Η γερμανίδα καγκελάριος απέρριψε τον σχηματισμό κυβέρνησης μειοψηφίας, ξεκαθαρίζοντας ότι προτιμά νέα προσφυγή στις κάλπες, στον απόηχο της κατάρρευσης των διαπραγματεύσεων με τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους. «Η άποψή μου είναι ότι η διενέργεια νέων εκλογών είναι καλύτερη επιλογή», τόνισε η Angela Merkel. Είχε προηγηθεί το κάλεσμα του προέδρου της Γερμανίας, Frank-Walter Steinmeier, με στόχο να γεφυρωθούν οι διαφορές και να αποφευχθεί το αδιέξοδο.
Οι στιγμές που βιώνει η χώρα είναι ιστορικές καθώς τέτοια πολιτική κρίση δεν έχει προηγούμενο. Τα μεγαλύτερα κόμματα αδυνατούν να συμφωνήσουν στον σχηματισμό κυβέρνησης και ο Steinmeier εξέπεμψε σήμα κινδύνου στο σύντομο διάγγελμά του, μετά τη συνάντηση που είχε με την καγκελάριο.
Στην ουσία, η έκκληση του Steinmeier βάζει το... μαχαίρι στο λαιμό τόσο του Martin Schulz όσο και του Christian Lindner, καθώς ο ηγέτης του SPD αρνήθηκε να συγκυβερνήσει με την Merkel και ζήτησε νέες εκλογές, ενώ ο ηγέτης των Φιλελεύθερων αποχώρησε απροσδόκητα από τις συζητήσεις.
Το διάγγελμα του προέδρου της Γερμανίας ήταν ένα κάλεσμα προς όλες τις πλευρές για να γεφυρωθούν οι όποιες διαφορές, να αποφευχθεί το αδιέξοδο και να σχηματιστεί ένας μεγάλος κυβερνητικός συνασπισμός. Η σημερινή κατάσταση «δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία της ομοσπονδιακής δημοκρατίας της Γερμανίας», τόνισε ο Steinmeier για να προσθέσει: «Όποιος κατέβηκε στις εκλογές διεκδικώντας τις ευθύνες της διακυβέρνησης δεν έχει δικαίωμα να την αποποιείται όταν την κρατά στα χέρια του». Ο Steinmeier θα ξεκινήσει έναν κύκλο επαφών με τα κόμματα σε μια ύστατη προσπάθεια να ξεπεραστεί η κρίση.
Πρακτικά, οι εξελίξεις φέρνουν τη Γερμανία μπροστά σε δύο επιλογές χωρίς προηγούμενο στη μεταπολεμική εποχή: Είτε η Χριστιανική Ένωση (CDU/CSU) θα σχηματίσει μια κυβέρνηση μειοψηφίας (με ή χωρίς τους Πράσινους) είτε ο πρόεδρος θα προκηρύξει νέες εκλογές εφόσον αποδειχθεί οριστικά αδύνατος ο σχηματισμός κυβέρνησης με πλειοψηφία στη Βουλή.
Βεβαίως, υπάρχει και το σενάριο της αλλαγής στάσης από τους Σοσιαλδημοκράτες, έτσι ώστε να επανέλθει στο προσκήνιο η εκδοχή του «μεγάλου συνασπισμού» -κάτι τέτοιο, όμως, έχει για την ώρα αποκλειστεί από τον Martin Schulz και τα άλλα κορυφαία στελέχη της ηγεσίας του κόμματος.
Merkel: Έρχονται δύσκολες ημέρες για τη Γερμανία
«Είναι μια ημέρα βαθιάς περισυλλογής για το πώς θα προχωρήσει η Γερμανία», δήλωσε μια εμφανώς κουρασμένη Merkel στους δημοσιογράφους τα μεσάνυχτα της Κυριακής προς Δευτέρα, πριν προσθέσει ότι «ως καγκελάριος, θα κάνω τα πάντα για να εγγυηθώ πως αυτή η χώρα θα κυβερνηθεί καλά τις δύσκολες εβδομάδες που θα έλθουν» και θα ξεπεράσει την—για πολλούς, απροσδόκητη—πολιτική κρίση.
Νωρίτερα, ο επικεφαλής του FDP, Christian Lindner, ανακοίνωνε ότι το κόμμα του αποσύρεται από τις συνομιλίες. Χθες «δεν σημειώθηκε καμία πρόοδος, αντιθέτως είχαμε οπισθοδρομήσεις, διότι αμφισβητήθηκαν συγκεκριμένοι συμβιβασμοί», είπε ο Lindner στους δημοσιογράφους. «Είναι καλύτερα να μην κυβερνήσουμε από το να κυβερνήσουμε με λάθος τρόπο. Αντίο!».
Για την αποχώρηση των Φιλελευθέρων η καγκελάριος τόνισε ότι λυπάται που δεν κατέστη δυνατή μια συμφωνία, ενώ ο αρχηγός των Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών (CSU), Horst Seehofer, δήλωσε: «Το FDP απόψε τα παράτησε, είναι κρίμα. Αυτό την ίδια στιγμή συνεπάγεται μια επιβάρυνση για την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας». «Σε όλα τα θέματα τα οποία τέθηκαν, είχαμε ήδη (σ.σ. καταλήξει σε) συνεννόηση - όπως και στην γεωργία. Επρόκειτο για αξιοσημείωτο αποτέλεσμα. Και σε πολλά άλλα θέματα βρισκόμασταν κοντά σε αποτέλεσμα.
Το τονίζω, ακόμη και στο θέμα της μετανάστευσης. Κι εκεί θα ήταν εφικτή μια συμφωνία. Είναι κρίμα ότι δεν κατέστη δυνατόν να φτάσουμε ως το τέλος σε κάτι που βρισκόταν πολύ κοντά», πρόσθεσε ο Βαυαρός πρωθυπουργός και ευχαρίστησε την Καγκελάριο για τον τρόπο που χειρίστηκε τις διαπραγματεύσεις και την μεγάλη προσφορά της σε αυτές.
Τα τέσσερα κόμματα πάσχιζαν επί τέσσερις εβδομάδες και πλέον να γεφυρώσουν τις διαφορές τους σε ζητήματα όπως το προσφυγικό, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, οι δημόσιες δαπάνες, η φορολογία. Ένα από τα μείζονα ζητήματα που προκαλούσαν τριβές ήταν η απαίτηση της CSU να τεθεί όριο στον αριθμό των αιτούντων άσυλο που υποδέχεται η Γερμανία κάθε χρόνο, στην οποία εναντιώνονταν οι Πράσινοι.
Ο Lindner δήλωσε ότι πέρα από τα μείζονα ζητήματα στα οποία υπήρχαν διαφωνίες, τα κόμματα δεν μπόρεσαν να οικοδομήσουν επαρκή αμοιβαία εμπιστοσύνη, κάτι που θεωρούσε προϋπόθεση ώστε η επόμενη κυβέρνηση να παραμείνει σταθερή καθ'' όλη την τετραετή κοινοβουλευτική περίοδο.
Το γερμανικό βιομηχανικό και εμπορικό επιμελητήριο (DIHK) έκρινε ότι μια παρατεταμένη περίοδος πολιτικής αβεβαιότητας θα ζημιώσει τη γερμανική οικονομία.
«Υπάρχει ο κίνδυνος η δουλειά στα μείζονα θέματα για το μέλλον της χώρας μας να καθυστερήσει για μια παρατεταμένη χρονική περίοδο», προειδοποίησε ο πρόεδρος του επιμελητηρίου, Eric Schweitzer, σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. «Οι γερμανικές εταιρείες πρέπει τώρα να προετοιμαστούν για μια πιθανόν μακρά περίοδο αβεβαιότητας. Αυτό είναι πάντα δύσκολο για την οικονομία».
Η 63χρονη Merkel, στην εξουσία από το 2005, είδε την ισχύ της να μειώνεται όταν ψηφοφόροι εξοργισμένοι για την απόφασή της να ανοίξει τα σύνορα της Γερμανίας το 2015 και να επιτρέψει την έλευση ενός εκατομμυρίου και πλέον προσφύγων μέσα σε δύο χρόνια τιμώρησαν τα κυβερνητικά κόμματα, πολλοί επιλέγοντας να ψηφίσουν το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD). Η ανησυχία αρκετών είναι ότι εάν προκηρυχθούν νέες εκλογές, η AfD θα καταλάβει ποσοστό ακόμη υψηλότερο από το σχεδόν 13% που απέσπασε τον Σεπτέμβριο.
Η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης στη Γερμανία ενδέχεται να έχει επιπτώσεις για πολλά ζητήματα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, από τις μεταρρυθμίσεις στην ευρωζώνη ως την πολιτική της ΕΕ έναντι της Ρωσίας και της Τουρκίας.
Η αβεβαιότητα στη Γερμανία φέρνει τριγμούς στο ευρώ
Η πολιτική αναταραχή στη Γερμανία αντανακλάται στην ισοτιμία του ευρώ, το οποίο βρέθηκε σε χαμηλό δύο μηνών έναντι του γιεν. Συγκεκριμένα η πτώση του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος άγγιξε παροδικά ακόμα και το 0,6%, πριν περιορίσει τις απώλειές του στο 0,42% στα 131,52 γιεν.
Αλλά και έναντι του δολαρίου το ευρώ υποχωρεί κατά 0,39% και στα 1,1747 δολάρια.
Διαβάστε ακόμα:
- Νέες εκλογές και ακυβερνησία βλέπουν τα γερμανικά ΜΜΕ
- Κομισιόν: Η σταθερότητα και η συνέχεια στη Γερμανία είναι διασφαλισμένες
Φωτογραφία: Markus Schreiber/AP
