Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος και οι προκλήσεις

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος και οι προκλήσεις

Το κάπνισμα ευθύνεται ετησίως παγκοσμίως για 8,5 εκατ. θανάτους κι έχει  σαν «θήραμα»  το αναπνευστικό σύστημα, ενώ αυξάνει πολύ τον κίνδυνο βαριάς νόσησης στους καπνιστές, που θα  προσβληθούν από τον κορονοϊό. Έρευνες που έγιναν σε οκτώ ελληνικά νοσοκομεία έδειξαν ότι το 63% των ασθενών που νοσηλεύτηκαν με βαριά λοίμωξη Covid 19 ήταν καπνιστές (ενεργοί ή πρώην) και πως οι ασθενείς με επιβαρυμένη υγεία από το κάπνισμα ήταν πολύ πιο πιθανό να διασωληνωθούν και να καταλήξουν, όπως εξηγεί η Βίκυ Κατσαούνου, Αναπληρώτρια  Καθηγήτρια Πνευμονολογίας Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α, Μέλος ΔΣ της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας. Το ίδιο ισχύει και για την εμφάνιση του long Covid συνδρόμου, με τους καπνιστές να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο.

Ένα άλλο εύρημα που  προβληματίζει τους ειδικούς είναι  το γεγονός ότι περισσότερο από το 60% των ασθενών που προσέρχονται σε πνευμονολογικά ιατρεία, ιατρεία διακοπής καπνίσματος  ή καρδιολογικά ιατρεία δεν καπνίζουν μόνο νέας γενιάς καπνικά προϊόντα αλλά κάνουν διπλή χρήση δηλαδή εξακολουθούν να καπνίζουν παράλληλα και κανονικό τσιγάρο, προσθέτει ο Ιωάννης Κανακάκης, Διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής, του νοσοκομείου «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ» και Πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας.

Η υποτίμηση των κινδύνων που συνοδεύουν το κάπνισμα είναι μεγάλη ειδικά στην ελληνική κοινωνία, με τον Κωνσταντίνο Τούτουζα, Καθηγητή Καρδιολογίας Ε.Κ.Π.Α στην Α’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, στο νοσοκομείο  «Ιπποκράτειο» και Γραμματέα της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρίας, να  αναφέρει ότι η ζημιά για το καρδιαγγειακό σύστημα  ξεκινάει από τα τέσσερα πρώτα τσιγάρα, ενώ η βλάβη με τα ηλεκτρονικά τσιγάρα ξεκινά από την πρώτη εισπνοή ατμού, με το πρώτο άτμισμα να ανεβάζει την αρτηριακή πίεση μέχρι και 11 mm Hg.

Από τη δική του μεριά ο Ιωάννης Κανακάκης θυμίζει ότι στους ασθενείς που προσέρχονται στο νοσοκομείο με έμφραγμα του μυοκαρδίου, ποσοστό 60% των αντρών είναι καπνιστές ή πρώην καπνιστές και ποσοστό 40 % των γυναικών που έχουν υποστεί έμφραγμα είναι επίσης καπνίστριες ή πρώην καπνίστριες. 

Κι ενώ η ζημιά που προκαλεί το κάπνισμα γίνεται ύπουλα και γρήγορα, οι βλάβες αργούν να υποχωρήσουν, έτσι λοιπόν το καρδιαγγειακό σύστημα χρειάζεται 10 χρόνια διακοπής του καπνίσματος για να επιστρέψει στην προηγούμενη κατάσταση, λέει ο Κωνσταντίνος Τούτουζας. Για  το αναπνευστικό σύστημα ο Καθηγητής Πνευμονολογίας Ε.Κ.Π.Α στη Β’ Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική νοσοκομείου «ΑΤΤΙΚΟΝ», Στέλιος Λουκίδης, Πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας, εξηγεί  ότι χρειάζεται  να περάσουν 25 ή 30 χρόνια και ότι ο κίνδυνος για  τον καρκίνο δεν εξαλείφεται ποτέ.

Όπως υπογραμμίζει  η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας  Μίνα Γκάγκα οι μισοί θάνατοι στην Ελλάδα είναι σχετιζόμενοι με το κάπνισμα καθώς το 25% των θανάτων οφείλονται σε ογκολογικό νόσημα ενώ ένα πρόσθετο 25% οφείλονται στα καρδιαγγειακά νοσήματα, και για να αναστρέψουμε αυτά τα δεδομένα θα πρέπει η νέα γενιά να γυρίσει την πλάτη της στο κάπνισμα. Η κατάλληλη παρέμβαση προκειμένου να συμβεί αυτό είναι κατά τους ειδικούς σε παιδιά ηλικίας 3-6 ετών. Αν παρέμβουμε σε μεγαλύτερες ηλικίες είναι πλέον αργά.

Στο πλαίσιο της συνέντευξης τύπου για την παγκόσμια ημέρα κατά του καπνίσματος η  Ιωάννα Μητρούσκα, Πνευμονολόγος, Διευθύντρια Ε.Σ.Υ. της Πνευμονολογικής Κλινικής στο νοσοκομείο ΠΑ.Γ.Ν.Η, αναφέρει ότι καπνίζουν περίπου 25 εκατομμύρια παιδιά στον κόσμο, με τους επιστήμονες να αποκαλούν το κάπνισμα «παιδική ορφανή νόσο». Τα παιδιά θεωρούν το κάπνισμα «λαϊφστάιλ», υποτιμώντας τελείως τους κινδύνους είτε κάνουν ηλεκτρονικό είτε συμβατικό τσιγάρο. Τα διαθέσιμα ευρήματα δείχνουν ότι μέσα σε μία διετία από το 0,9% η χρήση των ηλεκτρονικών τσιγάρων εκτοξεύτηκε  στο 4,4 % με το 18% έως και το 23% των εφήβων ηλικίας 13- 15 ετών να καπνίζουν ή να ατμίζουν συστηματικά καθώς προσελκύονται από τα γκάτζετ και τις γεύσεις (σοκολάτα, φράουλα κλπ).

Το πρόβλημα είναι ότι σε αυτές τις ηλικίες η νικοτίνη είναι εξαιρετικά εθιστική, καθώς αλλάζει τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου. «Γι’ αυτό και είναι πολύ δύσκολο να κόψουν το κάπνισμα οι άνθρωποι που ξεκίνησαν σε πολύ τρυφερή ηλικία, ενώ για τον ίδιο λόγο  όλες οι εξαρτήσεις που αναπτύσσονται στην παιδική και την εφηβική ζωή  είναι πολύ δύσκολο να κοπούν», επισημαίνει η Βίκυ Κατσαούνου. Επίσης, κατά τη διάρκεια της πανδημίας διαπιστώθηκε ότι σε εκείνες τις περιοχές που τα νέας γενιάς καπνικά προϊόντα έχουν πολύ υψηλή διείσδυση στον πληθυσμό, καταγράφηκαν περισσότερα κρούσματα της λοίμωξης του κορονοϊού σε νέους ανθρώπους.