Οι αριθμοί διαψεύδουν τα αφηγήματα περί φτωχοποίησης

Το αφήγημα σύσσωμης της αντιπολίτευσης σε πρώτη φάση ήταν πως η χώρα καταρρέει. Όταν όμως άρχισαν να εμφανίζονται οι πρώτοι αριθμοί, που διέψευδαν το αρχικό αυτό αφήγημα, η αντιπολίτευση άλλαξε ρότα, υποστηρίζοντας πως «πλουτίζουν οι λίγοι και φτωχαίνουν οι πολλοί» και πως «η ανάπτυξη δεν φτάνει στις τσέπες του κοσμάκη». 

Χωρίς να υποστηρίζουμε πως η κατάσταση είναι ιδανική, δεν θα μπορούσαμε παρά να τονίσουμε την σημαντική αύξηση του μέσου όρου των απολαβών των εργαζομένων μέσα στο 2022, την κάθετη αποκλιμάκωση της ανεργίας από το 2019 έως το 2023, καθώς και τη σημαντική επιβράδυνση του πληθωρισμού, από το +10,2% από τον Απρίλιο 2021 μέχρι τον Απρίλιο του 2022, στο +3% από τον Απρίλιο του 2022 μέχρι σήμερα. Και μάλιστα σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή τον Απρίλιο 2023, σε σύγκριση με τον Μάρτιο 2023 παρουσίασε αύξηση της τάξεως του 0,6%, έναντι αύξησης της τάξεως του 2,1% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους.

Τι δείχνουν όλα τα ανωτέρω; Πως η φτώχεια μειώνεται και πως το διαθέσιμο εισόδημα αυξάνεται. Σαν αποτέλεσμα οι ανισότητες μειώνονται προς τα πάνω και όχι προς τα κάτω, όπως είναι η επιθυμία των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Και δεν είναι μόνο επιθυμία, αφού την είδαμε να γίνεται πράξη την περίοδο 2015 - 2019. Διότι αν ανατρέξουμε στην πρόσφατη νωπή ιστορία από τη διακυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου, η μείωση των ανισοτήτων είχε γίνει πραγματικότητα μέσω της ισοπέδωσης προς τα κάτω των οικονομικών δυνατοτήτων της μεσαίας τάξης, λόγω της πρωτοφανούς φορολογικής επέλασης στον πιο δημιουργικό κοινωνικό πυρήνα της χώρας μας. 

Έτσι σήμερα ο αριθμός των πολιτών της Ελλάδας που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού βρέθηκε το 2022 στο 26,3% από 32,6% που ήταν το 2016. Ο δε δείκτης κοινωνικής ανισότητας το 2002 ήταν στο 5,3 από 6,6 που ήταν το 2016. Ταυτόχρονα το βάθος του κινδύνου φτώχειας μειώθηκε ακόμη περισσότερο, κατά περίπου 3 ποσοστιαίες μονάδες, βρισκόμενο στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2010. Αυτό σημαίνει ότι μεγάλος αριθμός συμπολιτών μας που κατατάσσονται ακόμα κάτω από το όριο της φτώχειας συγκλίνει προς το όριο και έχει αυξημένη πιθανότητα να το ξεπεράσει στο αμέσως προσεχές μέλλον. Και όλα αυτά συνέβησαν και συμβαίνουν, ενώ η ελληνική οικονομία περνούσε και περνά μέσα από τη Σκύλα και τη Χάρυβδη, της πανδημίας και της πρωτοφανούς ενεργειακής κρίσης. 

Η οικονομική ανάπτυξη της χώρας επέτρεψε στους δείκτες ανισότητας να μειώνονται λόγω της αύξησης του μεριδίου εισοδήματος στους πολίτες με το χαμηλότερο εισόδημα. Δηλαδή των οικονομικά ασθενέστερων πολιτών. Και μάλιστα η εξέλιξη αυτή που καταγράφει η ΕΛΣΤΑΤ, αναφέρεται στο διάστημα που προηγήθηκε της αύξησης του κατώτατου μισθού σωρευτικά κατά 20%, και η οποία έλαβε χώρα στο διάστημα 2022-2023. Επιπλέον, το μέσο ισοδύναμο ατομικό διαθέσιμο εισόδημα με έτος αναφοράς το 2021 αυξήθηκε σημαντικά και ανήλθε σε υψηλό τρέχουσας δεκαετίας.

Είναι το ποσοστό της φτώχειας και του κινδύνου της φτώχειας υψηλό; Ναι, είναι μειούμενο, αλλά παραμένει υψηλό. Και είναι υψηλότερο στις γυναίκες. Συνδέεται δε και με την εργασιακή κατάσταση, παρουσιάζοντας υψηλά ποσοστά στους άνεργους και τους κατόχους απολυτηρίου γυμνασίου. Η βελτίωση των δεικτών αυτών, θα επιτευχθεί μόνο μέσω της οικονομικής ανάπτυξης και της αύξησης της απασχόλησης. Είναι αυτός ο δρόμος εύκολος; Όχι είναι δύσκολος, αλλά είναι μονόδρομος.