«Πόλεμος» (και) στο Διαδίκτυο για το δημοψήφισμα στην Καταλονία

«Πόλεμος» (και) στο Διαδίκτυο για το δημοψήφισμα στην Καταλονία

Καθώς απομένουν μόλις τρεις ημέρες μέχρι το επίμαχο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Καταλονίας, που έχει προγραμματιστεί για την ερχόμενη Κυριακή 1 Οκτωβρίου, ο «πόλεμος» ανάμεσα στη Βαρκελώνη και τη Μαδρίτη έχει ανάψει σε όλα τα επίπεδα. 

Αυτό είναι κάτι που ισχύει και για το Διαδίκτυο, όπου οι Καταλανοί απαντούν στο «μπλόκο» των αρχών σε δεκάδες ιστοσελίδες επιστρατεύοντας χάκερ από όλο τον κόσμο -συμπεριλαμβανομένου του ιδρυτή του Wikileaks, Gulian Assange, αλλά και ρώσων «πειρατών» που έσπευσαν να ανταποκριθούν στο σχετικό κάλεσμα.

Από την πλευρά του, ο ισπανός πρωθυπουργός έλαβε, την περασμένη Τρίτη, χείρα βοηθείας από τον Donald Trump, ο οποίος έκανε δηλώσεις υπέρ «μίας ενιαίας Ισπανίας». Επίσης, στο πλευρό του τάχθηκαν οι χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ.

Όπως είναι προφανές, όμως, η καταλανική κυβέρνηση -γνωστή και ως Generalitat- έχει πολύ μικρότερες δυνατότητες σε θεσμικό επίπεδο. Ακόμη και η έκκληση που απηύθυνε προς την Ε.Ε. η δήμαρχος της Βαρκελώνης μάλλον θα πέσει στο κενό.

«Το καταλανικό ζήτημα είναι η πιο σοβαρή εδαφική κρίση που έχει αντιμετωπίσει η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια (...) Δεν χρειάζεται να συμμερίζεται κανείς τον οδικό χάρτη της καταλανικής κυβέρνησης για να κατανοήσει ότι ο βασικός υπεύθυνος για την επιδείνωση της κατάστασης είναι η αδιάλλακτη κυβέρνηση του ισπανού πρωθυοπουργού Mariano Rajoy», έγραψε η Ada Colau σε άρθρο της στην βρετανική εφημερίδα The Guardian, ζητώντας ουσιαστικά από την Κομισιόν να παρέμβει και να επιβάλει τον διάλογο, έτσι ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα.

Ωστόσο, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, ξεκαθάρισε ουσιαστικά όλτι η Βαρκελώνη δεν έχει να περιμένει κάτι από εκείνη την πλευρά. «Δεν έχουμε να πούμε τίποτε άλλο πέρα από το να επαναβεβαιώσουμε τον σεβασμό μας στην συνταγματική τάξη -στο πλαίσιο της οποίας λαμβάνονται όλα τα συγκεκριμένα μέτρα», δήλωσε την Τρίτη, καλύπτοντας πλήρως τις ενέργειες της κυβέρνησης Rajoy.

Βαρκελώνη καλεί χάκερ

Μετά την δικαστική απόφαση για να «κατέβει» η επίσημη ιστοσελίδα του δημοψηφίσματος και να κατασχεθεί οποιοδήποτε προεκλογικό υλικό, η καταλανική κυβέρνηση επιχείρησε να ενεργοποιήσει δύο νέες ιστοσελίδες (ref1oct.cat και ref1oct.eu) στη Βρετανία και το Λουξεμβούργο, αλλά κι αυτές έκλεισαν κατόπιν δικαστικής εντολής.

Αμέσως μετά τις πρώτες απαγορεύσεις, το Partit Pirata de Catalunya, που εκπροσωπεί τους 'ψηφιακούς ακτιβιστές' της Καταλονίας κάλεσε τους απανταχού 'χάκερς' να συνεργασθούν ώστε να κρατήσουν ανοικτούς όσους δυνατόν περισσότερους ιστότοπους, που θα προσφέρουν πληροφόρηση και οδηγίες στους ψηφοφόρους για τον τρόπο και τους τόπους διεξαγωγής του δημοψηφίσματος.

Ο πρώτος που προσέτρεξε να στηρίξει το κάλεσμα του Partit Pirata ήταν ο Gulian Assange, ιδρυτής της αποκαλυπτικής ιστοσελίδας WikiLeaks. Ακολούθησαν πολλές οργανώσεις που διεθνώς υποστηρίζουν τα ψηφιακά δικαιώματα, κάνοντας δικό τους σκοπό το καταλανικό δημοψήφισμα. Αμέσως δημιουργήθηκε ένα σύμπαν από ιστοσελίδες για το δημοψήφισμα ταυτόσημες με αυτή της Generalitat, αλλά σε ηλεκτρονικές διευθύνσεις που μόνο υπαινικτικά (κι ως επί το πλείστον χιουμοριστικά) θα καταλάβαινε κανείς ότι σχετίζονται με αυτήν.

Παράδειγμα οι διευθύνσεις piolin.cat (αναφορικά με το πουλάκι 'Τουΐτι' των Looney Toons, που διακοσμεί ένα από τα νοικιασμένα πλοία που φιλοξενεί τους αστυνομικούς που τηρούν την απαγόρευση του δημοψηφίσματος), referendum.ninja, referendum.love, marianorajoy.cat , quardiacivil.sexy. Mάλιστα, η ιστοσελίδα marianorajoy.cat έκλεισε μετά τη σύλληψη του δημιουργού της, ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος την περασμένη Δευτέρα.

Παράλληλα, δικαστικές διώξεις αντιμετωπίζουν 15 μέλη τουPartit Pirata και για άλλες δύο ιστοσελίδες, που λειτουργούν σε 'κλωνοποιημένους' servers στη Γαλλία και τη Γερμανία. Ήδη η Εθνοφυλακή έχει κλείσει 144 τέτοιους ιστότοπους, περιλαμβανομένου και της εξαιρετικά δραστήριας οργάνωσης Καταλανική Εθνοσυνέλευση (ANC). Ταυτόχρονα και το κόμμα των αυτονομιστών Αντικαπιταλιστών CUP και η πλατφόρμα Omnium κατήγγειλαν πως η αστυνομία έκλεισε τις ιστοσελίδες τους ενόψει του δημοψηφίσματος.

Το κόμμα είχε απευθύνει έκκληση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρέμβει κατά του κατεβάσματος των ιστοσελίδων, επικαλούμενο την αρχή της εγγύησης της ελεύθερης έκφρασης. Μετά την αρνητική απάντηση της Κομισιόν, το Partit Pirata προσέφυγε στο Ανώτατο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εγκαλώντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι «επιτρέπει την παραβίαση των δικαιωμάτων πολιτών της ΕΕ».

Στο ψηφιακό περιβάλλον, οι αυτονομιστικές φωνές έχουν να αντιμετωπίσουν δύο εμπόδια: οποιοσδήποτε ιστότοπος εντός της ΕΕ είναι δυνατόν να εντοπισθεί από τις αρχές και να κατασχεθεί με σχετική ταχύτητα και οποιοσδήποτε 'χάκερ' δραστηριοποιείται εντός της Ένωσης διατρέχει κίνδυνο να του απαγγελθούν κατηγορίες. Για τον λόγο αυτόν, όπως γράφει σήμερα η εφημερίδα El Pais, οι ενδιαφερόμενοι προσφεύγουν σε 'χάκερς' και ιστότοπους που βρίσκονται στη Ρωσία, με την οποία η ΕΕ δεν έχει υπογράψειδρυτή του  συμφωνίες για την ψηφιακή νομοθεσία.

Πολλοί από τους ιστότοπους που έκλεισαν εξακολουθούν να είναι προσβάσιμοι από σημεία στο εξωτερικό, όπως η Ρωσία ή η kεντρική Ασία. Υπάρχουν πολλές εναλλακτικές για να παρακαμφθούν τα φίλτρα που έχει επιβάλλει η ισπανική κυβέρνηση—όπως να χρησιμοποιείται ένας ξάνος server DNS, η σύνδεση με ένα ιδιωτικό δίκτυο VPN, ή έναν proxy.

Η καταλανική κυβέρνηση έχει χρησιμοποιήσει όλες τις δυνατές μεθόδους κι ενημερώνει τακτικά τους πολίτες για τους νέους ιστότοπους κι εφαρμογές που μπορούν να συμβουλευθούν—όπως έκανε χθες βράδυ ο πρόεδρος της τοπικής κυβέρνησης Carles Puigdemont, μέσω του Twitter, ανακοινώνοντας πως οι ψηφοφόροι μπορούν να κατεβάσουν την εφαρμογή #1Οct για Android συσκευές από την σελίδα bit.ly/On Votar και να έχουν όλες τις δυνατές πληροφορίες για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Φωτογραφία από Wikimedia Commons