυτή είναι η Μάλαγα. Η πρωτεύουσα της Κόστα ντελ Σολ έχει αναγεννηθεί ως πολιτιστικός προορισμός, που συνοδεύεται από μια συναρπαστική γαστρονομική σκηνή που γοητεύει. 

Η επανεφεύρεση της πόλης οφείλεται κυρίως σε έναν άνθρωπο, στον δήμαρχο της πόλης Francisco de la Torre Prados, ο οποίος προσπάθησε να μεταμορφώσει τη Μάλαγα ανοίγοντας ένα σωρό νέα μουσεία κατά τη διάρκεια των 20 χρόνων της θητείας του. Σε αυτά περιλαμβάνονται το «παράρτημα» του Κέντρου Ζορζ Πομπιντού, το Μουσείο Πικάσο και το Μουσείο Ρωσικής Τέχνης, ενώ σήμερα η πόλη φιλοξενεί περισσότερα από 30 εντυπωσιακά μουσεία που αποτελούν θέλγητρο για ποιοτικούς επισκέπτες. Πρόκειται για τον Francisco de la Torre Prados που εκλέχθηκε πρώτη φορά δήμαρχος το 2000, και σήμερα, ήδη σε ηλικία 80 ετών, ετοιμάζεται για την επόμενη θητεία του. 

H οδός Calle Larios στο κέντρο της Μάλαγα, πριν και μετά την μετατροπή της σε πεζόδρομο.

Centre Pompidou Malaga

Στην πόλη βρέθηκα με την ομάδα foresight & futures literacy της UNESCO για να υλοποιήσουμε ένα συμμετοχικό εργαστήριο για το μέλλον της Malaga, καλεσμένοι του Museo Picasso Malaga. Το Museo Picasso Malaga, ένα πολύ σημαντικό μουσείο εξαιτίας της εντυπωσιακής συλλογής Picasso που διαθέτει, αποτελεί σημείο αναφοράς για την πόλη και υποδέχεται περίπου 700,000 επισκέπτες ετησίως.

Ο διευθυντής του μουσείου, Jose Lebrero Stals, μου λέει «δε θέλουμε άλλους επισκέπτες, βάλλαμε ημερήσιο όριο, καθώς περισσότεροι επισκέπτες θα υποβαθμίσουν την εμπειρία της επίσκεψης», και εγώ φυσικά ζηλεύω.

Σε αυτό το κλίμα επιτυχίας λοιπόν ήταν εντυπωσιακή η πρωτοβουλία του Museo Picasso Malaga να χρηματοδοτήσει και να υλοποιήσει σε συνεργασία με την UNESCO ένα εργαστήριο για την επόμενη μέρα της πόλης, για τη Μάλαγα του 2050. Αφού όλα είναι τέλεια, ποιος ο λόγος για ένα τέτοιο εργαστήριο; Τέτοια όμως είναι η Μάλαγα, δεν εφησυχάζει, και το μουσείο ξεπερνώντας το στενό πολιτιστικό του ρόλο συντόνισε τη δράση και συνεργάστηκε μαζί μας για να οραματιστούμε μια ισορροπημένη ανάπτυξη, ένα καλύτερο μέλλον για όλους.

Μια ομάδα 30 ατόμων δούλεψε μαζί μας για να οραματιστούν συλλογικά μια πόλη που θα παραμείνει όμορφη, που θα αντεπεξέλθει στις μεγάλες προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, θα είναι φιλική προς τους μόνιμους κατοίκους, και κυρίως θα είναι μια πόλη που θα καταφέρει να διατηρήσει την ταυτότητα της, την ψυχή της, παρά τη ραγδαία αύξηση του τουρισμού και των δυτικοευρωπαίων που επιλέγουν τη Μάλαγα ως μόνιμη κατοικία τους μετά τη συνταξιοδότηση.

Μάλαγα παραλία

Σε αυτό το κλίμα ευφορίας (και ζήλειας από πλευράς μου) και ενώ κάναμε συζητήσεις και για συνεργασία ανάμεσα στο MOMus (το άλλο καπέλο μου) και τα μουσεία της Μάλαγα, τους ανέφερα (με δέος) “Μα έχετε τόσους Πικάσο !”
και μου απάντησαν (με δέος) «Μα έχετε τη συλλογή Κωστάκη!». Την έχουμε και πρέπει όλοι μαζί να δουλέψουμε για να την αξιοποιήσουμε.

Σε κάθε περίπτωση η Μάλαγα δείχνει τον δρόμο.

Museo Picasso Malaga