Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Από τη μια πλευρά οι φοροφυγάδες που προσπαθούν να κλέψουν από το κράτος, μη εκδίδοντας αποδείξεις ή παραποιώντας ταμειακές μηχανές, και από την άλλη ο υπερβάλλον ζήλος ορισμένων εφοριακών που εμφανίζονται «βασιλικότεροι του βασιλέως» και επιβάλουν πρόστιμα τα οποία δεν προκύπτουν σε αρκετές περιπτώσεις από πουθενά.
Σε αυτό το ασφυκτικό περιβάλλον υπερφορολόγησης, δυστυχώς όλο και περισσότεροι φορολογούμενοι και επιχειρήσεις αμφισβητούν φόρους και πρόστιμα που βεβαιώνουν οι φορολογικές αρχές. Σε αρκετές περιπτώσεις οι εφοριακοί διαστέλλοντας τη νομοθεσία επιβάλλουν υψηλά πρόστιμα, ενώ για αντίστοιχες υποθέσεις σε άλλες εφορίες τα πρόστιμα είναι πολύ μικρότερο έως ανύπαρκτα.
Πλέον οι φορολογούμενοι προσφεύγουν στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) καθώς δεν έχουν το δικαίωμα να αναζητήσουν το δίκιο απευθείας στα διοικητικά δικαστήρια. Βέβαια, τα αποτελέσματα είναι εναντίον τους καθώς σε ποσοστό 80% περίπου οι προσφυγές τους απορρίπτονται από τη ΔΕΔ. Βέβαια, αμέσως μετά την απόρριψη και εφόσον διαθέτουν του απαραίτητους πόρους προσφεύγουν στη δικαιοσύνη.
Σημασία πάντως έχει ότι το τελευταίο διάστημα γίνονται προσπάθειες ταχύτερης και ευκολότερης πρόσβασης- προσφυγής στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Συγκεκριμένα ξεκίνησε πιλοτικά ηλεκτρονική υποβολή στο σύστημα TAXISnet ενδικοφανών προσφυγών κατά αποφάσεων επιβολής φόρων και προστίμων, καθώς και αιτήματα αναστολής της πληρωμής του 50% των αμφισβητούμενων ποσών φόρων και προστίμων.
Πάντως και με βάση τα στοιχεία της ΑΑΔΕ το 2017 εξετάστηκαν 9.455 προσφυγές. Από από αυτές έγιναν δεκτές εν όλω ή εν μέρει 2.312 ή μόλις το 22%. Οι υπόλοιπες 7.143 απορρίφθηκαν. Σημειώνεται ότι 2.380 επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη κατά του ελληνικού δημοσίου χωρίς ωστόσο να είναι γνωστό εάν βρήκαν το δίκιο τους.
Τι πρέπει να ξέρετε πριν προσφύγετε στην Επιτροπή
1. Γιατί υποβάλλονται οι ενδικοφανείς προσφυγές;
Οι ενδικοφανείς προσφυγές υποβάλλονται για την επανεξέταση των πράξεων της φορολογικής διοίκησης στο πλαίσιο της διοικητικής διαδικασίας.
Στόχος είναι η επίλυση των φορολογικών διαφορών σε σύντομες προθεσμίες, ώστε να επιτυγχάνεται η συντομότερη είσπραξη δημόσιων εσόδων και η αποσυμφόρηση των διοικητικών δικαστηρίων από υποθέσεις που μπορούν να επιλυθούν σε επίπεδο φορολογικής διοίκησης.
2. Σε ποιες περιπτώσεις και πώς μπορώ να υποβάλω ενδικοφανή προσφυγή ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών;
Ο υπόχρεος, εφόσον αμφισβητεί πράξεις, ρητές ή σιωπηρές, που εκδίδονται σε βάρος του από τη Φορολογική Αρχή οφείλει, πριν από την προσφυγή του στη Διοικητική Δικαιοσύνη, να ασκήσει ενδικοφανή προσφυγή ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων με αίτημα επανεξέτασης στο πλαίσιο διοικητικής διαδικασίας. Η ενδικοφανής προσφυγή κατατίθεται στην αρμόδια φορολογική αρχή που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη.
3. Μπορώ να υποβάλω άλλου είδους διοικητική προσφυγή κατά των πράξεων που προσβάλλονται με την ενδικοφανή προσφυγή;
Όχι. Η άσκηση οποιασδήποτε άλλης διοικητικής προσφυγής κατά των υποκειμένων στην ενδικοφανή προσφυγή πράξεων των φορολογικών αρχών είναι απαράδεκτη.
4. Μπορώ να ασκήσω προσφυγή απευθείας στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια κατά των πράξεων που υπόκεινται σε ενδικοφανή προσφυγή;
Όχι. Η άσκηση προσφυγής απευθείας στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια κατά των υποκειμένων στην ενδικοφανή προσφυγή πράξεων των φορολογικών αρχών είναι απαράδεκτη.
5. Μέσα σε ποια προθεσμία μπορώ να ασκήσω ενδικοφανή προσφυγή;
Η ενδικοφανής προσφυγή ασκείται κατά πράξεων των φορολογικών αρχών, εντός ανατρεπτικής προθεσμίας 30 ημερών που αρχίζει από τη συντέλεση της κοινοποίησης της πράξης ή τη συντέλεση της παράλειψης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 5 του Κ.Φ.Δ. ή αντίστοιχα του άρθρου 63 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας. Ειδικά για τους κατοίκους εξωτερικού η σχετική προθεσμία ορίζεται σε 60 ημέρες.
6. Ποιος μπορεί να ασκήσει ενδικοφανή προσφυγή;
Η ενδικοφανής προσφυγή υποβάλλεται από τον υπόχρεο και εν γένει από όλα τα ευθυνόμενα φυσικά πρόσωπα για την καταβολή του φόρου εκ μέρους του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας.
Ειδικότερα, η ενδικοφανής προσφυγή ασκείται:
- για σχολάζουσα κληρονομιά από τον κηδεμόνα,
- για επιδικία από τον προσωρινό διαχειριστή,
- για μεσεγγύηση από τον μεσεγγυούχο,
- για πτωχεύσαντα από τον σύνδικο,
- για ανήλικο από τον ασκούντα τη γονική μέριμνα ή τον επίτροπο και επί πλειόνων από τον έναν από αυτούς,
- για πρόσωπο που τελεί σε δικαστική συμπαράσταση από τον δικαστικό συμπαραστάτη,
- για θανόντα φορολογούμενο από τους κληρονόμους του,
- για νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες σε εκκαθάριση από τους εκκαθαριστές.
Για τις όλες τις ως άνω περιπτώσεις, υποχρεωτικώς με την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής συνυποβάλλονται και τα νομιμοποιητικά έγγραφα από τα οποία προκύπτουν οι παραπάνω ιδιότητες.
