Λίγες μέρες πριν από τα εγκαίνια της εμπορικής λειτουργίας του FSRU Αλεξανδρούπολης (1η Οκτωβρίου) και σε συνέχεια των mega συμφωνιών της Gastrade που ενισχύουν τις προοπτικές του έργου, η Τουρκία φιλοδοξεί να «μπει στα χωράφια» του LNG. Με απώτερο σκοπό να καταστεί εξαγωγέας φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, ολοκληρώνει mega deal με ξένους ομίλους, ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Την προσπάθεια να ενισχύσει τον ρόλο της η γειτονική χώρα ως κρίσιμος κόμβος διαμετακόμισης στην Ευρώπη ανέδειξε και ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας της χώρας, Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ σε πρόσφατη συνέντευξή του. Ο ίδιος τόνισε την πλεονεκτική θέση που έχει η χώρα αναφορικά με τα αποθέματα LNG και τη δυνατότητα να προμηθεύσει από πολλές κατευθύνσεις, αν αυτό χρειαστεί.
Ανέφερε ότι η εισαγωγική δυναμικότητα του εθνικού συστήματος αγωγών που διαχειρίζεται η κρατική Botas και των πέντε τερματικών LNG είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή που απαιτείται για την κάλυψη των εγχώριων αναγκών σε φυσικό αέριο. «Καταναλώνουμε περί τα 50 δισ. κυβικά μέτρα φυσικό αέριο ετησίως, όμως έχουμε τη δυνατότητα να υποδεχθούμε 75-80 bcm/έτος», δήλωσε ο κ. Μπαϊρακτάρ.
«Εφόσον υπάρχει δυνατότητα για εξαγωγές και συνάψουμε συμφωνίες με πελάτες στην Ευρώπη, μπορούμε να προμηθεύσουμε LNG από πολλές διαφορετικές πηγές», είπε χαρακτηριστικά. Δεν είναι καθόλου τυχαίο άλλωστε ότι η Botas υπέγραψε πρόσφατα μακροχρόνιες συμφωνίες προμήθειας LNG με «δυνατούς» παίκτες παγκοσμίως, τόσο με τις αμερικανικές ExxonMobil και Shell όσο και με τη γαλλική Total Energies.
Ειδική μνεία, μάλιστα, έκανε στο κοίτασμα Sakarya στη Μαύρη Θάλασσα, για το οποίο, όπως είπε, αποτελεί δυνητική πηγή προμήθειας φυσικού αερίου στην Ευρώπη, τονίζοντας ότι αναφέρεται στο μείγμα αερίου από τις διαφορετικές πηγές στο σύστημα της Botas ως «τουρκικό μείγμα» αερίου (Turkish blend), το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη των αναγκών χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Θα μπορούσε, μάλιστα, δυνητικά να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά φορτίων LNG με αφετηρία την Ελλάδα σε Ουγγαρία, Ουκρανία και Μολδαβία μέσω Ρουμανίας και Βουλγαρίας, όπως υποστηρίζει.
Μέσα σε όλο αυτό το «μπάσιμο» της Τουρκίας, η ενεργοποίηση του FSRU Αλεξανδρούπολης έρχεται την κατάλληλη στιγμή. Η εμπορική λειτουργία του νέου τερματικού LNG στα ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης ενισχύει σημαντικά τις φιλοδοξίες της χώρας μας να γίνει ενεργειακός κόμβος στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα διαθέτει ήδη έναν τερματικό σταθμό στη Ρεβυθούσα, με το FSRU Αλεξανδρούπολης να αποτελεί τώρα τον δεύτερο τερματικό υγροποιημένου αερίου.
H Gastrade, ενισχύοντας το mega project, ολοκλήρωσε πρόσφατα μια σειρά από συμφωνίες για χρήση των εγκαταστάσεών του. Κομβικής σημασίας θεωρείται το deal με την αμερικανική Venture Global για την πενταετή προμήθεια LNG στο νέο τερματικό της Αλεξανδρούπολης. Πρόκειται για μια κίνηση ματ της εταιρείας, όχι μόνο για το ίδιο το έργο στην περιοχή, αλλά και για ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Κι αυτό γιατί αντικατοπτρίζει τη μεγάλη σημασία που έχει το FSRU για την ενεργειακή ασφάλεια της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, αναδεικνύοντας παράλληλα την επιτυχία του εγχειρήματος.
Η συμφωνία-ορόσημο θα λάβει «σάρκα και οστά» από το 2025 στο FSRU της Αλεξανδρούπολης και προβλέπει την προμήθεια ενός εκατομμυρίου τόνου ετησίως. Το deal αυτό σηματοδοτεί και μια «δικαίωση» για τον Δημήτρη Κοπελούζο και την ομάδα του που σχεδίασε τις επενδύσεις αυτές διαβλέποντας τη σημασία τους για την ενεργειακή ασφάλεια. Ταυτοχρόνως, αντανακλά και τη σημασία που αποδίδουν οι Αμερικάνοι στο έργο, με τις διαστάσεις της συμφωνίας να περνάνε και σε γεωστρατηγικό επίπεδο, πέρα από το αμιγώς εμπορικό.
Εν συνόλω, η συμφωνία θα επιτρέψει στην Venture Global πρόσβαση στο LNG της Αλεξανδρούπολης, αυξάνοντας την ικανότητά της να φτάσει στις αγορές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Ο νέος τερματικός σταθμός υποδοχής FSRU LNG της Αλεξανδρούπολης και ο Κάθετος Διάδρομος θα είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, παρέχοντας μια νέα οδό για την εισαγωγή εναλλακτικών προμηθειών φυσικού αερίου στην περιοχή.
Τι σηματοδοτεί η έναρξη του έργου
H έναρξη του έργου θα προσφέρει πολλαπλά οφέλη, μετατρέποντας την Αλεξανδρούπολη σε «ενεργειακό» κόμβο. Το project αναμένεται να συμβάλλει σημαντικά στην απεξάρτηση της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης από το φυσικό αέριο της Ρωσίας, καθώς θα συνδέεται με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου, μέσω αγωγού μήκους 28 χλμ., στον οποίο το αεριοποιημένο LNG θα προωθείται στις αγορές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας αλλά και της ευρύτερης περιφέρειας, από τη Ρουμανία, τη Σερβία και τη Β. Μακεδονία, μέχρι τη Μολδαβία και την Ουκρανία.
Έτσι, αυξάνεται η διαφοροποίηση των πηγών τροφοδοσίας αλλά και των προμηθευτών φυσικού αερίου. Ταυτόχρονα, ενισχύεται και η ασφάλεια εφοδιασμού αλλά και ο ανταγωνισμός στην ευρύτερη περιοχή. Με τον τρόπο αυτόν, συνολικά η χώρα εξελίσσεται σε διαμετακομιστικό κόμβο (hub) φυσικού αέριου στη νοτιοανατολική Ευρώπη, αξιοποιώντας τα γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα της θέσης της.
Η σημασία του έργου, όμως, δεν είναι μόνο εθνική. Τα οφέλη είναι πολλαπλά και για την τοπική κοινωνία της Αλεξανδρούπολης. Το FSRU είναι «θείο δώρο» και για την ίδια την πρωτεύουσα του Έβρου, καθώς για πρώτη φορά θα δώσει πρόσβαση σε υγροποιημένο φυσικό αέριο, διευκολύνοντας τις εισαγωγές για πολλά ευρωπαϊκά κράτη. Συν τοις άλλοις, θα «ανοίξει» ευκαιρίες για νέες θέσεις εργασίας, έντονη δραστηριότητα στον κλάδο του real estate και υπεραξίες σε ακίνητα.
