Το δικό του ρεκόρ κατέρριψε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb καθώς εντόπισε τον πιο μακρινό, αλλά και αρχαιότερο γαλαξία με την ονομασία JADES-GS-z14-0.
Ο γαλαξίας εντοπίστηκε μόλις 290 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Με άλλα λόγια - αν το σύμπαν έχει ηλικία 13,8 δισεκατομμυρίων ετών, αυτό σημαίνει ότι παρατηρούμε τον γαλαξία όταν το σύμπαν είχε μόλις το 2% της σημερινής του ηλικίας.
Ο Webb χρησιμοποίησε το τεράστιο κάτοπτρο πλάτους 6,5 μέτρων και τα ευαίσθητα υπέρυθρα όργανα για να κάνει την ανακάλυψη.
Ο προηγούμενος κάτοχος του ρεκόρ του τηλεσκοπίου ήταν ένας γαλαξίας που παρατηρήθηκε 325 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.
The JADES team has found the new farthest galaxy humans have ever seen: JADES-GS-z14-0. This source, which is found at a redshift of 14.32, is so distant we're seeing it as the Universe was when it was only **290 million years old.** pic.twitter.com/LUOVqXu9Oy
— Kevin Hainline (@Kevin_Hainline) May 30, 2024
Οι εκτιμήσεις των αστρονόμων
Η πιο ενδιαφέρουσα πτυχή της τελευταίας παρατήρησης δεν είναι τόσο η μεγάλη απόσταση - όσο εκπληκτικό κι αν είναι αυτό - όσο το μέγεθος και η φωτεινότητα του JADES-GS-z14-0
Το τηλεσκόπιο μετράει ότι ο γαλαξίας έχει διάμετρο μεγαλύτερη από 1.600 έτη φωτός. Πολλοί από τους πιο φωτεινούς γαλαξίες παράγουν το μεγαλύτερο μέρος του φωτός τους μέσω αερίου που πέφτει σε μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα. Όμως η κλίμακα του JADES-GS-z14-0 δείχνει ότι αυτή δεν είναι η εξήγηση σε αυτή την περίπτωση. Αντ' αυτού, οι ερευνητές πιστεύουν ότι το φως παράγεται από νεαρά αστέρια.
«Τόσο πολύ αστρικό φως υποδηλώνει ότι ο γαλαξίας έχει μάζα αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου! Αυτό εγείρει το ερώτημα: πώς μπορεί η φύση να δημιουργήσει έναν τόσο φωτεινό, ογκώδη και μεγάλο γαλαξία σε λιγότερο από 300 εκατομμύρια χρόνια;», δήλωσαν οι αστρονόμοι του Webb Stefano Carniani και Kevin Hainline.
Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb (JWST) αξίας 10 δισ. δολαρίων εκτοξεύτηκε το 2021 ως κοινή προσπάθεια των διαστημικών υπηρεσιών των ΗΠΑ, της Ευρώπης και του Καναδά. Σχεδιάστηκε ειδικά για να βλέπει μακρύτερα στο σύμπαν - και πιο πίσω στο χρόνο - από οποιοδήποτε προηγούμενο αστρονομικό εργαλείο.
Ένας από τους βασικούς του στόχους ήταν να βρει τα πρώτα αστέρια που άναψαν στο εκκολαπτόμενο Σύμπαν. Αυτά τα γιγάντια αντικείμενα, ίσως πολλές εκατοντάδες φορές μεγαλύτερης μάζας από τον ΄ήλιο μας, αποτελούνταν μόνο από υδρογόνο και ήλιο.
Θεωρείται ότι έκαψαν λαμπρή αλλά σύντομη ζωή, σφυρηλατώντας στους πυρηνικούς τους πυρήνες τα βαρύτερα χημικά στοιχεία που είναι γνωστά στη φύση σήμερα.
Ο γαλαξίας είναι αρκετά «ώριμος»
Στον JADES-GS-z14-0, ο Webb μπορεί να δει μια σημαντική ποσότητα οξυγόνου, γεγονός που λέει στους ερευνητές ότι ο γαλαξίας είναι ήδη αρκετά «ώριμος».
«Η παρουσία του οξυγόνου τόσο νωρίς στη ζωή αυτού του γαλαξία αποτελεί έκπληξη και υποδηλώνει ότι πολλές γενιές αστέρων πολύ μεγάλης μάζας είχαν ήδη ζήσει τη ζωή τους πριν παρατηρήσουμε τον γαλαξία», προσθέτουν οι Δρ Carniani και Hainline.
Webb, you outdid yourself. 🏆@NASAWebb has found what appears to be the most distant known galaxy—beating its own previous record. This galaxy first formed less than 300 million years after the big bang. https://t.co/taTBOFRbyq pic.twitter.com/r0rhcdmFcz
— NASA (@NASA) May 30, 2024
«Θα μπορούσαμε να είχαμε ανιχνεύσει αυτόν τον γαλαξία ακόμη και αν ήταν 10 φορές πιο εξασθενημένος, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσαμε να δούμε άλλα παραδείγματα ακόμη νωρίτερα στο σύμπαν - πιθανώς στα πρώτα 200 εκατομμύρια χρόνια», δήλωσε ο καθηγητής Brant Robertson από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στη Σάντα Κρουζ.
Η ανακάλυψη του JADES και οι συνέπειές της περιγράφονται σε μια σειρά επιστημονικών εργασιών που δημοσιεύονται στην υπηρεσία arXiv preprint.
Πηγή: BBC
