Ο «κόκκινος» Σεπτέμβριος και η συνέχεια
Χρηματιστήριο Αθηνών

Ο «κόκκινος» Σεπτέμβριος και η συνέχεια

«Wake me up when September ends» λέει το τραγούδι και δηλώνει τη στεναχώρια του τραγουδιστή για μια μεγάλη οικογενειακή απώλεια. Στην Λ. Αθηνών η απώλεια που βιώσαμε τον μήνα που τελειώνει μεθαύριο είναι η «μη υποδοχή» της επενδυτικής βαθμίδας από την αγορά. Οι απώλειες ως τώρα από την αρχή του έτους είναι κοντά στο 8% και αν δεν αλλάξουν τα πράγματα άμεσα ο Σεπτέμβριος θα έχει καταφέρει να γίνει ένας από τους πιο αρνητικούς μήνες της χρονιάς κρατώντας την παράδοση που ξεκίνησε το 2021 (-6,3%) και συνεχίστηκε το 2022 (-7,4%). 

Η απάντηση στο γιατί ο Σεπτέμβριος αποδείχθηκε κατώτερος των προσδοκιών παρά τις αναβαθμίσεις και τις ενθαρρυντικές αναγνώσεις των εταιρικών αποτελεσμάτων εξαμήνου έχει να κάνει κυρίως με την εκνευριστική αντοχή των τιμών των αγαθών και της ενέργειας που συνεχίζει να τροφοδοτεί την αύξηση των επιτοκίων. Ο πληθωρισμός στην Αμερική τον Αύγουστο εμφάνισε τη μεγαλύτερη μηνιαία μεταβολή το 2023 (+0,6%). Τα επιτόκια δεν αυξήθηκαν στην προγραμματισμένη συνάντηση της FED, πήραν όμως αξιόλογες πιθανότητες (33%) να κινηθούν ανοδικά στις συνεδριάσεις του Δεκεμβρίου και του Ιανουαρίου. Σε αυτήν την περίπτωση το επιτόκιο αναφοράς θα ανέβαινε στο 5,5-5,75% το υψηλότερο επίπεδο από τον Ιανουάριο του 2000. 

Η νέα μεσοπρόθεσμη αβεβαιότητα δεν άφησε ασυγκίνητες τις μετοχές στο εξωτερικό (S&P -5,16% μέχρι τώρα τον Σεπτέμβριο) και ακολούθως στην Ελλάδα. Όταν η απόδοση του διετούς ομολόγου στις ΗΠΑ βρίσκεται σε υψηλά 10ετίας (5,2%) είναι επόμενο οι επενδυτές να αναζητήσουν την τύχη τους στις αγορές σταθερού εισοδήματος. Το υψηλότερο ασφάλιστρο κινδύνου δικαιολογεί χαμηλότερα επίπεδα ισορροπίας και σημαντικά υψηλότερες μερισματικές αποδόσεις.

Εξυπακούεται ότι με το κόστος δανεισμού να κινείται σε ανάλογα υψηλά επίπεδα οι επιχειρηματικές κινήσεις εξαγορών και συγχωνεύσεων που προσφέρουν υλικό για εντυπώσεις και υπεραξίες έχουν ανασταλεί για το 2024 στην καλύτερη εκδοχή. Το ίδιο ισχύει και για πλάνα επενδύσεων που απαιτούν αυξημένη μόχλευση και έχουν ως επακόλουθο την μείωση των δυνητικών εσωτερικών αποδόσεων. 

Όλα τα παραπάνω βάζουν μια ημερομηνία στο επίκεντρο της προσοχής της επενδυτικής κοινότητας η οποία μπορεί να αποδειχθεί πολύ γουρλίδικη ή πολύ γρουσούζικη: Την Παρασκευή 13 Οκτωβρίου θα ανακοινωθούν τα στοιχεία πληθωρισμού στις ΗΠΑ, τα οποία θα είναι καθοριστικά για το αν θα δούμε πλατύσκαλο και στο βάθος αποκλιμάκωση ή το ταξίδι ανόδου των επιτοκίων θα συνεχιστεί. Σε κάθε περίπτωση η ανακοίνωση αυτή έρχεται κοντά στο τέλος της διαχειριστικής περιόδου και ως εκ τούτου θα φτιάξει κλίμα ανάλογο με την τάση που θα δείξουν τα νούμερα. 

Φαίνεται ότι επί του παρόντος οι θετικές ιδιαιτερότητες των αναβαθμίσεων που θα υποστήριζαν την Ελληνική Αγορά δεν έχουν τη δύναμη ενός καταλύτη διαφοροποίησης από την τάση του εξωτερικού. Από εκεί και πέρα και φθηνές μετοχές στο ΧΑ υπάρχουν και καλά μερίσματα θα δοθούν το 2023. Προέχει ωστόσο η επιστροφή της ηρεμίας στις κυριότερες αγορές και μάλλον αυτή συνδέεται με την αποτελεσματικότητα των μέτρων σύσφιξης που έχουν λάβει οι κεντρικές τράπεζες.