Εκατόν πενήντα τέσσερις κάμερες και 68 φρουρούς έχει η Αγία Σοφία, ούτε μία κάμερα και ούτε ένας φρουρός δεν είδε και δεν παρατήρησε πως έγιναν καταστροφές στην Αυτοκρατορική Πύλη… Δεν πρόκειται απλώς για αμέλεια, είναι χαρακτηριστική πλέον η αδιαφορία που δείχνει η τουρκική κυβέρνηση για το μνημείο, το οποίο έχει μετατρέψει σε τζαμί από το καλοκαίρι του 20 παρά τις διαμαρτυρίες.
Η Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων, στην οποία ανήκει το μείζον αυτό αρχιτεκτόνημα ύστερα από τη μετατροπή του σε τζαμί, είπε πως οι έρευνές της έδειξαν πως πρόκειται για μια.. φυσιολογική φθορά. Συγκεκριμένα, σε ανακοίνωση σημειώνεται: «το κυκλικό ξύλινο στοιχείο στη θύρα της Αγίας Σοφίας υπέστη φυσιολογική φθορά από τον χρόνο και καταστράφηκε από ένα απλό άγγιγμα. Μάλιστα, τονίζεται ότι οι εργασίες συντήρησης και αναβίωσης του συμπλέγματος στον εμβληματικό ναό εξακολουθούν να πραγματοποιούνται με επιμέλεια. Ο μεντρεσές (το ιεροδιδασκαλείο) της Αγίας Σοφίας -που πρόσφατα εγκαινιάστηκε από τον πρόεδρό μας- αποτελεί παράδειγμα αυτής της επιμέλειας.»
Ακολουθεί ακόμα μια καταστροφική πρακτική, καθώς ανακοίνωσαν ότι η αποκατάσταση θα γίνει από δικούς τους τεχνίτες. Οι οποίοι δεν είναι εξειδικευμένοι στην συντήρηση επιφανειών που είναι σε χρήση εδώ και αιώνες.
Κατά τη Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων, για την καταστροφή φταίει… ο αριθμός των επισκεπτών. Αναφέρουν πως όταν ήταν μουσείο έμπαιναν μέσα 18-19 χιλιάδες καθημερινά, ενώ τώρα φτάνει ακόμα και σε 40 χιλιάδες ανθρώπους. Και εκφράζουν αισιοδοξία, περίπου, διότι τα μνημεία είναι «εφτάψυχα». «Όπως η Αγία Σοφία επιβίωσε για 1484 χρόνια, θα μεταφερθεί και στο μέλλον με το ίδιο μεγαλείο» τονίζεται.
Η Αγία Σοφία, όπως και όλο το ιστορικό κέντρο της Κωνταντινούπολης, ανήκει στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. To Κέντρο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Οργανισμού, είχε υιοθετήσει ψήφισμα κατά την τελευταία συνάντηση των μελών του, με το οποίο διαμαρτύρεται για την έλλειψη συνεργασίας της Τουρκίας σχετικά με τη μετατροπή του μνημείου/ μουσείου σε τζαμί.
Ζητά να υποβληθεί σχέδιο διαχείρισης όλου του ιστορικού κέντρου, το οποίο θα πρέπει να εξεταστεί από τους Συμβουλευτικούς Φορείς του Κέντρου, πριν εγκριθεί επίσημα. Ζητά επίσης οδικό χάρτη για τα έργα που εκτελούνται εκεί. (Επί παραδείγματι, η ανοικοδόμηση του ιεροδιδασκαλείου δίπλα στην Αγία Σοφία έγινε χωρίς λόγο, για να τονιστεί η μουσουλμανική διάσταση της Αγίας Σοφίας, ενώ υπάρχει και η χριστιανική, η οποία με αυτό τον τρόπο υποβαθμίζεται).
Ο οδικός χάρτης έπρεπε να έχει υποβληθεί έως την 1η Δεκεμβρίου του 21, και η Τουρκία έπρεπε να έχει υποβάλει επίσης έως την 1η Φεβρουαρίου 2022 μια ενημερωμένη έκθεση σχετικά με την κατάσταση διατήρησης του αρχιτεκτονήματος. Έκθεση, η οποία δεν γνωρίζουμε αν υποβλήθηκε (ούτε για τον οδικό χάρτη γνωρίζουμε κάτι) η οποία, πάντως, θα εξεταστεί στην προσεχή 45η Συνάντηση.
Εδώ ωστόσο υπάρχει ακόμη μια δυσκολία. Είχε οριστεί η συνάντηση αυτή να γίνει με τηλεδιάσκεψη το καλοκαίρι στο Καζάν της Ρωσίας. Προφανώς όμως, τώρα που η Ρωσία κήρυξε τον πόλεμο στην Ουκρανία, μάλλον θα αποβληθεί από οικοδέσποινα.
