Μπορεί το γεγονός του τραυματισμού του νεαρού Ρομά κατά τη διάρκεια της καταδίωξη του, από τις αστυνομικές δυνάμεις, μαζί με τις εκτεταμένες βίαιες αντιδράσεις που ακολούθησαν, να κυριαρχούν στη δημόσια σφαίρα, ωστόσο, η απάντηση στο γενικότερο πρόβλημα του πληθυσμού των Ρομά στην Ελλάδα, δεν μπορεί παρά να είναι πολιτική.
Και όταν χρησιμοποιούμε την έννοια της πολιτικής απάντησης, δεν εννοούμε την πολιτική εκμετάλλευση, αλλά την πολιτική λύση. Οπότε δεν αναφερόμαστε στο γνωστό σύνθημα, «οι Ρομά είναι εδώ με τον Τσίπρα το Θεό», αλλά στην πολιτική που σχεδιάζεται και υλοποιείται για την κοινωνική ένταξη και ενσωμάτωση των Ρομά. Δεν αναφερόμαστε στο πρόσφατο αντιπαράδειγμα με τις αγκαλιές του Αλέξη Τσίπρα στους οικισμούς των Ρομά και τους συγκεντρωμένους με τα σημαιάκια του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά στο παράδειγμα της επίσκεψης των υγειονομικών συνεργείων με επικεφαλής τον καθηγητή Τσιόδρα το 2021, με σκοπό την ενημέρωση των Ρομά σχετικά με την αναγκαιότητα των εμβολιασμών.
Η κυβέρνηση γνωρίζει καλά, σε αντίθεση με αυτούς που θέλουν να καταμετρούν αγανακτισμένες ψήφους από τη μια ή την άλλη ακραία πτέρυγα, πως η μόνη απάντηση ενός σύγχρονου κράτους δικαίου είναι αυτή που αναγνωρίζει τους Ρομά σαν ενεργά μέλη, με ίσα δικαιώματα, αλλά και υποχρεώσεις. Αυτή που προσεγγίζει και εστιάζει τόσο στους τομείς της απασχόλησης, της στέγασης, της υγείας και της εκπαίδευσης, όσο και στην καταπολέμηση των διακρίσεων και των κυρίαρχων στερεοτύπων. Και αυτή που στοχεύει στην ενδυνάμωση και στην ενίσχυση της συμμετοχής των Ρομά σε κάθε έκφανση της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής ζωής σαν ισότιμα μέλη.
Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης της Εθνικής Στρατηγικής και τους Σχεδίου Δράσης για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά 2021 – 2030, τον Φεβρουάριο του 2022 είχε αναφερθεί πως σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εκτιμάται ότι, μακροπρόθεσμα, η αποτελεσματική κοινωνική ένταξη των Ρομά θα επιφέρει δημοσιονομικά, ατομικά και κοινωνικά οφέλη. Μεταξύ αυτών είναι η αύξηση εισφορών στον κρατικό προϋπολογισμό, η μείωση της χρήσης κοινωνικών παροχών, ο θετικός αντίκτυπος στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) και στην αγορά εργασίας, μέσω της μείωσης των ελλείψεων εργατικού δυναμικού και δεξιοτήτων και της βελτίωσης της αποδοτικότητας, καθώς και της απασχόλησης.
Στην Ελλάδα, οι συνθήκες διαβίωσης, το χαμηλό κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο και επίπεδο υγείας, καθώς και το χαμηλό επίπεδο συμμετοχής στην εκπαίδευση και την απασχόληση, παρά τις προσπάθειες βελτίωσης από την Πολιτεία, αποτελούν μέχρι και σήμερα σημαντικά εμπόδια για την κοινωνική ένταξη, ίση κοινωνική συμμετοχή και ευημερία των Ρομά.
Το πρόγραμμα που εξελίσσεται σήμερα στη χώρα μας ξεκινά από τη συστηματική χαρτογράφηση των Ρομά. Οι αποκλίσεις για τον αριθμό των Ρομά στην Ελλάδα είναι μεγάλες. Οι εκτιμήσεις κινούνται ανάμεσα στις 100 και 350 χιλιάδες.
Ακολουθεί η εφαρμογή τεκμηριωμένων πολιτικών με βάση τον εντοπισμό των αναγκών των Ρομά σε τοπικό επίπεδο, που θα οδηγεί στην εφαρμογή ειδικών και προσαρμοσμένων τοπικών παρεμβάσεων. Διότι δεν είναι λίγες οι φορές που η επίλυση των πραγματικών τοπικών προβλημάτων είναι πολύ πιο σημαντική από την προσπάθεια επίλυσης γενικότερων θεμάτων.
Το πρόγραμμα δίνει έμφαση στην εκπαίδευση, στην ενδυνάμωση, τη συμμετοχή και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των παιδιών καθώς και των νέων Ρομά, που αδυνατούν να απορροφηθούν από τις τοπικές αγορές απασχόλησης, παραμένοντας έτσι στο περιθώριο. Παράλληλα δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση των δεξιοτήτων και της συμμετοχής των κοριτσιών και των γυναικών Ρομά στην παραγωγική δραστηριότητα.
Καθιερώνει στρατηγικές συνεργασίες και συνέργειες με βασικούς εμπλεκόμενους φορείς σε συγκεκριμένα ζητήματα κοινωνικής ένταξης των Ρομά. Σε όλες αυτές τις διεργασίες συμμετέχουν εκπρόσωποι των Ρομά, της νεολαίας των Ρομά, καθώς και των τοπικών κοινωνιών.
Και φυσικά για να επιτευχθεί η ένταξη των Ρομά στη ελληνική κοινωνία, θα πρέπει να υπάρχουν δείκτες και μετρήσεις, με τη χρήση των οποίων θα παρακολουθείται, θα αξιολογείται και θα προσαρμόζεται η εθνική στρατηγική πάνω στο ζήτημα.
Όπως αναφερόταν και στο εισαγωγικό σημείωμα της παρουσίασης της Εθνικής Στρατηγικής για τους Ρομά, η νέα Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά (ΕΣΚΕ Ρομά 2021-2030) αντανακλά τις αρχές του Ενεργητικού Κοινωνικού Κράτους με στόχο την προώθηση αναπτυξιακά προσανατολισμένων πολιτικών πρόληψης και καταπολέμησης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Με βάση τις θεμελιώδεις αξίες της Ε.Ε. για μια κοινωνία ίσης μεταχείρισης, ίσων δικαιωμάτων και ευκαιριών για όλους, η ΕΣΚΕ Ρομά 2021- 2030 εστιάζει στην κοινωνική ένταξη, την ομαλή συνύπαρξη, τη δημιουργία αμοιβαίας εμπιστοσύνης και την ισότιμη συμμετοχή των Ρομά στον κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό ιστό της χώρας.
Αυτά συμβαίνουν από το 2021 στην χώρα μας. Και αυτά ελπίζουμε να εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται κατά την επόμενη τετραετία. Η πολιτική εκμετάλλευση των πρόσφατων γεγονότων προς άγραν ψήφων από τους αγανακτισμένους των άκρων, βρίσκει απάντηση μέσα από τα πεπραγμένα της κυβέρνησης, σε αυτό το δύσκολο πεδίο που είναι γεμάτο με στερεότυπα και πρακτικές δεκαετιών. Και τα πεπραγμένα αυτά, είναι οι κινήσεις για την ένταξη και την ενσωμάτωση των Ρομά στη σύγχρονη Ελληνική κοινωνία.
