Ισχυρή ηλιακή καταιγίδα διακόπτει τις ραδιοεπικοινωνίες σε όλη τη Βόρεια Αμερική
Shutterstock
Shutterstock

Ισχυρή ηλιακή καταιγίδα διακόπτει τις ραδιοεπικοινωνίες σε όλη τη Βόρεια Αμερική

Μια ισχυρή ηλιακή λάμψη διέκοψε τα ραδιοφωνικά σήματα και τα σήματα πλοήγησης σε ολόκληρη τη Βόρεια Αμερική τη Δευτέρα (7 Αυγούστου) και ώθησε τους μετεωρολόγους να εκδώσουν προειδοποιήσεις εξαιτίας της πρόσκρουσης ενεργητικών σωματιδίων στη Γη.

Η λάμψη, σύμφωνα με το space.com, που ταξινομήθηκε ως X1.5, ήταν η 20ή λάμψη X - η πιο ισχυρή κατηγορία ηλιακών εκλάμψεων - του τρέχοντος 11ετούς ηλιακού κύκλου, ο οποίος θα φθάσει στο μέγιστο του το επόμενο έτος.

Οι ηλιακές εκλάμψεις είναι ενεργητικές λάμψεις ακτινοβολίας που εκρήγνυνται από μαγνητικά πυκνές, ψυχρές περιοχές στην επιφάνεια του ήλιου, γνωστές ως ηλιακές κηλίδες. Ταξιδεύοντας με την ταχύτητα του φωτός, τα φωτόνια από αυτές τις εκλάμψεις φτάνουν στον πλανήτη μας σε οκτώ λεπτά. Καθώς η ακτινοβολία από τις εκλάμψεις αλληλεπιδρά με σωματίδια στην ιονόσφαιρα της Γης, την περιοχή της ατμόσφαιρας σε υψόμετρο μεταξύ 80 και 650 χιλιομέτρων (50 και 400 μίλια), τα υπερφορτίζει. Αυτές οι αλλαγές επηρεάζουν στη συνέχεια τα ραδιοφωνικά και δορυφορικά σήματα που διέρχονται από αυτή την περιοχή.

Σύμφωνα με τον ηλιακό φυσικό Keith Strong, το μπλακ άουτ που προκλήθηκε από την έκλαμψη της Δευτέρας ήταν μια ισχυρή κατηγορία 3 στην πενταβάθμια κλίμακα που αναπτύχθηκε από την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (NOAA).

«Η έκλαμψη X1.5 προκάλεσε ένα συμβάν ραδιοφωνικού μπλακ άουτ R3 (ισχυρό) στη φωτεινή πλευρά της Γης (στο μεγαλύτερο μέρος των ΗΠΑ και του Καναδά και στον Ειρηνικό Ωκεανό)«, δήλωσε ο Στρονγκ στο X, πρώην Twitter. «Οι συχνότητες κάτω των 5 Mhz επηρεάστηκαν περισσότερο και τα σήματα πλοήγησης υποβαθμίστηκαν».

Η έκλαμψη ξέσπασε από τη μεγαλύτερη και πιο ενεργή ομάδα ηλιακών κηλίδων που είναι σήμερα ορατή στον ηλιακό δίσκο, σύμφωνα με το βρετανικό γραφείο πρόγνωσης διαστημικού καιρού Met Office, και εμφανίστηκε μόλις δύο ημέρες μετά από μια κάπως ασθενέστερη έκλαμψη Χ που σημειώθηκε το Σάββατο (5 Αυγούστου).

Εκτός από αυτές τις δύο ισχυρές εκλάμψεις, ο ήλιος εξαπέλυσε επίσης πολλαπλές εκλάμψεις μέτριας κατηγορίας τις τελευταίες ημέρες, τρεις από τις οποίες σημειώθηκαν τις τελευταίες 24 ώρες.

Το Met Office εξέδωσε προειδοποίηση για ήπια καταιγίδα ηλιακής ακτινοβολίας λόγω της παρουσίας φορτισμένων ηλιακών σωματιδίων στη γήινη ατμόσφαιρα, αποτέλεσμα του μαστιγώματος από αυτές τις ηλιακές εκλάμψεις. Σε ακραίες περιπτώσεις, αυτά τα φορτισμένα σωματίδια μπορεί να αποτελέσουν κίνδυνο ακτινοβολίας για τους αστροναύτες στο διάστημα και τους επιβάτες και το πλήρωμα των αεροσκαφών που ταξιδεύουν πάνω από πολικές περιοχές. Μπορούν επίσης να προκαλέσουν ζημιές σε δορυφόρους σε τροχιά. Το σημερινό συμβάν, μια ήπια κατηγορία 1, θα πρέπει, ωστόσο, να είναι μάλλον ακίνδυνο.

Το Μετεωρολογικό Γραφείο προβλέπει ότι ενδέχεται να σημειωθούν περαιτέρω ισχυρές εκλάμψεις όσο το μεγάλο σμήνος ηλιακών κηλίδων παραμένει ορατό στο πρόσωπο του ήλιου. Αυτή η απειλητική περιοχή θα πρέπει, ωστόσο, να εξαφανιστεί πίσω από την άκρη του ήλιου μέσα στις επόμενες δύο ημέρες, δίνοντας στους μετεωρολόγους κάποια ανάπαυλα. 

Εν τω μεταξύ, όμως, οι ειδικοί αυτοί προετοιμάζονται για την άφιξη δύο στεμματικών εκτοξεύσεων μάζας (CME), τεράστιων νεφών μαγνητισμένου αερίου που συχνά διαφεύγουν από τον ήλιο μαζί με τις ηλιακές εκλάμψεις. Οι CME που χτυπούν τη Γη μπορούν να προκαλέσουν ένα διαφορετικό είδος φαινομένου, γνωστό ως γεωμαγνητική καταιγίδα, καθώς αλληλεπιδρούν με το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας. 

Οι γεωμαγνητικές καταιγίδες παράγουν όμορφες εμφανίσεις σέλας, αλλά μπορούν επίσης να προκαλέσουν προβλήματα στους χειριστές δορυφόρων, καθώς κάνουν τη γήινη ατμόσφαιρα να διογκώνεται. Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, οι γεωμαγνητικές καταιγίδες μπορούν να θέσουν εκτός λειτουργίας τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα. Η επερχόμενη γεωμαγνητική καταιγίδα θα μπορούσε να φτάσει σε ισχυρό επίπεδο G3, σύμφωνα με το Spaceweather.com.