Οι κρίσιμες εβδομάδες του Ιανουαρίου και η απειλή της Όμικρον

Οι κρίσιμες εβδομάδες του Ιανουαρίου και η απειλή της Όμικρον

Μια νέα πραγματικότητα ξεκινά από σήμερα παραμονή Χριστουγέννων για όλους τους πολίτες εξαιτίας της ξέφρενης πορείας των κρουσμάτων της Όμικρον, που μέσα σε λίγα 24ωρα έφτασε να αριθμεί (μαζί με τα «ύποπτα») 139 κρούσματα. Οι μάσκες επιστρέφουν παντού (μέσα κι έξω), τα τεστ πληθαίνουν ειδικά μετά από ταξίδι στο εξωτερικό και για τους ξένους ταξιδιώτες που θα επισκεφθούν την πατρίδα μας, οι μάσκες υψηλής προστασίας (ή διπλή χειρουργική) αποτελούν προαπαιτούμενο για να μπούμε σε σούπερ-μάρκετ και ΜΜΜ και η σκιά των επόμενων μέτρων που θα ληφθούν μετά την Πρωτοχρονιά σκιάζουν ήδη τις γιορτές και να εντείνουν το κλίμα ανησυχίας που μάς επιφύλαξε σαν χριστουγεννιάτικο δώρο η πανδημία, εξαπολύοντας την αντεπίθεση του στελέχους Όμικρον.

Την ίδια ώρα και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες επιβάλλουν ξανά τις μάσκες στους εξωτερικούς χώρους (όπως η Ισπανία και η Ιταλία), η Γαλλία κλείνει ντίσκο και μπαρ για να ελαχιστοποιήσει τη νυχτερινή υπερμετάδοση στους χώρους διασκέδασης, μερικές χώρες αποφασίζουν απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τη μία τα μεσάνυχτα, το Βέλγιο κινούμενο πιο παρεμβατικά και πιο αυστηρά κλείνει θέατρα, σινεμά και συναυλιακούς χώρους. Για το κλίμα των ημερών, που μας «καλεί» να διασκεδάσουμε, τον τόνο δίνει η σύσταση του Άντονι Φάουτσι, με τη φράση του «Αν σας καλέσουν σε πάρτι με περισσότερους από 30 καλεσμένους μην πάτε».

Τα μέτρα ελήφθησαν - μένει να δούμε πόσο θα τηρηθούν από όλους - ενώ περαιτέρω μέτρα αναμένονται από την πρώτη εργάσιμη μέρα του νέου χρόνου. Οι απορίες που αναδύονται είναι αν οι αποφάσεις για περιορισμούς ελήφθησαν νωρίς - ή τρέχουμε πάλι πίσω από τις εξελίξεις - αν επαρκούν για να ανακόψουν το 5ο κύμα της Όμικρον και τι μέλει γενέσθαι αν η επιδημιολογική πορεία του νέου στελέχους ακολουθήσει το χειρότερο σενάριο. Τις ερωτήσεις αυτές απαντά ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής

Όπως αναφέρει στο Liberal ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας ΕΚΠΑ, τα μέτρα λήφθηκαν τη σωστή στιγμή και στο σημείο αυτό δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ήδη είχαμε μέτρα σε ισχύ, σε αντίθεση με  άλλες χώρες που δεν είχαν καθόλου περιορισμούς, όπως για παράδειγμα στη Μεγάλη Βρετανία. 

Αν η επιδημιολογική πορεία της πανδημίας απαιτήσει τη λήψη πρόσθετων μέτρων αυτά θα αποφασιστούν και θα ληφθούν ή τα μέτρα που έχουν μετατεθεί για μετά τις 3 Ιανουαρίου θα επισπευσθούν.

Στην κοινωνία αλλά και μεταξύ των επιστημόνων γίνεται πολλή κουβέντα για το αν τα μέτρα του Ιανουαρίου που βάζουν κάποιο φρένο στη νυχτερινή διασκέδαση και μειώνουν την κινητικότητα στους δρόμους με τη βοήθεια της τηλεργασίας, θα έπρεπε να ισχύουν από σήμερα το πρωί. Αλλά και πάλι η τήρηση των ισορροπιών ανάμεσα στην πρόληψη της διασποράς της Όμικρον και στη διατήρηση της οικονομικής ζωής είναι μια δύσκολη εξίσωση στην οποία δεν χωρά ούτε «άσπρο» ούτε «μαύρο».  

Για τα νυχτερινά μαγαζιά, που βρίσκονται στο επίκεντρο πολλών συζητήσεων σε ό,τι αφορά τον ρόλο τους στη δημιουργία συρροών κρουσμάτων, ο Δημήτρηα Παρασκευής επισημαίνει πως «ναι», είναι υψηλότερου κινδύνου επειδή μπαίνουν εκατοντάδες  άτομα μέσα και μένουν για ώρες με τον ένα πάνω στον άλλο. Γι' αυτό άλλωστε θα υπάρξει  διορθωτική παρέμβαση προκειμένου να κλείνουν πιο νωρίς π.χ. τα μεσάνυχτα ή στις 11 μ.μ. και να λειτουργούν χωρίς ορθίους.

Τα σχολεία με τα self-test απέδειξαν ότι λειτουργούν με ασφάλεια, συνεπώς θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια να μείνουν ανοιχτά. «Ταυτόχρονα γίνεται προσπάθεια να προχωρήσει ο εμβολιασμός των παιδιών ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος διασποράς της Όμικρον μέσα στη μαθητική κοινότητα και κατ’ αυτόν τον τρόπο να διασφαλιστεί ακόμα περισσότερο η ασφαλής λειτουργία του σχολείου και να μειωθεί η "συμμετοχή" των παιδιών  στη διασπορά της Όμικρον στην κοινότητα, στον βαθμό βέβαια που οι ανήλικοι συμμετέχουν στη διασπορά» επισημαίνει ο Δ. Παρασκευής.

Σε ό,τι αφορά τα σχολικά πρωτόκολλα, η Επιτροπή θα τα ξαναδεί και αν χρειαστεί θα μειωθεί ο αριθμός των κρουσμάτων, βάσει του οποίου θα κλείνει ένα τμήμα, κάτω από το ισχύον όριο 50% (του αριθμού των μαθητών)+1. Επίσης, ο αναπληρωτής καθηγητής εκτιμά ότι μπορεί να ματαιωθούν σχολικές εκδρομές. 

Στο ερώτημα τι πρέπει να περιμένουμε από εδώ κι εμπρός, ο Δημήτρης Παρασκευής σχολιάζει ότι θα έχουμε αύξηση των κρουσμάτων. Ήδη τη βλέπουμε και θα έχουμε ένα ορμητικό πέμπτο κύμα. Το πόσο ψηλό θα είναι και πού θα φτάσει η κορύφωσή του εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συμπεριφορά μας. Στο σημείο αυτό ο Δ. Παρασκευής ξεκαθαρίζει πως θα έχουμε και νοσηλείες.

Δεν πρέπει να περάσει το μήνυμα πως επειδή η Όμικρον εκδηλώνεται με πιο ήπια συμπτώματα, δεν θα δώσει νοσηλείες. Αυτό το συμπέρασμα είναι λανθασμένο. Το σωστό μήνυμα συνοψίζει σε μια φράση ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας λέγοντας: «Θα δώσει (η Όμικρον) ίσως λιγότερες νοσηλείες σε σχέση με τη Δέλτα», κάτι που επιβεβαιώνει και ο επίκουρος καθηγητής επιδημιολογίας Γκίκας Μαγιορκίνης, λέγοντας πως όσοι άνθρωποι είναι ανεμβολίαστοι και πιστεύουν πως θα περάσουν την Όμικρον στο πόδι - σαν ένα συνάχι - κάνουν λάθος.

Επίσης, η σύγκριση με τη Μ. Βρετανία ενέχει κινδύνους λανθασμένων υπολογισμών καθώς εκέι το ποσοστό εμβολιασμού είναι πολύ υψηλό - ειδικά στα άτομα άνω των 60 ετών. Στην Ελλάδα αντιθέτως παραμένει ανεμβολίαστη μια κρίσιμη μάζα ηλικιωμένων που μπορεί να δώσει βαρύτερες νοσήσεις, καθώς και νοσηλείες και διασωληνώσεις, οπότε δεν μπορούμε να κάνουμε ελαφρά την καρδία γενικεύσεις του τύπου «η νόσηση με το στέλεχος Όμικρον είναι κατά κανόνα ήπια».

Στα θετικά της κατάστασης προσμετρώνται δύο παράμετροι - το ότι έχουμε «τρέξει» περισσότερο από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες τη χορήγηση της 3ης δόσης με το 75% των 5,77 εκατ. δικαιούχων να έχει ήδη κάνει ή προγραμματίσει το εμβόλιο και πως στους άνω των 60 ετών το 90% έχει ήδη κάνει την αναμνηστική δόση ή έχει κλείσει το ραντεβού.

Η δεύτερη παράμετρος είναι πως αξιοποιούμε τα τεστ και σε αυτό το γιορτινό διάστημα μετά από ταξίδια, εξόδους και κοινωνικές συγκεντρώσεις η σύσταση των ειδικών είναι να κάνουμε τεστ κάθε δυο μέρες.